IBPB-1-2/4510-244/15/BG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 25 czerwca 2015 r., (data wpływu do Organu 1 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów części poniesionych przez Spółkę kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne pracowników działających w międzyzakładowej organizacji związkowej (stan faktyczny) - jest prawidłowe.

W dniu 1 lipca 2015 r. wpłynął do BKIP w Lesznie wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów części poniesionych przez Spółkę kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne pracowników działających w międzyzakładowej organizacji związkowej. Pismem z 2 lipca 2015 r. Znak: ILPB3/4510-1-313/15-2/MM, ILPB3/4510-1-314/15-2/MM wniosek ten został przesłany do załatwienia zgodnie z właściwością do działającego w imieniu Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (wpływ do tut. Biura 9 lipca 2015 r.).

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka jest podmiotem, w którym działa/ją międzyzakładowa/we organizacja/je związkowa/e. W chwili obecnej żaden pracownik Spółki nie jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej.

Jednak zgodnie z art. 341 ustawy o związkach zawodowych pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej - na podstawie art. 31 ust. 1 w związku z art. 34 ust. 2 odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Zgodnie z ustawą o związkach zawodowych zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej przedstawia pracodawcy, który zwolnił pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, informacje o liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji oraz u każdego z tych pracodawców - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, według stanu na ostatni dzień miesiąca.

Na podstawie powyższych danych pracodawcy którzy zwolnili pracownika lub pracowników z obowiązku świadczenia pracy lub od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia obciążają Wnioskodawcę kosztami wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne obliczonymi zgodnie z art. 341 ustawy o związkach zawodowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ponoszona przez Wnioskodawcę odpowiednia część kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne wynikająca z niezależnego od Wnioskodawcy faktu, że działa u Niego jako u pracodawcy międzyzakładowa organizacja związkowa stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych... (stan faktyczny)

Zdaniem Spółki, ponoszona przez Wnioskodawcę odpowiednia część kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne wynikająca z niezależnego do Wnioskodawcy faktu, że działa u Niego jako u pracodawcy międzyzakładowa organizacja związkowa stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p.").

Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Nie ulega wątpliwości, że w przypadku zakładowej organizacji związkowej - w sytuacji, gdy w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie organizacji związkowej pracownik otrzymuje stosowne wynagrodzenie, Wnioskodawca będąc pracodawcą mógłby zaliczyć wydatki z tytułu wypłacanych wynagrodzeń i opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z regulacjami ustawy o związkach zawodowych, pracodawcy są zobowiązani ponosić koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego/oddelegowanego do pracy w związkach zawodowych, co oznacza, że konieczność zwolnienia określonych pracowników Spółki (z obowiązku świadczenia pracy) do pełnienia funkcji związkowej oraz wypłaty im standardowego wynagrodzenia za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy wynika z przepisów prawa (ustawa o związkach zawodowych), a wydatki ponoszone na wynagrodzenia tych pracowników są realizacją obowiązków pracodawcy wynikających z przepisów prawa.

Taka konkluzja wynika z wydawanych w imieniu Ministra Finansów interpretacji podatkowych, przykładowo:

* w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 2 lipca 2013 r., Znak: IPPB5/423-244/13-6/JC, w której organ uznał (...) wydatki ponoszone przez Spółkę na wynagrodzenia (i narzuty na wynagrodzenia) pracowników Spółki zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy w związku z pełnieniem funkcji w organizacji pracowniczej/związku zawodowym, będą stanowić koszty uzyskania przychodów w sytuacji gdy ww. zwolnienie jest dokonane na podstawie i na zasadach określonych w ustawie o związkach zawodowych i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy;

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi 13 sierpnia 2012 r., Znak: IPTPB3/423-189/12-4/KJ, w której wskazano, że (...) wydatki na przypadającą na wnioskodawcę część wynagrodzenia za czas pełnienia przez pracownika zwolnionego ze świadczenia pracy z prawem do wynagrodzenia, w związku z faktem, iż to zwolnienie następuje na zasadach określonych w art. 31 ust. 1 i ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...);

* w interpretacji indywidualnej z 8 maja 2012 r., Znak: IPTPB3/423-59/12-2/IR Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wskazał, że (...) wydatki na część wynagrodzenia przypadającą na czas pełnienia przez pracowników funkcji w organizacjach związkowych wraz ze składkami należnymi na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych obliczanymi od tego wynagrodzenia mogą stanowić koszt uzyskania przychodów w sytuacji, gdy ww. zwolnienie jest dokonane na podstawie i na zasadach wskazanych w art. 31 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy o związkach zawodowych i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy;

* w interpretacji indywidualnej z 30 sierpnia 2011 r., Znak: ILPB3/423-247/11-2/KS Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy zgodnie, z którym skoro ustawa o związkach zawodowych nakłada na pracodawcę określone obowiązki i pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zakładowej organizacji związkowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, to taki obowiązek nie może powodować, iż wynagrodzenie nie będzie już kosztem uzyskania przychodu dla pracodawcy. Wobec tego, Spółka stoi na stanowisku, iż takie wynagrodzenie stanowi koszt uzyskania przychodu dla Spółki.

