IBPB-1-2/4510-366/16/MM - Rozliczenie faktur korygujących dotyczących sprzedaży związanej z wydzielonymi ZCP.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 9 marca 2016 r., który wpłynął do tut. Biura 15 marca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, który z podmiotów powinien ujmować w rozliczeniu CIT faktury korygujące dotyczące sprzedaży związanej z wydzielonymi ZCP, dokonanej przed dniem podziału (co do której przychód podatkowy powstał przed dniem podziału), jeżeli faktury korygujące były wystawiane po dniu podziału (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4 - stan faktyczny) - jest prawidłowe.

W dniu 15 marca 2016 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, który z podmiotów powinien ujmować w rozliczeniu CIT faktury korygujące dotyczące sprzedaży związanej z wydzielonymi ZCP, dokonanej przed dniem podziału (co do której przychód podatkowy powstał przed dniem podziału), jeżeli faktury korygujące były wystawiane po dniu podziału.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: "Wnioskodawca", "Spółka") prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie logistyki materiałowej, handlu materiałami konsumpcyjnymi, produkcji wiązek przewodów elektrycznych, a od 31 lipca 2015 r. także w zakresie przewozów osobowych.

W dniu 31 lipca 2015 r. (dalej: "dzień podziału", "dzień wydzielenia") w wyniku podziału X. Sp. z o.o. (dalej: "Spółka dzielona") przeprowadzonego w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.), tj. poprzez przeniesienie na spółki przejmujące oraz na spółkę nowo zawiązaną części majątku Spółki dzielonej w postaci wyodrębnionych oddziałów lub wydziałów, do Spółki wydzielony został zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań Spółki dzielonej wchodzących w skład Wydziału Przewozów Osobowych (dalej: "WPO", "ZCP"). WPO stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: "ustawa o CIT"), co zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu na rzecz Spółki dzielonej w dniu 25 czerwca 2015 r. (Znak: ILPB3/4510-1-141/15-2/EK).

W związku z wydzieleniem WPO do Wnioskodawcy w dniu 31 lipca 2015 r. właściwy sąd rejestrowy dokonał rejestracji podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Należy zaznaczyć, że pozostający w Spółce dzielonej zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, włączając zobowiązania, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w postaci Oddziału Transportu Kolejowego i Napraw Wagonów (dalej: "OTKiNW"), w ramach którego Spółka dzielona kontynuuje swoją działalność w zakresie świadczenia usług transportowych realizowanych transportem kolejowym, a także wykonywania prac utrzymaniowo-naprawczych dla wagonów towarowych oraz wagonetek. Fakt, że OTKiNW stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT został potwierdzony w interpretacji indywidualnej z dnia 25 czerwca 2015 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (Znak: ILPB3/4510-1-138/15-2/EK).

Rok podatkowy Wnioskodawcy jest zgodny z rokiem kalendarzowym.

Rozliczenia CIT związane z transakcjami, których realizacja rozpoczęła się przed dniem podziału.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółka, jako Spółka przejmująca, uzyskała przychody związane z działalnością WPO, w stosunku do których, zgodnie z ustawą o CIT, datą powstania przychodu był dzień przypadający na okres po dniu podziału, podczas gdy dotyczyły one świadczeń, których realizacja rozpoczęła się jeszcze przed dniem podziału (w Spółce dzielonej). Jednocześnie, nie można wykluczyć, że Spółka dzielona w okresie przed podziałem poniosła określone wydatki, które na gruncie ustawy o CIT należy sklasyfikować jako koszty bezpośrednio związane ze wskazanym powyżej przychodem powstałym po dniu podziału. Wnioskodawca nie wyklucza przy tym występowania analogicznych sytuacji w przyszłości, tj. przypadków, kiedy uzyska on w przyszłości przychody, w stosunku do których datą powstania przychodu (zgodnie z ustawą o CIT) będzie dzień przypadający na okres po dniu podziału, a dotyczyć one będą świadczeń rozpoczętych przez Spółkę dzieloną przed dniem podziału.

Rozliczenia w zakresie świadczenia wybranych usług.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka dzielona zawarła umowy na świadczenie usług (w szczególności usług transportowych) ze swoimi usługobiorcami (podmiotami będącymi podatnikami VAT). Usługi te realizowane były/są w ramach działalności poszczególnych wydzielanych ZCP, w tym w ramach WPO przejętego przez Spółkę. Na skutek podziału Wnioskodawca, jako Spółka przejmująca, wszedł w prawa i obowiązki wynikające z tych umów.

Zgodnie z zapisami wybranych umów, faktury dokumentujące przedmiotowe świadczenia powinny być wystawiane raz w miesiącu. Co do zasady zatem ustalono miesięczne okresy rozliczeniowe.

