I USB XVI/415/1/05 - Rozliczanie dochodów uzyskanych w 2004 r. w sytuacji, gdy podatnik nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Pytanie podatnika

dot. sposobu rozliczania dochodów uzyskanych w 2004 r. w sytuacji, gdy podatnik nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Postanowienie:

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty działając na podstawie:

- art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60),

- art. 3 ust. 2a i art. 45 ust. 4 i ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.),

- art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956)

uznaje za prawidłowe stanowisko Pana wyrażone we wniosku z dnia 10 stycznia 2005 r. (uzupełnionym w dniu 28 lutego 2005 r.) w sprawie rozliczenia dochodów uzyskanych w 2004 r., jeżeli nie ma Pan miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Uzasadnienie:

W dniu 11 stycznia 2005 r. wpłynął do tutejszego organu podatkowego wniosek w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż w dniu 6 maja 2004 r. opuścił Pan Polskę na stałe (z zamiarem pozostania w Anglii). W 2004 r. uzyskał Pan dochód w Polsce (z tytułu wynagrodzenia ze stosunku pracy i z odpłatnego zbycia papierów wartościowych) oraz w Anglii (pracując od 10 sierpnia 2004 r. na dwuletnim kontrakcie dla UCL).

Zapłata podatku dochodowego w Polsce jest uzależniona od istnienia obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze. zm.) obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nie skonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Z obowiązku podatkowego wynika zobowiązanie podatkowe, tj. konkretne zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonym w przepisach prawa podatkowego (art. 5 O.p.). Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) różnicuje obowiązek podatkowy, biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, na obowiązek o charakterze nieograniczonym lub ograniczonym. Zgodnie z art. 3 ust. 1 w/w ustawy, osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy) - art. 3 ust. 2a w/w ustawy. W myśl art. 4a w/w ustawy, powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczypospolita Polska.

Pewna grupa źródeł dochodów danego podmiotu może podlegać dwóm jurysdykcjom podatkowym. Zawarte umowy międzynarodowe mają na celu uniknięcie podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy ten sam dochód podlegałby opodatkowaniu w dwóch państwach. W dniu 16 grudnia 1976 r. została podpisana umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodów i zysków majątkowych (Dz. U. z 1978 r. Nr 7, poz. 20). W rozumieniu art. 4 ust. 1 w/w umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza - z uwzględnieniem postanowień ustępów 2 i 3 niniejszego artykułu - każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona; określenie to nie obejmuje osoby fizycznej, która podlega opodatkowaniu w tym Umawiającym się Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód ze źródeł w nim położonych. Zgodnie z art. 15 ust. 1 w/w umowy, z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18, 18, 20 i 21 wynagrodzenia za pracę i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie. W myśl art. 22 w/w umowy, części dochodu osoby posiadającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a należące do kategorii lub pochodzące ze źródeł, o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej Umowy, mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Podstawowe znaczenie dla określenia jaki obowiązek ciąży na osobie fizycznej ma ich miejsce zamieszkania. A zatem, aby ustalić jakiemu obowiązkowi podatkowemu podlega dana osoba w Polsce, należy ustalić jej miejsce zamieszkania. Pojęcie to nie jest zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego, dlatego należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. Zgodnie z definicją wynikającą z art. 25 Kodeksu cywilnego, miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Miejscem zamieszkania będzie zatem ta miejscowość, w której osoba fizyczna przebywa, mając zamiar przebywać tam stale, choćby nawet była zameldowana w innej miejscowości. Na miejsce zamieszkania składa się więc zarówno element faktycznego przebywania jak i zamiar stałego pobytu w tym miejscu. Chodzi więc o miejscowość, która stanowi pewnego rodzaju centrum życiowe danej osoby.

W złożonym oświadczeniu stwierdził Pan, iż opuścił Polskę w dniu 6 maja 2004 r. na stałe - z zamiarem pozostania w Anglii. Od 10 sierpnia 2004 r. pracuje Pan w ramach 2-letniego kontraktu dla UCL. Z przedstawionych przez Pana informacji wynika, że od 6 maja 2004 r. przebywa w Anglii z zamiarem stałego pobytu i tym samym przeniósł Pan centrum swoich życiowych interesów do Anglii. W kontekście art. 25 k.c. przyjąć należy, że w związku z wyjazdem z Polski przeniósł Pan miejsce swojego zamieszkania do Anglii. Zgodnie z wyżej przytoczonym przepisami, jeżeli nie ma Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlega Pan ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu - tylko od dochodów z pracy wykonywanej w kraju oraz innych dochodów osiąganych na terenie kraju. Zatem w odniesieniu do dochodów osiągniętych w Anglii nie podlega Pan obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

W 2004 r. uzyskał Pan również dochód z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych na polskiej giełdzie. Przez pojęcie dochodów uzyskanych na terytorium RP należy rozumieć te dochody, których źródło znajduje się na terytorium Polski. Giełda i obrót na niej dokonywany stanowi źródło dochodów położonych na terytorium Polski. Wobec powyższego, uzyskany przez Pana dochód z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych podlega opodatkowaniu i powinien zostać wykazany w zeznaniu podatkowym na druku PIT-38.

Sposób i termin złożenia w/w zeznań podatkowych za 2004 r. określa art. 45 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w świetle którego, podatnicy podlegający ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, jeżeli osiągnęli dochody ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez pośrednictwa płatników lub za pośrednictwem płatników nieobowiązanych do dokonania rocznego obliczenia podatku lub osiągnęli dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zamierzają opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed terminem 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, są obowiązani złożyć zeznania za rok podatkowy urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych przed opuszczeniem terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 45 ust. 4 pkt 1 i pkt 2 w/w ustawy, z zastrzeżeniem cyt. wyżej art. 45 ust. 7, podatnicy również są obowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym a sumą zaliczek pobranych przez płatników wynikającą ze złożonego zeznania PIT-37 oraz należny podatek dochodowy wynikający z zeznania PIT-38.

Jednocześnie informujemy, iż do udzielenia odpowiedzi w kwestii Pana rozliczenia w Anglii uprawniony i kompetentny jest odpowiedni angielski organ podatkowy.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia opisanego przez Pana zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) przedstawiona interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawców. Jeśli jednak podatnik, płatnik lub inkasent zastosowali się do interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu. Interpretacja o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.