W przedstawionym opisie stanu faktycznego mamy o tyle do czynienia z sytuacją szczególną, że Wnioskodawca jest ustawowo zobligowany do partycypowania w kosztach wynagrodzeń członków zarządu międzyzakładowych związków zawodowych, którzy niekoniecznie są jego pracownikami.

Niemniej jednak, Wnioskodawca uważa, że ocena prawnopodatkowa przedstawionego stanu faktycznego powinna być tożsama, gdyż zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej działa również na rzecz pracowników Wnioskodawcy, podobnie jak zarząd zakładowej organizacji związkowej.

Istnieje zatem ekonomiczne uzasadnienie, aby to Wnioskodawca ponosił ekonomiczny ciężar wydatków z tytułu partycypacji w kosztach utrzymania organizacji działającej m.in. na rzecz jej pracowników. Co istotne, na Spółce ciąży również prawny obowiązek partycypacji w tych kosztach, a zatem są to koszty ogólnego funkcjonowania jednostki.

Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów (por. wyrok WSA z 13 marca 1998 r., sygn. akt I SA/Lu 230/97). Takimi kosztami są tzw. koszty funkcjonowania osoby prawnej, które cechuje brak ścisłego związku z przychodami, a jednak służą one zabezpieczeniu funkcjonowania jednostki. Ustawodawca nie precyzuje tego pojęcia i dlatego zakwalifikowania danego wydatku do kosztów funkcjonowania osoby prawnej należy dokonywać indywidualnie w każdym przypadku. Niewątpliwie pod uwagę należy wziąć przydatność owych wydatków dla właściwego funkcjonowania osoby prawnej (por. wyrok WSA z 25 marca 1997 r., sygn. akt I SA/Lu 708/96). W przedstawionym stanie faktycznym właściwe funkcjonowanie Wnioskodawcy (zgodne z prawem i zapewniające pracownikom możliwość zrzeszania się w międzyzakładowej organizacji związkowej) oznacza konieczność ponoszenia kosztów wskazanych w ustawie o związkach zawodowych. Spółka ponosząc te wydatki pozostaje w zgodzie z przepisami prawnymi, utrzymuje dobre relacje ze związkami zawodowymi, co pozwala jej na efektywne prowadzenie działalności gospodarczej (minimalizowanie ryzyka protestów pracowniczych bądź zarzutów naruszania prawa, motywowanie pracowników, dawanie poczucia odpowiedniego zabezpieczenia interesów pracowniczych). W rezultacie wydatki te w sposób pośredni przekładają się na zabezpieczenie źródła przychodów podatkowych i powinny stanowić koszty uzyskania przychodów, również mając na uwadze fakt, że taka kategoria wydatków nie została uznana za wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia przy tym koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Kosztami uzyskania przychodów będą zatem takie koszty, które spełniają łącznie następujące warunki:

* zostały poniesione przez podatnika,

* pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Stosownie do art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych, związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji.

Jak stanowi art. 25 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonywania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

W myśl art. 31 ust. 1 i 2 ww. ustawy o związkach zawodowych, prawo do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje:

W zależności od wniosku zarządu zakładowej organizacji związkowej zwolnienia od pracy, o których mowa w ust. 1, udzielane są z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie. Na podstawie art. 31 ust. 3 ww. ustawy o związkach zawodowych, pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy.

Zgodnie z art. 34¹ ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, pracodawcy objęci działaniem międzyzakładowej organizacji związkowej ponoszą koszty, w tym koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, związane z zatrudnianiem pracownika zwolnionego:

- odpowiednio do udziału liczby członków tej organizacji zatrudnionych u danego pracodawcy w łącznej liczbie członków tej organizacji zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji - w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że ustawa o związkach zawodowych nakłada na pracodawcę określone obowiązki, w tym m.in. zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Wydatki ponoszone przez Spółkę na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne pracowników działających w międzyzakładowej organizacji związkowej, będą stanowić koszty uzyskania przychodów w sytuacji gdy ww. zwolnienie jest dokonane na podstawie i na zasadach określonych w ustawie o związkach zawodowych i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy podatkowe i przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że w zakresie zdarzenia przyszłego wydano odrębną interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Świętego Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.