IBPB-2-1/4511-112/15/AD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 kwietnia 2015 r. (data wpływu do Biura - 5 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W kwietniu 2014 r. Wnioskodawca odbywał wraz z rodziną lot linią lotniczą X. W wyniku usterki technicznej lot został opóźniony o prawie pięć i pół godziny. Wnioskodawca wystąpił do linii lotniczej z reklamacją, która nie została uznana przez przewoźnika.

W związku z powyższym zwrócono się do firmy specjalizującej się w odzyskiwaniu odszkodowań od przewoźników lotniczych w podobnych sytuacjach. Po zawarciu umowy i udzieleniu odpowiednich pełnomocnictw kancelaria prawna wystosowała do przewoźnika wezwanie do zapłaty powołując się na stan faktyczny (opóźnienie z przyczyn dotyczących przewoźnika) oraz podstawę prawną (rozporządzenie nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2014 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów (Dz.Urz.UE.L 46 z 17 lutego 2004 r.)) oraz orzeczenie TSUE w sprawach połączonych C-402 i 432/07. Zgodnie z powyższymi aktami prawnymi odszkodowanie w podobnej sytuacji wynosi 250 euro od osoby.

Umowa zawarta przez pasażerów z firmą specjalizującą się w odzyskiwaniu odszkodowań od przewoźników lotniczych ustalała wynagrodzenie w wysokości 25% brutto wypłaconego odszkodowania. Kwota z uzyskanego przez pasażerów odszkodowania miała zostać automatycznie pomniejszona o ww. wynagrodzenie (przewoźnik miał przekazać odszkodowanie pośrednikowi, a ten pasażerom).

W listopadzie 2014 r. pasażerowie otrzymali kwotę 2351,70 zł (równowartość 750 euro za 3 osoby z odsetkami pomniejszoną o wynagrodzenie dla firmy pośredniczącej).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy odszkodowanie otrzymane w związku z opisaną powyżej sytuacją podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jeśli tak, czy podstawę opodatkowania określa się na podstawie kwoty przekazanej przez linię lotniczą pośrednikowi, czy też jest ona pomniejszona o kwotę wynagrodzenia dla firmy i jest równa kwocie otrzymanej od pośrednika.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochody, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W opinii Wnioskodawcy, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzają generalną zasadę, iż odszkodowania są zwolnione z podatku, z tym jednak zastrzeżeniem, że w niektórych przypadkach odszkodowania nie będą podlegały zwolnieniu od podatku i osoba fizyczna będzie miała obowiązek rozliczenia się z urzędem skarbowym z tytułu otrzymanego odszkodowania.

W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że otrzymane odszkodowanie w przedmiotowej sprawie nie jest objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

Z treści wniosku, wynika, że kancelaria prawna wystosowała do przewoźnika wezwanie do zapłaty powołując się na stan faktyczny (opóźnienie z przyczyn dotyczących przewoźnika) oraz podstawę prawną (rozporządzenie nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2014 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów) oraz orzeczenie TSUE w sprawach połączonych C-402 i 432/07. Zgodnie z powyższymi aktami prawnymi odszkodowanie w podobnej sytuacji wynosi 250 euro od osoby.

Umowa zawarta przez pasażerów z firmą specjalizującą się w odzyskiwaniu odszkodowań od przewoźników lotniczych ustalała wynagrodzenie w wysokości 25% brutto wypłaconego odszkodowania. Kwota z uzyskanego przez pasażerów odszkodowania miała zostać automatycznie pomniejszona o ww. wynagrodzenie (przewoźnik miał przekazać odszkodowanie pośrednikowi, a ten pasażerom).

W listopadzie 2014 r. pasażerowie otrzymali kwotę 2351,70 zł (równowartość 750 euro za 3 osoby z odsetkami pomniejszoną o wynagrodzenie dla firmy pośredniczącej).

Wskazać należy, że prawa pasażerów linii lotniczych w Unii Europejskiej na wypadek odwołania bądź opóźnienia lotu, czy też odmowy przyjęcia na pokład reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 261/2004/WE z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) Nr 295/91. Rozporządzenie to ma znaczenie zarówno dla pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jak i do pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się w kraju trzecim i lądującym na lotnisku w kraju należącym do Unii, jeżeli przewoźnik lotniczy obsługujący dany lot jest przewoźnikiem wspólnotowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 tego rozporządzenia, jeżeli obsługujący przewoźnik lotniczy ma uzasadnione powody, by przewidywać, że lot będzie opóźniony w stosunku do planowego startu:

pasażerowie otrzymują od obsługującego przewoźnika lotniczego:

* pomoc określona w art. 9 ust. 1 lit. a i art. 9 ust. 2; oraz

* gdy oczekiwany w sposób uzasadniony czas odlotu nastąpi co najmniej dzień po terminie poprzednio zapowiedzianego odlotu, pomoc określona w art. 9 ust. 1 lit. b i c); oraz

* gdy opóźnienie wynosi co najmniej pięć godzin, pomoc określona w art. 8 ust. 1 lit. a.

W każdym przypadku, pomoc jest oferowana w ramach limitów czasowych określonych powyżej w odniesieniu do poszczególnego przedziału odległości (art. 6 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. rozporządzenia, w przypadku odwołania do niniejszego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości:

Przy określaniu odległości, podstawą jest ostatni cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu.

Jeżeli pasażerom zaoferowano, zgodnie z art. 8, zmianę planu podróży do ich miejsca docelowego na alternatywny lot, którego czas przylotu nie przekracza planowego czasu przylotu pierwotnie zarezerwowanego lotu:

- obsługujący przewoźnik lotniczy może pomniejszyć odszkodowanie przewidziane w ust. 1 o 50% (art. 7 ust. 2 rozporządzenia).

A zatem, należy stwierdzić, że odszkodowanie przysługujące Wnioskodawcy w związku z opóźnieniem lotu jest więc odszkodowaniem, którego zasady ustalania i wysokość wynikają wprost z przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 261/2004/WE z dnia 11 lutego 2004 r. A zatem odszkodowanie to podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co do zasady zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, gdyż istotnie otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, aczkolwiek Organ nie może się zgodzić z argumentami przedstawionymi przez Wnioskodawcę. Wbrew bowiem twierdzeniom Wnioskodawcy otrzymane odszkodowanie objęte jest regulacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi ono przychód podatkowy, jednak na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy przychód ten - otrzymany tytułem odszkodowania - korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Nie można również zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że ustawa wprowadza generalną zasadę zwolnienia z opodatkowania odszkodowań. Jak wyżej wskazano odszkodowania stanowią co do zasady przychód podatkowy. Tylko niektóre z nich wymienione w katalogu zwolnień korzystają ze zwolnienia z opodatkowania tak jak ma to miejsce w przedstawionej sytuacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy także podkreślić, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja wywołuje tylko skutki prawne dla Wnioskodawcy, tylko on może czerpać z niej ochronę. Jeżeli zatem członkowie rodziny Wnioskodawcy chcieliby uzyskać interpretacje dla siebie, winni wystąpić z odrębnymi wnioskami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.