IBPB-1-2/4510-32/16/AnK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 14 stycznia 2016 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPB-1-2/4510-32/16/AnK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 30 października 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 3 listopada 2015 r.), uzupełnionym 17 listopada 2015 r. i 11 stycznia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z nabyciem akcji w celu ich umorzenia zastosowanie znajdą przepisy art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przewidujące obowiązek sporządzenia dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi oraz przepisy art. 11 ust. 4 w zw. art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z nabyciem akcji w celu ich umorzenia zastosowanie znajdą przepisy art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przewidujące obowiązek sporządzenia dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi oraz przepisy art. 11 ust. 4 w zw. art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dnia 17 listopada 2015 r. przy piśmie z 13 listopada 2015 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku. Mimo to wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego pismem z 30 grudnia 2015 r., Znak: IBPB-1-2/4510-731/15/AnK, wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 11 stycznia 2016 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Akcjonariuszem spółki X S.A. (dalej: "Spółka") jest spółka prawa niemieckiego Y AG mająca siedzibę w Monachium. Drugim akcjonariuszem Spółki jest spółka Z S.A. Również Spółka posiada własne akcje. W planowanym zdarzeniu przyszłym, Spółka nabędzie wszystkie akcje należące do Y AG bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia, w trybie art. 359 kodeksu spółek handlowych. Nabyte i umorzone zostaną akcje o łącznej wartości nominalnej 57.847.810,00 zł. O taką kwotę zostanie także obniżony kapitał zakładowy Spółki. Z tytułu ich nabycia i umorzenia Y AG nie otrzyma żadnego wynagrodzenia. Spółka podlega w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym zadano m.in następujące pytanie:

Czy w związku z planowanym umorzeniem przez Wnioskodawcę akcji w drodze ich nabycia od Y AG bez wynagrodzenia zastosowanie znajdą przepisy art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidujący obowiązek sporządzenia dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi i art. 11 ust. 4 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym organ podatkowy może określić dochody podatnika oraz należny podatek bez uwzględnienia ustalonych warunków wynikających z powiązań między Spółką a innymi podmiotami... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji. W ocenie Spółki, przytoczone powyżej przepisy nie będą miały zastosowania w przypadku nabycia przez spółkę akcyjną własnych akcji bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia. Zdaniem Spółki, czynność dobrowolnego umorzenia akcji bez wynagrodzenia dla akcjonariusza w swojej naturze nie prowadzi do powstania przysporzenia po stronie Spółki. Zatem w kontekście przepisu art. 11 ust. 4 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych trudno byłoby wykazywać, że fakt, iż podatnik nie wykazuje dochodów z tytułu umorzenia akcji bez wynagrodzenia jest efektem powiązań z innym podmiotem.

Zdaniem Spółki istotne jest także to, że w przypadku umorzenia akcji nie dochodzi do transakcji w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują pojęcia "transakcji". Zgodnie z definicją wynikającą ze Słownika Języka Polskiego "transakcja" to: "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" bądź "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też: zawarcie takiej umowy".

Zatem można uznać, że przepisy u.p.d.o.p. w zakresie cen transferowych odnoszą się do transakcji o charakterze handlowym, tj. zdarzeń będących następstwem działalności gospodarczej, w wyniku których generowane są przychody.

Dodatkowo, zdaniem Spółki, w odniesieniu do zbywania akcji w celu ich umorzenia nie można mówić o warunkach rynkowych, gdyż taka transakcja jest możliwa na gruncie Kodeksu spółek handlowych wyłącznie między spółką a jej wspólnikiem. Tym samym brak jest porównywalnej transakcji rynkowej, której mogłyby dokonać między sobą podmioty niepowiązane, a która mogłaby stanowić podstawę do oszacowania przychodu podatnika na podstawie art. 11 u.p.d.o.p. Każdy wspólnik może w podobnej sytuacji zbyć swoje akcje na rzecz spółki oczekując w zamian wynagrodzenia w wysokości niższej od rynkowej, bądź nawet dokonać transakcji bez wynagrodzenia (co przewiduje explicite przepis art. 359 § 2 k.s.h.).