Niemniej jednak, w ramach świadczenia powyższych usług - w odniesieniu do miesiąca, w którym przypadał dzień podziału - Spółka dzielona oraz Spółka ustaliły następujący sposób rozliczeń:

* w odniesieniu do usług zrealizowanych (tekst jedn.: transportów odbytych) w terminie 1-30 lipca 2015 r., kwota należna z tytułu ich świadczenia przysługiwała Spółce dzielonej;

* w odniesieniu do usług zrealizowanych (tekst jedn.: transportów odbytych) w dniu 31 lipca 2015 r., kwota należna z tytułu ich świadczenia przysługiwała Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka dzielona wystawiła faktury dokumentujące świadczenie usług w okresie 1-30 lipca 2015 r., natomiast Spółka wystawiła faktury dokumentujące świadczenie usług w dniu 31 lipca 2015 r. Taki sposób rozliczenia, odzwierciedlony w wystawionych przez strony fakturach, został zaakceptowany przez usługobiorców, którzy uiścili kwoty należne wynikające z tych dokumentów (na rzecz odpowiednich podmiotów).

Korekta rozliczeń/deklaracji.

W ramach funkcjonowania WPO w przyszłości może okazać się konieczne wystawienie faktur korygujących (in minus oraz in plus), w szczególności:

* po dniu podziału może powstać obowiązek wystawienia faktur korygujących w stosunku do sprzedaży związanej z działalnością wydzielonego ZCP, zrealizowanej do dnia podziału,

* po dniu podziału mogą także zostać otrzymane faktury korygujące zakupy związane z wydzielonym ZCP za okres przed dniem podziału.

Możliwe są wreszcie sytuacje, w których konieczne będą korekty deklaracji i zeznań podatkowych Spółki dzielonej złożonych za okres do dnia podziału, a obowiązek złożenia korekty deklaracji będzie wynikać z korekty przeszłych rozliczeń związanych z wydzielonym ZCP.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Który z podmiotów (Wnioskodawca jako Spółka przejmująca czy Spółka dzielona) powinien ujmować w swoim rozliczeniu z tytułu CIT faktury korygujące dotyczące sprzedaży związanej z wydzielonym ZCP, dokonanej przed dniem podziału (co do której przychód podatkowy powstał przed dniem podziału), jeżeli faktury korygujące były wystawiane po dniu podziału... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4 - stan faktyczny)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jest on zobligowany do ujęcia korekt faktur sprzedażowych zmniejszających albo zwiększających przychody, związanych z działalnością wydzielonego ZCP w zakresie faktur korygujących dotyczących sprzedaży, w odniesieniu do której przychód należny powstał w dniu podziału albo powstał w roku podziału w okresie po dniu podziału oraz w latach następnych.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie on zobowiązany do ujęcia korekt faktur sprzedażowych zmniejszających albo zwiększających przychody, związanych z działalnością wydzielonego ZCP, w zakresie:

* faktur korygujących dotyczących sprzedaży, w odniesieniu do której przychód należny powstał w zakończonym roku podatkowym przypadającym w okresie przed dniem podziału, czyli w roku podatkowym 2014 oraz w latach poprzedzających, a także

* faktur korygujących dotyczących sprzedaży, w odniesieniu do której przychód należny powstał wprawdzie w roku podziału, ale w okresie przed dniem podziału (tekst jedn.: w okresie od 1 stycznia do 30 lipca 2015 r.).

W opinii Wnioskodawcy, w odniesieniu do faktur sprzedażowych korygujących, zarówno zwiększających, jak i zmniejszających wartość przychodów, decydującym czynnikiem dla ustalenia podmiotu zobowiązanego do ujęcia takiej faktury jest określenie podmiotu, który rozpoznał lub był obowiązany do rozpoznania przychodu podlegającego korekcie. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, do ujęcia korekt faktur sprzedażowych zmniejszających albo zwiększających przychody związane z działalnością wydzielonego ZCP, bez względu na przyczynę korekty, zobowiązany będzie jedynie podmiot, który rozpoznał przychód należny na gruncie ustawy o CIT albo był do tego zobowiązany.

W konsekwencji, w sytuacji, gdy obowiązek ujęcia wartości pierwotnie rozpoznanego przychodu powstał przed dniem podziału, należy uznać, że skonkretyzował się jeszcze u Spółki dzielonej i - w konsekwencji - nie powinien podlegać sukcesji. Zatem w przypadku faktur korygujących dotyczących sprzedaży, w odniesieniu do której przychód należny powstał w zakończonym roku podatkowym przypadającym w okresie przed dniem podziału, czyli w roku podatkowym 2014 oraz w latach poprzedzających, a także w okresie od początku roku podatkowego, w którym nastąpił podział do dnia podziału - podmiotem uprawnionym do ujęcia takich faktur korygujących będzie Spółka dzielona.

