IBPB-1-2/4511-7/15/NL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 marca 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 5 marca 2015 r.), uzupełnionego 20 maja 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej z tytułu bezpodstawnego zwolnienia z pracy - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2015 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej z tytułu bezpodstawnego zwolnienia z pracy.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 5 maja 2015 r. Znak: IBPB-1-2/4511-7/15/NL, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 20 maja 2015 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sprawa dotyczy ugody zawartej przed sądem rejonowym 20 lutego 2013 r. Na mocy ww. ugody firma wypłaciła Wnioskodawcy odszkodowanie w wysokości 20 000 złotych za bezpodstawne zwolnienie z pracy. Z odszkodowania została potrącona zaliczka na podatek dochodowy, składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Odszkodowanie i pobrane zaliczki na podatki zostały zapłacone kiedy Wnioskodawca nie był już pracownikiem firmy.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 14 maja 2015 r. które wpłynęło do tut. Biura 20 maja 2015 r. wskazano, że odszkodowanie zostało przyznane z tytułu naruszenia zasad równego traktowania a jego wysokość wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw tj. ustawy kodeks cywilny oraz kodeks pracy. Wnioskodawca wskazał, że odszkodowanie zostało mu przyznane za naruszenie zasady równego traktowania przez pracodawcę na mocy art. 183d, art. 361, art. 471, art. 50, art. 55 § 11, art. 58-60, art. 612 § 1, art. 632 § 2, art. 99 § 2, art. 1012 § 3, art. 119, art. 201 § 2 ustawa - Kodeks cywilny, Kodeks pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku ugody sądowej kwota odszkodowania podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

2. Czy firma pozwana słusznie odprowadziła podatek dochodowy w moim imieniu, mimo że w momencie zaistnienia faktu podpisania ugody sądowej nie byłem już pracownikiem tej firmy.

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawca wskazał, że w pozwie wniesionym do sądu pracy domagał się odszkodowania w wysokości 20 000 złotych za bezpodstawne zwolnienie, wyrównanie wynagrodzenia, uznanie za bezskutecznym domaganie się zwrotu pożyczki, wypłacenia diet oraz wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Na pierwszej rozprawie sąd ustalił okoliczności tylko i wyłącznie bezpodstawnego zwolnienia Wnioskodawcy, po czym strona pozwana wystąpiła z propozycją ugody w wysokości 20 000 złotych tytułem odszkodowania za bezpodstawne wypowiedzenie stosunku pracy. W zaistniałej sytuacji sąd nie badał pozostałych wniosków.

Na pytanie, czy kwota 20 000 złotych tytułem ugody zawartej przed sądem jest kwota, którą Wnioskodawca otrzyma na konto, uzyskał odpowiedź że tak, ponieważ ugody zawarte przed sądem są nieopodatkowane.

Na drugiej rozprawie sądowej pełnomocnicy stron zawarli ugodę i została Wnioskodawcy wypłacona kwota odszkodowania pomniejszona o podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, w wysokości 13 935,78 złotych. Na podstawie ustawy z dnia 25 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 97, poz. 623 z późn. zm.), od odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z zasadą wyrażoną w treści art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania. Natomiast przepis art. 21 ust. 1 pkt 13b (winno być art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są również inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie. Mając na uwadze zapisy ww. ustawy, zdaniem Wnioskodawcy kwota zawartej przed sądem ugody tytułem odszkodowania powinna zostać zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawca w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Z wniosku wynika, że na mocy protokołu z 20 lutego 2013 r. zawartego przed Sądem Rejonowym pracodawca został zobowiązany do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy kwoty 20 000,00 zł tytułem odszkodowania za nierówne traktowanie w zatrudnieniu. W uzupełnieniu wniosku wskazano, że wysokość odszkodowania oraz zasady jego ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw. Jako podstawę prawną zasądzonego odszkodowania Wnioskodawca wskazał m.in. art. 183d Kodeksu pracy.

Zgodnie z art. 183a § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Stosownie do art. 183b § 1 Kodeksu pracy, za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrzeżeniem § 2-4, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 183a § 1, którego skutkiem jest w szczególności:

- chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.

W myśl art. 183c § 1 Kodeksu pracy pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.

Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna (art. 183c § 2 Kodeksu pracy).

Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku (art. 183c § 3 Kodeksu pracy).

Zgodnie z art. 183d Kodeksu pracy osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Jednocześnie należy zauważyć, że art. 183c Kodeksu pracy określa jedynie dolną granicę tego odszkodowania.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że odszkodowanie z tytułu nierównego traktowania o którym mowa we wniosku, jest przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w łączącym Wnioskodawcę z pracownikiem stosunkiem pracy. Przychód ten jest zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, gdyż zasady ustalania tego odszkodowania wynikają wprost z treści przepisów odrębnych ustaw.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym odszkodowanie wypłacone na podstawie zawartej przed Sądem ugody korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, jest prawidłowe. W związku z powyższym były pracodawca dokonując wypłaty ww. odszkodowania nie był zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Dodatkowo wyjaśnia się, że art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ogóle nie znajdzie zastosowania w analizowanej sprawie. Zgodnie z treścią tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

* otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

* dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W przywołanym przepisie ustawodawca używa sformułowania "inne odszkodowania lub zadośćuczynienia". Należy przez to rozumieć te odszkodowania i zadośćuczynienia, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a co za tym idzie inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Stąd, odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, nawet jeśli otrzymywane jest na podstawie wyroku bądź ugody sądowej, nie będzie objęte dyspozycją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zasady jego ustalania, jak wyjaśniono powyżej, zostały wprost określone w ustawie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.