Zdaniem Spółki, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym istotne jest także to, że w przypadku umorzenia akcji akcjonariusz może otrzymać wynagrodzenie, nie zaś "cenę" w rozumieniu art. 11 oraz art. 14 u.p.d.o.p. Stosownie bowiem do art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm., dalej: "k.c"), cena jest elementem umowy sprzedaży - sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Określone przepisami k.s.h. umorzenie udziałów może natomiast nastąpić za "wynagrodzeniem". Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z "ceną". Zgodnie ze słownikiem języka polskiego cena jest to "wartość rzeczy wyrażona w pieniądzach", natomiast wynagrodzenie oznacza "zapłatę za pracę" bądź "odszkodowanie za utratę czegoś". Z samej językowej wykładni wskazanych pojęć wynika zatem, że mają one odmienne znaczenie. Ponadto art. 2 k.s.h. przewiduje stosowanie przepisów Kodeksu cywilnego w zakresie, jaki pozostaje w k.s.h. nieuregulowany. Skoro zatem k.s.h. w zakresie umorzenia udziałów posługuje się pojęciem wynagrodzenia, to jest to zabieg celowy i nie ma podstaw, by pojęcie to utożsamiać z ceną w rozumieniu przepisów k.c. dotyczących sprzedaży.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że dyspozycja art. 11 oraz art. 14 u.p.d.o.p. nie obejmuje czynności umorzenia udziałów. Skoro bowiem umorzenie to nie następuje za cenę, to tym bardziej nie można ustalić dla niego ceny rynkowej, czy też nierynkowej. Ponadto użycie w przepisach Kodeksu spółek handlowych terminu "wynagrodzenie" świadczy, że nie dotyczą one sprzedaży w rozumieniu art. 535 k.c. Czynności tej zatem nie można zakwalifikować np. jako umowy sprzedaży, co jednocześnie potwierdza, że nie stanowi ona transakcji w rozumieniu przepisów o cenach transferowych.

Zaprezentowane stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. Dla przykładu należy wskazać interpretację indywidualna wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 września 2015 r., Znak: ILPB3/4510-1-266/15-3/JG. Zdaniem Spółki, można posiłkować się także interpretacjami wydanymi w odniesieniu do umorzenia bez wynagrodzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z uwagi na identyczny sposób stosowania przepisów art. 9a i 11 u.p.d.o.p. Tym samym należy wskazać, że podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacjach indywidualnych wydanych przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 sierpnia 2014 r., Znak: IBPBI/2/423-621/14/AK,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 listopada 2014 r., Znak: ILPB4/423-406/14-2/MC oraz z 7 sierpnia 2014 r., Znak: ILPB4/423-235/14-5/DS,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lipca 2014 r., Znak: IPPB3/423-436/14-4/MC oraz z 11 lipca 2014 r., Znak: IPPB3/423-476/14-2/MC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), podatnicy dokonujący transakcji, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji.

W myśl art. 11 ust. 1 u.p.d.o.p., jeżeli:

1.

osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2.

osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3.

ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Stosownie do postanowień art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Odnosząc cytowany art. 9a ust. 1 u.p.d.o.p., do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że nie będzie on miał w niniejszej sprawie zastosowania, bowiem w przypadku nabycia akcji w celu umorzenia nie dochodzi do transakcji w rozumieniu ww. przepisu. Przepisy u.p.d.o.p. nie definiują pojęcia "transakcja". Zgodnie jednak z definicją zawartą w słowniku języka polskiego (Słownik Języka Polskiego, PWN, wydanie internetowe: www.sjp.pwn.pl), "transakcja" to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług bądź umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług (też: zawarcie takiej umowy). W związku z tym, że nabycie akcji własnych bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia nie jest umową o charakterze handlowym, to przepisy u.p.d.o.p. dotyczące cen transferowych, nie znajdą w takiej sytuacji zastosowania.

W stosunku do opisanego zdarzenia przyszłego nie znajdzie zastosowania również cytowany wyżej art. 11 ust. 1 u.p.d.o.p., ponieważ odnosi się do sytuacji, kiedy w wyniku powiązań, zostaną narzucone warunki odbiegające od warunków rynkowych. Natomiast, w sytuacji nabycia akcji własnych bez wynagrodzenia celem ich umorzenia nie jest możliwe ustalenie, czy zostało ono przeprowadzone na warunkach rynkowych. Umorzenie akcji z samej swojej natury następuje pomiędzy spółką a jej akcjonariuszem (akcjonariuszami). W konsekwencji, brak jest porównywalnych zdarzeń pomiędzy niezależnymi podmiotami, ponieważ do tego typu czynności nie może dojść w relacji pomiędzy podatnikiem a podmiotem niezależnym. Tym samym, nie powstanie dla Spółki obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej z tytułu ww. nabycia i umorzenia akcji, na podstawie art. 9a u.p.d.o.p., a także nie znajdą zastosowania przepisy art. 11 u.p.d.o.p.

W omawianej sytuacji, powołany powyżej art. 14 ust. 1 u.p.d.o.p., również nie znajdzie zastosowania. Przepis ten odwołuje się bowiem do szacowania przychodu podatnika w sytuacji, gdy w danej transakcji występuje cena sprzedaży. W przypadku zaś nabycia akcji bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia, przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.), nie posługują się terminem "cena", ale terminem "wynagrodzenie". W przypadku, określonego w art. 359 Kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika akcji przez spółkę w celu ich umorzenia występuje "wynagrodzenie", a termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z "ceną".

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 wydano odrębną interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl