IBPB-1-1/4511-647/15/NL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 października 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 26 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie braku możliwości uznania za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej należności wynikającej z faktury, o której mowa we wniosku - jest prawidłowe.

W dniu 14 października 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie braku możliwości uznania za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej należności wynikającej z faktury, o której mowa we wniosku.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, mającym miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wnioskodawca jest komandytariuszem spółki komandytowej z siedzibą na terytorium Polski, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą (dalej: "Spółka"). Ponieważ Spółka, jako spółka osobowa jest podmiotem transparentnym podatkowo Wnioskodawca, jest opodatkowany z tytułu dochodów osiąganych w związku z uczestnictwem w tej Spółce. Zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: "ustawy o PIT"), Wnioskodawca rozlicza przypadające na niego przychody i koszty Spółki proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zyskach tej Spółki (określonego procentowo w umowie Spółki). Spółka realizowała na podstawie umowy o roboty budowlane zawartej w dniu 20 września 2010 r. dot. budowy budynku hotelu (dalej: "Umowa") roboty budowlane na rzecz Spółki z o.o. (dalej: "Zleceniodawca"). W trakcie realizacji prac 2 kwietnia 2012 r. Spółka wystawiła fakturę VAT na kwotę złotych brutto 302.784,92 netto 246.166,60 na rzecz Zleceniodawcy za wykonane roboty dodatkowe - zabezpieczające wykop realizowanej inwestycji budowy hotelu.

Prace zabezpieczające wykopy były przewidziane w umowie łączącej strony, jak i wynagrodzenie za ich wykonanie, jednak z uwagi na konieczność zmiany w trakcie realizacji inwestycji technologii zabezpieczenia wykopu i związane z tym dodatkowe koszty, Spółka ubiegała się o zapłatę dodatkowego wynagrodzenia za prace wykonane w zmienionej technologii. Faktura została ujęta w ewidencji księgowej jako przychód należny roku 2012 i opodatkowana podatkiem dochodowym. Faktura VAT nie została przyjęta przez Zleceniodawcę z powodu, jak podnosił, że strony umówiły się o wynagrodzenie ustalone z góry, które mogło być zmieniane jedynie zgodnie z procedurą określoną w § 18 ust. 1 i 5 załącznika nr 1 do umowy, która jej zdaniem nie została zrealizowana.

Spółka wniosła o zasądzenie ww. wierzytelności wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu. Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2014 r., Sąd Okręgowy oddalił powództwo w całości, uznając m.in. że Spółka jednak nie wdrożyła procedury zmiany wynagrodzenia z § 18 załącznika nr 1 do umowy w związku ze zmianą sposobu zabezpieczenia wykopów i nie doszło do zmiany wynagrodzenia w tym zakresie.

Spółka złożyła apelację od ww. wyroku, jednak również ona została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 13 stycznia 2015 r., który to uznał, że nie wykazano dodatkowego porozumienia stron co do dodatkowego wynagrodzenia za zmianę technologii wykonania zabezpieczenia wykopów. Sąd przy tym uznał, że przyczyna zmiany technologii, tj. brak skrócenia komina sąsiadującego z inwestycją przez Zleceniodawcę nie mogła mieć wpływu na powstanie obowiązku zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, skoro istnienie komina było oczywiste i konieczność jego zabezpieczenia była przewidziana w umowie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym należność wynikająca z faktury VAT wystawionej przez Spółkę 2 kwietnia 2012 r. nie można uznać za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy PIT, m.in. w świetle prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z 13 stycznia 2015 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, należności wynikającej z faktury VAT wystawionej przez Spółkę 2 kwietnia 2012 r. nie można uznać za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm. - dalej: "Ustawa PIT"), gdyż w świetle prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z 13 stycznia 2015 r. nie jest to kwota należna.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 Ustawy PIT, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Pojęcie "kwoty należne" najbardziej odpowiada naturze stosunków ekonomicznych, wskazuje na rozumienie tego pojęcia jako "długu, zapłaty". Jest to pojęcie również prawa cywilnego, stąd też można się do jego przepisów odwołać.