Z kolei faktury korygujące związane z działalnością wydzielonego ZCP dotyczące sprzedaży, która dla celów CIT powinna zostać rozpoznana jako przychód należny w dniu lub po dniu podziału, zgodnie z powyższymi zasadami powinny być ujęte przez Wnioskodawcę, jako Spółkę przejmującą.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, w szczególności:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 16 czerwca 2015 r. Znak: IPPB5/4510-288/15-3/AM;

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach indywidualnych z 28 maja 2015 r. Znak: IBPBI/2/4510-404/15/MO, z 14 stycznia 2015 r. Znak: IBPBI/2/423-1271/14/k.p., z 29 grudnia 2014 r. Znak: IBPBI/2/423-1202/14/k.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.; dalej: "k.s.h."), podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Cechą szczególną tego trybu podziału spółki jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, a następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną. W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 k.s.h.), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

W myśl ogólnej zasady, do podziału przez wydzielenie należy stosować przepisy o podziale spółek, dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej z wyjątkami dotyczącymi podziału przez wydzielenie. Odpowiednie stosowanie przepisów uzależnione jest od tego, czy spółka, do której jest wnoszona część majątku spółki dzielonej istnieje (wtedy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące spółki przejmującej), czy jest nowo zawiązana.

Punktem wyjścia dla podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie, jak w każdym przypadku podziału, jest sporządzany przez zarząd spółki dzielonej plan podziału. Zgodnie z art. 534 k.s.h., plan podziału powinien zawierać m.in. dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym.

Wskazane powyżej przepisy regulują problematykę związaną z sukcesją spółek kapitałowych na gruncie prawa cywilnego. Natomiast zagadnienie sukcesji podatkowej w polskim prawie regulują przepisy zawarte w art. 93-93e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.). W przepisach tych ustawodawca przedstawił zamknięty katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształconych.

Zgodnie z art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej, osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku. W myśl art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej, przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Ustawodawca nie definiuje pojęcia "praw i obowiązków podatkowych" będących na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej przedmiotem sukcesji. Jednakże należy podkreślić, że przedmiotem sukcesji prawno-podatkowej przewidzianej w ww. przepisie, będą jedynie te prawa i obowiązki dzielonej osoby prawnej, które pozostają w związku z przydzielonymi sukcesorowi w planie podziału składnikami majątku. Przepis art. 93c Ordynacji podatkowej zakłada wyodrębnienie praw i obowiązków podatkowych związanych z poszczególnymi zorganizowanymi częściami majątku oraz wskazuje, że w odniesieniu do tak wyodrębnionych zespołów praw i obowiązków zachodzi sukcesja podatkowa.

Powyższy przepis wprowadza do systemu podatkowego zasadę sukcesji podatkowej częściowej. Zgodnie z tą zasadą, w przypadku podziału przez wydzielenie, podmiot przejmujący (spółka nowo zawiązana) wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe, które związane są z tą częścią majątku, która jest przejmowana. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w wyniku podziału przez wydzielenie przejmowane są prawa i obowiązki przewidziane w przepisach prawa podatkowego, ale pod warunkiem, że majątek przejmowany na skutek podziału, a także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej).

Analizy zasad sukcesji podatkowej na gruncie prawa podatkowego należy dokonać z uwzględnieniem konstrukcji danego podatku.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: "u.p.d.o.p."), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (...). Zgodnie z art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p., dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11, art. 24a, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Przepis art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej, wprowadza zasadę sukcesji podatkowej częściowej, zgodnie z którą osoby prawne przejmujące lub powstałe w wyniku podziału osoby prawnej wstępują dopiero z dniem podziału lub dniem wydzielenia we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej, pozostające w związku ze składnikami majątku (które muszą stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa) przydzielonymi takiej osobie prawnej w planie podziału.

Z uwagi na fakt, że ustawodawca nie definiuje pojęcia "praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku" będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają te prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych (przychód i koszt).

Decydujące znaczenie ma więc okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, w którym ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Zatem przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie tzw. "stany otwarte", tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielania "pozostają" w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku i nie zostały rozliczone przez spółkę dzieloną, tj. które nie uległy konkretyzacji na gruncie rozliczeń podatkowych.

Odnosząc zatem powyższe przepisy do przestawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego należy stwierdzić, że w przypadku faktur korygujących dotyczących sprzedaży, w odniesieniu do której przychód należny powstał w zakończonym roku podatkowym przypadającym w okresie przed dniem podziału, czyli w roku podatkowym 2014 oraz w latach poprzedzających, a także w okresie od początku roku podatkowego, w którym nastąpił podział do dnia podziału - podmiotem uprawnionym do ujęcia takich faktur korygujących będzie Spółka dzielona. Z kolei faktury korygujące związane z działalnością wydzielonego ZCP dotyczące sprzedaży, która dla celów CIT powinna zostać rozpoznana jako przychód należny w dniu lub po dniu podziału, zgodnie z powyższymi zasadami, powinny być ujęte przez Wnioskodawcę, jako Spółkę przejmującą.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że w zakresie pytania Nr 4 - zdarzenie przyszłe, Nr 1, Nr 2, Nr 3, Nr 5, Nr 6 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Świętego Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.