IBPB-2-1/4511-168/15/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) #8722; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 22 maja 2015 r. (wpływ do Biura - 25 maja 2015 r.), uzupełnionym 18 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zwrotu środków z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego #8722; jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zwrotu środków z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 28 lipca 2015 r. znak: IBPB-2-1/4511-168/15/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 18 sierpnia 2015 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni, będąc pracownikiem spółki X (od sierpnia 1988 r. do grudnia 2011 r.) objęta była pracowniczym programem emerytalnym (PPE). Składki, które były przelewane na konto PPE były częścią wynagrodzenia (wyszczególnione na liście płac z podaniem wysokości odprowadzonego podatku).

Po rozwiązaniu umowy o pracę zgromadzone środki zostały przeniesione na rachunek Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) a potem na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). W dniu 22 listopada 2012 r. nastąpiła wpłata transferowa z w wysokości 18.715,48 zł (w tym składki podstawowe 15.497,44 zł).

Po zakończeniu pracy w spółce X Wnioskodawczyni przebywała na zwolnieniu lekarskim, a następnie zarejestrowana była w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna poszukująca pracy. Wnioskodawczyni nie dokonywała w tym czasie żadnych wpłat.

W listopadzie 2014 r. Wnioskodawczyni zlikwidowała rachunek IKZE, otrzymała zwrot zgromadzonych środków w kwocie 19.512,42 zł oraz otrzymała informację PIT-8C, zobowiązującą Wnioskodawczynię do zapłaty podatku.

Wnioskodawczyni uiściła podatek od ww. zwrotu, tj. od kwoty 19.512,42 zł, dokonując rozliczenia w PIT-36 składanym za 2014 r.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że dokonywała odliczeń wpłaconych składek od dochodu do opodatkowania w zeznaniu podatkowym. Łączna kwota odliczeń wyniosła 5.795,20 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Dlaczego Wnioskodawczyni powinna płacić podatek po raz drugi od składek podstawowych, które gromadziła, tj. od kwoty 15.497,44 zł a nie tylko od dochodu czyli różnicy pomiędzy zgromadzonym kapitałem, wypłaconym w 2014 r., a składkami podstawowymi już opodatkowanymi.

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek powinien zostać zapłacony od prawdziwego dochodu czyli od kwoty 4.014,98 zł a nie od całego przychodu czyli od kwoty 19.512,42 zł.

Wnioskodawczyni uważa, że jej stanowisko jest słuszne i nie powinna płacić drugi raz za coś co już raz zostało opodatkowane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z treści art. 42a ww. ustawy wynika, iż osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni, będąc pracownikiem spółki X, objęta była pracowniczym programem emerytalnym. Składki, które były przelewane na konto PPE były częścią wynagrodzenia (wyszczególnione na liście płac z podaniem wysokości odprowadzonego podatku).

Po rozwiązaniu umowy o pracę zgromadzone środki zostały przeniesione na rachunek Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) a potem na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). W dniu 22 listopada 2012 r. nastąpiła wpłata transferowa z w wysokości 18.715,48 zł (w tym składki podstawowe 15.497,44 zł).

Po zakończeniu pracy w spółce X Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnych wpłat.

Wnioskodawczyni dokonywała odliczeń wpłaconych składek od dochodu do opodatkowania w zeznaniu podatkowym. Łączna kwota odliczeń wyniosła 5.795,20 zł.

W listopadzie 2014 r. Wnioskodawczyni zlikwidowała rachunek IKZE, otrzymała zwrot zgromadzonych środków w kwocie 19.512,42 zł. Wnioskodawczyni uiściła podatek od ww. zwrotu, tj. od kwoty 19.512,42 zł.

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1147) określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych "IKE" oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych "IKZE" oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.

W myśl art. 2 pkt 2 ww. ustawy, użyte w ustawie określenie gromadzenie oszczędności oznacza dokonywanie wpłat, wypłat transferowych oraz przyjmowanie wypłat transferowych, a także inwestowanie środków znajdujących się na IKE lub IKZE.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ww. ustawy jako wpłatę należy rozumieć wpłatę środków pieniężnych dokonywaną przez oszczędzającego na IKE lub IKZE lub przekazanie pożytków z papierów wartościowych zgromadzonych na IKE lub IKZE oszczędzającego.

Stosownie do art. 2 pkt 14 ww. ustawy określenie wypłata transferowa oznacza wypłatę polegającą na:

Natomiast użyte w ww. ustawie określenie program emerytalny oznacza - stosownie do art. 2 pkt 11 cyt. ustawy #8722; pracowniczy program emerytalny w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 710).

