IBPB-2-1/4514-298/16/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 1 lutego 2016 r. (data wpływu do Biura - 11 lutego 2016 r.), uzupełnionym 14 i 15 kwietnia 2016 r. oraz 1 i 4 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego w piśmie 7 kwietnia 2016 r. a następnie z 20 kwietnia wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 14 kwietnia 2016 r. oraz 1 maja 2016 r. (uiszczenie opłaty) i 15 kwietnia 2016 r. oraz 4 maja 2016 r. (pozostałe braki formalne).

W uzupełnieniu Wnioskodawca zmodyfikował oznaczenie rodzaju sprawy wskazując, że przedmiotem wniosku oprócz zagadnienia z zakresu podatku od spadków i darowizn jest również zagadnienie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniach został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W wyniku postanowienia Sądu Apelacyjnego z 5 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca nabył po dziadku całe gospodarstwo rolne. W skład tego gospodarstwa wchodzi działka o pow. 0,8287 ha w G. i działka o pow. 8,0100 ha w Ł.

Na działce w Ł. znajdują się budynki gospodarcze oraz dom drewniany z ok. 1939 r. Sąd określił wartość przedmiotu działu spadku, czyli tego gospodarstwa na kwotę 284,004 PLN. W wyniku tego samego postanowienia Wnioskodawca został zobowiązany do zapłaty tytułem spłaty na rzecz czterech innych spadkobierców łącznej kwoty 104.125,98 PLN. Spłata została wysłana przelewami 30 października 2015 r.

Po dokonaniu spłaty Wnioskodawca udał się do Urzędu Skarbowego celem poinformowania o nabyciu spadku, poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji w podatku od spadków darowizn. Pracownik Urzędu poinformował Wnioskodawcę, że w związku z tym, że dokonał spłaty pieniężnej, powinien złożyć jedynie deklarację p.c.c. i zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych tłumacząc, że nabył własność za pieniądze (tak samo jakby te działki kupił). Podatek został naliczony i zapłacony.

Zaniepokojony faktem braku konieczności złożenia deklaracji w podatku od spadków i darowizn Wnioskodawca zadzwonił na infolinię podatkową, gdzie otrzymał podobne wyjaśnienia. Nie dawało to jednak Wnioskodawcy spokoju i ponownie udał się do Urzędu Skarbowego aby ostatecznie upewnić się czy deklarację w podatku od spadków i darowizn należy złożyć czy też nie. W związku z przedstawionymi wątpliwościami Wnioskodawca uzyskał informację, że w zaistniałej sprawie wystarczy złożenie deklaracji w podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym Wnioskodawca złożył uzupełniające dokumenty do deklaracji p.c.c., tj. wypisy z ewidencji gruntów, zaświadczenia z Urzędu gmin o przeznaczeniu gruntów a także kopię postanowienia Sądu Apelacyjnego. Wnioskodawca chciałby aby sprawa była jasna i przejrzysta.

W związku z tym, że w Urzędzie Wnioskodawca nie mógł otrzymać zaświadczenia, że dokonał wszelkich formalności związanych z nabyciem spadku postanowił złożyć wniosek o interpretację przepisów aby być pewnym, że formalności zostały spełnione.

Wnioskodawca wie, że nie złożenie w terminie deklaracji w podatku od spadków i darowizn powoduje naliczenie podatku od spadku dlatego z uporem dopytywał o tę deklarację w Urzędzie.

W uzupełnieniu wniosku z 29 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca doprecyzował stan faktyczny wniosku i wskazał, że:

1. Nabycie majątku w postaci gospodarstwa rolnego nastąpiło w wyniku orzeczenia Sądu w sprawie o dział spadku.

2. Zapytanie dotyczy opodatkowania nabycia działu spadku dokonanego między spadkobiercami.

3. Data śmierci spadkodawcy - 9 lutego1982 r.

4. Data uprawomocnienia się postanowienia sądu o dział spadku - 5 sierpnia 2015 r.

5. Nabyte gospodarstwo rolne będzie przez Wnioskodawcę prowadzone przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia do niego praw.

