IBPB-2-1/4511-211/16/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 marca 2016 r. (data wpływu do Biura - 11 marca 2016 r.), uzupełnionym 6 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania obowiązku podatkowego w Polsce - jest prawidłowe.

W dniu 11 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania obowiązku podatkowego w Polsce.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 20 kwietnia 2016 r. znak: IBPB-2-1/4511-211/16/BJ wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 6 maja 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest obywatelem Słowacji związanym od wielu lat z Polską. Wyższe wykształcenie uzyskał w Polsce w 1990 r. Aby wykonywać swój wyuczony zawód Wnioskodawca zamieszkał i ma zameldowanie w Polsce oraz posiada polski PESEL i zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu obywatela Unii Europejskiej.

Wnioskodawca jest zatrudniony w firmie B., Szwajcaria. Jest to armator zajmujący się eksploatowaniem statków. Stanowisko pracy Wnioskodawcy to Elektrotechnical officer (Oficer Elektroautomatyk Okrętowy).

Wnioskodawca uzyskuje przychody z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego i eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo armatorskie mające swoją siedzibę prawną oraz swój efektywny zarząd w Szwajcarii.

Dochody z pracy najemnej na statkach u wspomnianego armatora wpływają do banku polskiego na osobiste konto Wnioskodawcy. Wnioskodawca oświadczył, że jest to jedyne jego źródło dochodów.

Wnioskodawca wskazał, że jego powiązanie z Polską potwierdza to, że:

W piśmie z 4 maja 2016 r. (data wpływu do Biura - 6 maja 2016 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca doprecyzował stan faktyczny i wskazał, że nie posiada certyfikatu rezydencji wydanego przez Rzeczpospolitą Polską, zgodnie z którym zostałby uznany za rezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca posiada miejsce zamieszkania w Słowacji oraz w Polsce. W obu tych państwach ma stałe miejsce zamieszkania, stałe miejsce pobytu. Wnioskodawca mieszka trochę w Słowacji, trochę w Polsce, a resztę czasu mieszka na statku w morzu.

Z uwagi na charakter wykonywanej przez Wnioskodawcę pracy marynarza, jego centrum interesów życiowych (osobistych i gospodarczych) jest na Słowacji ale i w Polsce również ponieważ ze względu na charakter pracy i bliskość do morza życie Wnioskodawcy toczy się również w Polsce. W porównaniu ze Słowacją Polska oferuje dużo większe możliwości w zawodzie Wnioskodawcy, a otwarty rynek pracy w Unii Europejskiej pozwala mu z nich skorzystać. Wnioskodawca nadmienił, że pracuje na statku pływającym na wodach międzynarodowych (armator szwajcarski) i na ląd schodzi po zakończeniu rejsu.

Wnioskodawca nie przebywa w Polsce 183 dni w roku podatkowym, pracuje na statku.

Wnioskodawca nie przebywa w Słowacji 183 dni w roku podatkowym, pracuje na statku.

W Słowacji Wnioskodawca posiada nieruchomość, samochód, konto w banku, przyjaciół, jako obywatel Słowacji jest objęty obowiązkową opieką medyczną (karta opieki medycznej Unii Europejskiej) i ubezpieczeniem emerytalnym. Rodzice Wnioskodawcy umarli, Wnioskodawca jest rozwiedziony.