Określenie składka podstawowa oznacza z kolei składkę wnoszoną przez pracodawcę do programu emerytalnego (art. 2 pkt 17 ww. ustawy).

Określenie zwrot #8722; zawarte w omawianej ustawie oznacza wycofanie całości środków zgromadzonych na IKE lub IKZE, jeżeli nie zachodzą przesłanki wypłaty bądź wypłaty transferowej (art. 2 pkt 15 ww. ustawy).

Treść art. 37 ust. 1 ww. ustawy, wskazuje, że zwrot środków zgromadzonych na IKE lub IKZE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE lub IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.

Wnioskodawczyni wskazała, że po rozwiązaniu umowy o pracę środki zgromadzone w pracowniczym programie emerytalnym zostały przeniesione na Indywidualne Konto Emerytalne.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że dochód osiągnięty z tytułu wypłaty transferowej środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego (PPE) na indywidualne konto emerytalne rozumiany jest jako różnica między wartością środków zgromadzonych w PPE a sumą wpłat do PPE. W momencie dokonania wypłaty transferowej do IKE dochód ten - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - podlegał zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na mocy bowiem tegoż przepisu, wolne od podatku są wypłaty transferowe środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego do innego pracowniczego programu emerytalnego lub na indywidualne konto emerytalne w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych.

W dalszej kolejności Wnioskodawczyni dokonała w 2012 r. transferu środków z IKE na IKZE.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 75, poz. 398, z późn. zm.) w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. oszczędzający może przenieść środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego. Wartość przeniesionych środków stanowi wpłatę na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego.

Dochód osiągnięty z tytułu wypłaty transferowej środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE), na które to konto zostały uprzednio przekazane środki z pracowniczego programu emerytalnego (w ramach wypłaty transferowej z PPE na IKE) stanowi zarówno dochód osiągnięty w ramach oszczędzania na IKE, jak również dochód osiągnięty przed wypłatą transferową środków z PPE na IKE w ramach pracowniczego programu emerytalnego.

Zatem, w momencie dokonania wypłaty transferowej z IKE na IKZE dochód ten na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58a lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegał zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na mocy bowiem tegoż przepisu, wolne od podatku są dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, uzyskane w związku z wypłatą transferową.

Dochód ten podlega jednak opodatkowaniu w momencie wypłaty środków zgromadzonych na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego czy też zwrotu tychże środków.

W przypadku zwrotu z IKZE ustawodawca nie przewidział zwolnienia z podatku uzyskanych z inwestowania dochodów. Są one opodatkowane na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) w momencie wypłaty albo zwrotu. Opodatkowanie następuje na zasadach ogólnych, tj. przy uwzględnieniu kosztów uzyskania przychodów zastosowanych zgodnie z definicją wynikającą z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do jego treści kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zaznaczyć należy, że ustawodawca przewidział dla oszczędzających na IKZE ulgę podatkową polegającą na odliczeniu od dochodu kwot wpłaconych z IKE na IKZE, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ww. art. 26 ust. 1 pkt 2b cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonanych przez podatnika w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.

Zgodnie natomiast z art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.

Zatem mając na uwadze powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że uzyskany przez Wnioskodawczynię zwrot całości środków zgromadzonych na IKZE podlega - zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł. Podstawę opodatkowania stanowi uzyskana kwota pomniejszona o dokonane wpłaty.

Skoro zatem Wnioskodawczyni otrzymała zwrot z IKZE a w zeznaniach podatkowych. dokonywała - zgodnie z powołanym powyżej art. 26 ust. 1 pkt 2b ww. ustawy #8722; odliczeń od dochodu wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, to w rozliczeniu za 2014 r. do uzyskanego dochodu z tytułu zwrotu z IKZE winna była doliczyć uprzednio odliczoną kwotę (5.795,20 zł). Natomiast kwota otrzymanego zwrotu (kwota wynikająca z informacji PIT-8C) winna zostać wykazana w zeznaniu jako przychód, a kwota dokonanych wpłat, tj. wartość składek podstawowych jako koszt jego uzyskania. W efekcie #8722; przy tak przedstawionym stanie faktycznym wartość składek podstawowych zgromadzonych na IKE nie podlega opodatkowaniu po zwrocie z IKZE, gdyż zwrócona kwota będzie pomniejszona - jako koszt uzyskania przychodu - o wartość tych składek.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.