IBPB-1-3/4510-67/15/IZ - Ustalenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na rzecz handlowców oraz pracowników w związku z organizacją szkolenia, w tym na posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 11 maja 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 14 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na rzecz handlowców oraz pracowników w związku z organizacją szkolenia, w tym na posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji - jest prawidłowe.

W dniu 14 maja 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na rzecz handlowców oraz pracowników w związku z organizacją szkolenia, w tym na posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z o.o. (dalej: "Spółka", "Wnioskodawca") prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji opraw oświetleniowych. Spółka w ramach prowadzonej działalności współpracuje z przedstawicielami handlowymi z różnych części świata, którzy zajmują się pozyskiwaniem i obsługą klienta na rzecz Spółki. Handlowcy nie są pracownikami Wnioskodawcy, a niezależnymi przedstawicielami handlowymi. Reprezentują oni wyłącznie ofertę Spółki i działają w ramach rozwiniętej sieci sprzedaży na całym świecie. W strukturze Spółki przedstawiciele handlowi zajmują kluczową pozycję jeśli chodzi o zdobywanie i obsługę klientów oraz sprzedaż produkowanych przez Spółkę opraw, a tym samym generują przychód Wnioskodawcy.

W związku z tym, w celu zapewnienia właściwego przepływu informacji o produkcie oraz odpowiednich relacji pomiędzy handlowcami i pracownikami, Spółka ma zamiar organizować wewnętrzne szkolenia. Szkolenia takie będą mieć za zadanie: komunikowanie celów do realizacji, podsumowanie wyników z poprzednich okresów i informacji o nowych produktach a przede wszystkim podnoszenie kwalifikacji osób zajmujących się sprzedażą produktów Spółki (pracownicy i handlowcy), a także zwiększenie motywacji pracowników oraz zwiększenie efektywności pracy zespołów. Bez wątpienia efektem tego będzie wzrost przychodów osiąganych przez Spółkę. Szkolenia będą miały charakter wyłącznie merytoryczny. Uczestnikami szkolenia będą handlowcy oraz pracownicy Spółki, którzy utrzymują kontakt z przedstawicielami handlowymi.

W związku z organizacją tych szkoleń, Spółka poniesie wydatki takie jak np.: wynajem pokoi hotelowych dla handlowców, zakup usług gastronomicznych (wyżywienie, napoje, catering), koszty materiałów szkoleniowych. Spółka pokryje te wydatki w całości ze środków obrotowych i postara się, aby miały one charakter racjonalny, a nie wystawności czy okazałości. W ramach zakończonego dnia szkolenia posiłek odbędzie się nie w miejscu szkolenia tylko w wybranej restauracji. Uczestniczyć w nim będą zarówno pracownicy, jak i przedstawiciele handlowi. Posiłek taki nie będzie miał jednakże znamion integracyjno-rozrywkowych. Będzie to zwyczajowo przyjęty posiłek regeneracyjny (kolacja) po spożyciu, której pracownicy i handlowcy będą już dysponować wolnym czasem.

Wydatki na zorganizowanie szkolenia i posiłku wieczornego nie będą miały charakteru wystawnego, będą to podstawowe posiłki i niezbędne materiały szkoleniowe w zwyczajowo przyjętych normach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki związane z organizacją szkolenia: w tym posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji stanowią w całości koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, będzie miała prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu całości wydatków związanych z organizacją szkolenia oraz kosztem wieczornego posiłku w wybranej restauracji, w którym uczestniczą pracownicy i handlowcy Spółki.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z tym, decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, lub zachowania albo zabezpieczenia źródła dochodu. W ocenie Spółki istnieje bezsprzeczny związek przyczynowo - skutkowy między kosztem organizacji takich spotkań a korzyścią w postaci bardziej wyedukowanej, zgranej i lepiej zmotywowanej załogi, która zwiększa efektywność pracy i przyczynia się do wzrostu przychodów Spółki. Ponadto, w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwierającym tzw. katalog kosztów, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, ustawodawca nie wymienił wydatków ponoszonych przez Spółkę na szkolenie i wspólny posiłek.

Zdaniem Spółki, kosztów tych nie należy też klasyfikować jako koszty reprezentacji, o których jest mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepisy tej ustawy nie zawierają definicji pojęcia reprezentacja. "Reprezentacja" w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2013 r., sygn. akt II FSK 2442/13). Podobny pogląd prezentuje też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmioosobowego składu z 17 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 702/11.

Innymi słowy, reprezentacja w odniesieniu do działalności gospodarczej podatnika to działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie właściwego wizerunku firmy. Właściwy wizerunek zaś to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji "obraz przedsiębiorcy" przełoży się na zawarcie umowy, nabywanie jego produktów lub usług.

Zatem wydatki, które będą poniesione przez Spółkę przy organizacji szkoleń nie mogą być traktowane jako "reprezentacja", bowiem nie mają one charakteru, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Istotnym jest bowiem to, że przedmiotowe szkolenia nie są skierowane do klientów Spółki lecz do jej pracowników i handlowców. Obie te grupy (pracownicy i handlowcy) nie będą nabywać produktów Spółki. Ich zadaniem jest dbanie o interesy Spółki poprzez pozyskiwanie finalnych odbiorców.

Spółka stoi także na stanowisku, że dla prawno-podatkowej kwalifikacji kosztów (w przypadku, o którym mowa w niniejszym wniosku) bez znaczenia pozostaje fakt, czy podany posiłek zostanie skonsumowany w miejscu, w którym odbywa się szkolenie, czy też w restauracji.