W Polsce Wnioskodawca posiada zameldowanie, konto w banku, oszczędności, przyjaciół, opiekę medyczną (karta opieki medycznej Unii Europejskiej ze Słowacji jest ważna również w Polsce).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy jako obywatel Unii Europejskiej, mieszkający w Polsce, posiadający polski PESEL, zgodnie z Konwencją zawartą między Rzeczpospolitą Polską a Szwajcarią o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, Wnioskodawca nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z treścią art. 15 ust. 3. Konwencji zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, do wynagrodzeń załóg statków morskich lub statków powietrznych eksploatowanych w transporcie międzynarodowym (...), stosuje się zasadę, która zgodna jest z zasadą odnoszącą się do dochodów z żeglugi morskiej, śródlądowej i transportu lotniczego, zatem dochody podlegają opodatkowaniu w państwie, w którym znajduje się faktyczny zarząd przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że jeśli jest marynarzem i osiąga dochód z tytułu pracy najemnej u szwajcarskiego armatora z siedzibą zarządu w Szwajcarii i nie osiąga żadnych dochodów ze źródeł w Polsce, to powinien być zwolniony od uiszczania podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce, co w konsekwencji sprowadza się do tego, że nie powinien mieć obowiązku składania zeznania podatkowego za dany rok podatkowy w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a. ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 4a ww. ustawy stanowi, że przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Powołany wyżej przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Może to wynikać z użycia w przywołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez "centrum interesów osobistych" należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp. Z kolei "centrum interesów gospodarczych to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem stosownych postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest obywatelem Słowacji związanym od wielu lat z Polską. Wyższe wykształcenie uzyskał w Polsce w 1990 r. Aby wykonywać swój wyuczony zawód Wnioskodawca zamieszkał i ma zameldowanie w Polsce oraz posiada polski PESEL i zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu obywatela Unii Europejskiej. Wnioskodawca nie posiada certyfikatu rezydencji wydanego przez Rzeczpospolitą Polską.

Wnioskodawca uzyskuje przychody z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego i eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo armatorskie mające swoją siedzibę prawną oraz swój efektywny zarząd w Szwajcarii. Dochody z pracy najemnej na statkach u wspomnianego armatora wpływają do banku polskiego na osobiste konto Wnioskodawcy; jest to jedyne jego źródło dochodów.

Wnioskodawca wskazał, że posiada miejsce zamieszkania w Słowacji oraz w Polsce. W obu tych państwach ma stałe miejsce zamieszkania, stałe miejsce pobytu. Z uwagi na charakter wykonywanej pracy marynarza, jego centrum interesów życiowych (osobistych i gospodarczych) jest na Słowacji ale i w Polsce również ponieważ ze względu na charakter pracy i bliskość do morza życie Wnioskodawcy toczy się również w Polsce. Wnioskodawca nie przebywa w Polsce 183 dni w roku podatkowym, jak również nie przebywa w Słowacji 183 dni w roku podatkowym, pracuje na statku. W Słowacji Wnioskodawca posiada nieruchomość, samochód, konto w banku, przyjaciół, jako obywatel Słowacji jest objęty obowiązkową opieką medyczną (karta opieki medycznej Unii Europejskiej) i ubezpieczeniem emerytalnym. Rodzice Wnioskodawcy umarli, Wnioskodawca jest rozwiedziony. W Polsce Wnioskodawca posiada zameldowanie, konto w banku, oszczędności, przyjaciół, opiekę medyczną (karta opieki medycznej Unii Europejskiej ze Słowacji jest ważna również w Polsce).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, miejsce zamieszkania Wnioskodawcy należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w umowie zawartej ze Słowacją.

Na podstawie art. 4 ust. 1 umowy z dnia 18 sierpnia 1994 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 30, poz. 131 z późn. zm.) w rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Określenie powyższe nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie w zakresie dochodu osiąganego ze źródła tylko w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

W myśl art. 4 ust. 2 ww. umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się w następujący sposób:

Definicja "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" odnosi się zatem bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Po dokonaniu - zgodnie z regułami zawartymi w art. 4 ust. 2 ww. umowy - analizy stopnia powiązań osobistych i gospodarczych Wnioskodawcy, stwierdzić należy, iż nie posiada on miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski. Z wniosku wynika bowiem, że Wnioskodawca ma silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze ze Słowacją. W Słowacji ma stałe miejsce zamieszkania, jest obywatelem tego państwa, W Słowacji posiada nieruchomość, przyjaciół, jako obywatel Słowacji jest objęty obowiązkową opieką medyczną i ubezpieczeniem emerytalnym.

W konsekwencji, Wnioskodawca podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Oznacza to, iż w Polsce podlega opodatkowaniu jedynie od dochodów osiąganych na terytorium Polski.

Mając na uwadze powyższe należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że skoro nie osiąga żadnych dochodów ze źródeł w Polsce, to nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego za dany rok podatkowy w Polsce.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.