Uprawnione jest również zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (wyrok z 29 października 2013 r., sygn. akt I SA/Kr 737/13) posłużenie się potocznym, tzn. wywodzącym się z poprawnej polszczyzny, znaczeniem zwrotu "kwota należna", gdzie oznacza to kwotę komuś należną stanowiącą dług, powinność, uzasadnioną zapłatą (patrz: Mały słownik języka polskiego, pod redakcją Stanisława Skorupki, PWN, Warszawa).

Jednocześnie zauważyć należy, że opodatkowaniu podlega przychód należny, o którym mowa w art. 14 ust. 1 Ustawy PIT. To oznacza, że art. 14 ust. 1i Ustawy PIT nie zmienia generalnej zasady, o której mowa w art. 14 ust. 1 tej ustawy, że w przypadku uzyskiwania przychodu z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, opodatkowaniu podlega jedynie przychód należny.

W ocenie Wnioskodawcy pojęcie "kwoty należnej", należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dług, wierzytelność" w rozumieniu art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.), która istnieje i przysługuje podatnikowi na gruncie prawa cywilnego. Zgodnie z przywołanym przepisem zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Istotą długu jest zatem obowiązek określonego w treści stosunku prawnego świadczenia dłużnika na rzecz wierzyciela. Powstanie długu równoznaczne jest z powstaniem po stronie wierzyciela prawa podmiotowego w postaci wierzytelności.

Za takim znaczeniem omawianego terminu przemawia sama konstrukcja art. 14 ust. 1 Ustawy PIT, dla celów podatkowych istotne bowiem jest powstanie po jednej stronie transakcji pewnej należności, a po drugiej zobowiązania.

Stosunki cywilne regulowane przez przepisy prawa cywilnego są przedmiotem ingerencji organów podatkowych i ich istnienie na gruncie prawa cywilnego może wywoływać skutki podatkowe na gruncie prawa podatkowego. A contrario nie istniejące na gruncie cywilnym zobowiązanie nie może być uznane za istniejące na gruncie prawa podatkowego.

Zauważyć przy tym należy, że o istnieniu wierzytelności przesądzają wiążąco nie tylko dla stron i sądu rozstrzygającego sprawę, ale również dla innych sądów oraz innych organów państwowych i organów administracji publicznej, a także dla innych osób, prawomocne orzeczenia, zgodnie ze statuowaną w art. 365 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.), fundamentalną zasadą wyznaczającą zakres związania orzeczeń sądowych.

Przepis nie wyłącza z zakresu związania jakichkolwiek "organów państwowych i organów administracji publicznej", do których należą niewątpliwie organy podatkowe, które również wiąże ustalony w prawomocnym orzeczeniu rozstrzygnięcie o przysługiwaniu danego roszczenia.

Zgodnie natomiast z art. 363 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego orzeczenie jest prawomocne, jeśli nie przysługuje od niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.

W niniejszej sprawie wydany został prawomocny wyrok przez Sąd Apelacyjny z 13 stycznia 2015 r., od którego nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, w którym ustalono, że wynikająca z faktury VAT wystawionej 2 kwietnia 2012 r. przez Spółkę wierzytelność nie jest jej należna. Sąd ustalił, że Spółka nie wykazała, aby przysługiwało jej dodatkowe wynagrodzenie ujęte w ww. fakturze VAT i istniał stosunek cywiloprawny, z którego wynikałaby ww. wierzytelność.

Do celów bilansowych korektą przychodu Spółka wykazała w sprawozdaniu finansowym sporządzanym na dzień 31 grudnia 2014 r. w pasywach w pozycji "Skutki błędów z lat ubiegłych".

Do celów podatku dochodowego ujawnienie błędu istotnego wymaga uwzględnienia w rozliczeniach podatku dochodowego za lata podatkowe, w których błędnie ustalono wynik, a tym samym podstawę opodatkowania. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, należy skorygować zeznanie podatkowe za rok 2012 zmniejszając przychód o nienależną kwotę.

Mając na uwadze powyższe uznać należy, że skoro na gruncie cywilnoprawnym wierzytelność z ww. faktury VAT nie jest należna Wnioskodawcy, co w sposób wiążący erga omnes ustalił sąd powszechny, to trudno uznać ww. wierzytelność za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy PIT i kwotę należną w rozumieniu art. 14 ust. 1 Ustawy PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.