Podsumowując, zdaniem Spółki, całość wydatków poniesionych przez Spółkę na organizację szkoleń, w których uczestniczą pracownicy Spółki i handlowcy, należy uznać w całości za koszt uzyskania przychodu, w oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka w ramach prowadzonej działalności współpracuje z przedstawicielami handlowymi z różnych części świata, którzy zajmują się pozyskiwaniem i obsługą klienta na rzecz Spółki. Handlowcy nie są pracownikami Wnioskodawcy, a niezależnymi przedstawicielami handlowymi. Reprezentują oni wyłącznie ofertę Spółki i działają w ramach rozwiniętej sieci sprzedaży na całym świecie. W strukturze Spółki przedstawiciele handlowi zajmują kluczową pozycję jeśli chodzi o zdobywanie i obsługę klientów oraz sprzedaż produkowanych przez Spółkę opraw, a tym samym generują przychód Wnioskodawcy. W związku z tym w celu zapewnienia właściwego przepływu informacji o produkcie oraz odpowiednich relacji pomiędzy handlowcami i pracownikami, Spółka ma zamiar organizować wewnętrzne szkolenia. W związku z organizacją tych szkoleń, Spółka poniesie wydatki takie jak np.: wynajem pokoi hotelowych dla handlowców, zakup usług gastronomicznych (wyżywienie, napoje, catering), koszty materiałów szkoleniowych. Spółka pokryje te wydatki w całości ze środków obrotowych i postara się, aby miały one charakter racjonalny, a nie wystawności czy okazałości. W ramach zakończonego dnia szkolenia posiłek odbędzie się nie w miejscu szkolenia tylko w wybranej restauracji. Uczestniczyć w nim będą zarówno pracownicy, jak i przedstawiciele handlowi.

Wątpliwości Spółki budzi kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na rzecz handlowców oraz pracowników w związku z organizacją szkolenia, w tym na posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. W świetle tego przepisu, ocena prawna konkretnego wydatku poniesionego przez podatnika wymaga odniesienia się do kryterium celowości jego poniesienia oraz uwzględnienia wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Odnosząc się do przesłanki celowości wydatku należy podkreślić, że kosztem uzyskania przychodów są zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia. W każdym przypadku konieczne jest jednak zaistnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a uzyskiwaniem, bądź też szansą uzyskiwania przychodów przez podmiot ponoszący ten koszt.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Jak wskazano powyżej, ocena prawna danego wydatku wymaga uwzględnienia unormowań art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p., a w szczególności art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p., który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Za wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów w myśl ww. przepisu należy uznać te, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami spotkań.

Nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów wydatki ponoszone na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), spożywane podczas prowadzenia szkoleń z zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej. Zatem wydatki, o których mowa we wniosku, nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p., ponieważ celem szkolenia będzie komunikowanie celów do realizacji, podsumowanie wyników z poprzednich okresów i informacji o nowych produktach, a przede wszystkim podnoszenie kwalifikacji osób zajmujących się sprzedażą produktów Spółki (pracownicy i handlowcy), a także zwiększenie motywacji pracowników oraz zwiększenie efektywności pracy zespołów. Sam jednak fakt niezaliczenia analizowanych wydatków do niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, nie decyduje jeszcze o tym, że będą one automatycznie stanowiły koszty uzyskania przychodów. Jak już wspomniano, wydatki te muszą spełniać ogólną przesłankę zawartą w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., tj. zostać poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Przechodząc do zbadania istnienia związku przyczynowego, jaki winien zachodzić pomiędzy wydatkiem a przychodem podatkowym, należy zauważyć, że wydatki związane z organizacją szkoleń, które Spółka poniesie m.in. na wynajem pokoi hotelowych dla handlowców, zakup usług gastronomicznych (wyżywienie, napoje, catering), koszty materiałów szkoleniowych oraz wieczorny posiłek zostaną poniesione - jak wskazała Spółka - w celu zwiększenia motywacji pracowników oraz zwiększenia efektywności pracy zespołów, a także podniesienia kwalifikacji osób uczestniczących w szkoleniach, co w dalszej perspektywie może przyczyniać się do poprawy atmosfery pracy i w konsekwencji do zwiększenia wydajności i efektywności pracy z przełożeniem na uzyskiwane przez Spółkę przychody.

Biorąc powyższe pod uwagę, można uznać, że wydatki związane z organizacją szkolenia, poniesione na rzecz osób w nim uczestniczących - pracowników Spółki oraz handlowców, w tym posiłki w trakcie szkolenia oraz posiłek wieczorny w restauracji - spełniają ogólną przesłankę, wynikającą z dyspozycji art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., z uwzględnieniem art. 16 ust. 1; bowiem oczekiwanym efektem ich poniesienia będzie przyszłe wygenerowanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła. Tym samym ww. wydatki będą mogły być zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów działalności prowadzonej przez Spółkę.

Stanowisko Spółki należało zatem uznać za prawidłowe.

Na marginesie zaznaczyć należy, że dla oceny wskazanych we wniosku wydatków nie są istotne takie cechy jak wystawność, wytworność, okazałość poczęstunków. Nie ma bowiem możliwości skonstruowania miernika dla określenia poziomu wystawności, wytworności, okazałości, czy przepychu jednakowego dla wszystkich podmiotów gospodarczych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.