6. Nie zostało złożone zeznanie podatkowe na druku SD-3 lub zgłoszenie na druku SD-Z2 z przyczyn opisanych w uzupełnieniu wniosku z 14 kwietnia 2016 r.; nie została wydana decyzja wymiarowa w zakresie podatku od spadku i darowizn i nie został opłacony podatek.

7. Została złożona deklaracja p.c.c. i opłacony został podatek od czynności cywilnoprawnych.

8. Orzeczenie Sądu nastąpiło wyłącznie w sprawie o dział spadku więc gospodarstwo zostało nabyte w wyniku działu spadku.

9. Osoby, które uczestniczyły w sprawie o dział spadku to dzieci i wnuki spadkodawcy.

10. Wszystkie osoby dziedziczyły po tych samych spadkobiercach.

11. Dział spadku nastąpił ze spłatami na rzecz 4 osób i bez spłat wobec 6 osób. W związku z tym gospodarstwo rolne zostało przez Wnioskodawcę nabyte w części bez spłat a w części ze spłatami.

W związku z powyższym po przeformułowaniu zadano następujące pytanie:

Jaki skutek podatkowy dla Wnioskodawcy wystąpi w związku z nabyciem prawa własności gospodarstwa rolnego wskutek postanowienia Sądu w sprawie o dział spadku.

Wnioskodawca uważa, że jedyny skutek podatkowy nabycia prawa własności do gospodarstwa rolnego wskutek orzeczenia sądu w sprawie o dział spadku jest zapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych w przedmiocie skutków podatkowych odpłatnego działu. W zakresie podatku od spadków i darowizn wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626, z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 - art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy.

W przypadku umowy o dział spadku lub o zniesienie współwłasności obowiązek podatkowy, zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy stawki podatku od umów o dział spadku i zniesienia współwłasności wynoszą:

Dział spadku polega na zniesieniu wspólności majątku spadkowego. Zgodnie z art. 1037 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Można go dokonać poprzez fizyczny podział rzeczy tzn. poszczególne przedmioty zostaną podzielone i przyznane poszczególnym spadkobiercom. W ramach tej formy podziału dopuszczalne jest ustalenie dopłat na rzecz niektórych współspadkobierców, które mają wyrównać różnicę wynikającą z udziału w spadku. Możliwe jest także przyznanie przedmiotów spadku w całości jednemu lub kilku współspadkobiercom i obciążenie ich obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców. Drugą formą podziału spadku jest tzw. podział cywilny. Przedmioty należące do spadku zostają sprzedane, a uzyskana kwota ulega podziałowi pomiędzy współspadkobierców.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowują dział spadku, jeżeli wiąże się z obowiązkiem spłat lub dopłat. Spłata stanowi wyrażoną w pieniądzu równowartość udziału w majątku spadkowym i występuje wówczas przy dziale spadku, gdy całość majątku spadkowego przyznano jednemu lub kilku ze spadkobierców. Natomiast dopłata ma wyrównać różnice powstałe wskutek fizycznego podziału majątku między spadkobierców, gdy zachodzą rozbieżności między faktycznie przyznaną im częścią majątku a udziałem w spadku.

Z treści wniosku i jego uzupełnień wynika, że w 2015 r. miał miejsce sądowy dział spadku. W wyniku działu spadku Wnioskodawca nabył od pozostałych spadkobierców (dzieci i wnuków spadkodawcy) przypadające im udziały w gospodarstwie rolnym w wyniku czego stał się właścicielem całego gospodarstwa rolnego będącego przedmiotem spadku po jego dziadku. Dział spadku nastąpił ze spłatami na rzecz 4 osób i bez spłat wobec 6 osób. Nabyte gospodarstwo rolne Wnioskodawca będzie prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia do niego praw. Wnioskodawca złożył deklarację p.c.c. i zapłacił podatek od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że dokonany dział spadku, przewidujący dla Wnioskodawcy obowiązek spłaty na rzecz 4 spadkobierców dziadka Wnioskodawcy, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Powyższe wynika z powołanego wyżej art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Obowiązek podatkowy, wynikający z nabycia majątku ponad udział spadkowy zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciąży na Wnioskodawcy jako nabywcy i należy go uiścić w wysokości wskazanej w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawczynię. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. Curie-Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.