I USB III/436/483/2007/BR - Fakturowanie zasądzonych wyrokiem sądowym kosztów zastępstwa procesowego.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź- Bałuty, działając na podstawie przepisów:

uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2007 r. (data wpływu do tut. Organu 31 stycznia 2007 r.) w zakresie doliczania na fakturze wystawionej przez radcę prawnego 22 % kwoty podatku VAT do zasądzonych wyrokiem sądowym kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 31 stycznia 2007 r. wpłynął do tut. Organu wniosek złożony w trybie art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa dotyczący udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku od towarów i usług.

Stan faktyczny przedstawiony przez Podatnika:

Wnioskodawca jest radcą prawnym, prowadzi Kancelarię prawną i jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Podpisał umowę na wykonywanie obsługi prawnej spółki z o.o., polegającej na opiniowaniu spraw bieżących, przygotowywaniu projektów umów, pism, konsultacjach ustnych oraz zastępstwa procesowego Spółki przed sądami. Stronie za świadczenie ww. usług przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe z 22 % VAT oraz zwrot zasądzonych kosztów sądowych, z tytułu zastępstwa procesowego, po ich wyegzekwowaniu od dłużnika. Zwrot kosztów zastępstwa procesowego następuje, po wystawieniu na Spółkę faktury VAT przez Kancelarię. Według Strony zasądzone wyrokiem sądu koszty zastępstwa procesowego, nie zawierają podatku VAT i na fakturach wystawianych z tego tytułu na rzecz klienta powinna doliczać podatek należny VAT.

Strona podnosi, że za taką argumentacją jaką przedstawia przemawia brzmienie przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

W związku z powyższym zwraca się z zapytaniem czy fakturując na Spółkę zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie zasądzonej, radca prawny, który jest podatnikiem VAT, dolicza 22 % VAT.

W ocenie Wnioskodawcy wypłata kwoty zwrotu kosztów zastępstwa procesowego dokonywana przez Spółkę, powinna oprócz kwoty zasądzonej przez sąd, uwzględniać również podatek VAT za świadczone - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - usługi prawne.

Popierając swoje stanowisko Strona załączyła do wniosku kserokopię artykułu zamieszczonego w gazecie prawnej, w którym został przedstawiony komentarz doradcy podatkowego, wyrażający podobne stanowisko jak Wnioskodawcy.

Stanowisko tut. Organu:

Po przeanalizowaniu przedstawionego w sprawie stanowiska, oraz obowiązującego stanu prawnego tut. Organ stwierdza: Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, rozumie się m.in. każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7.

W ustawie o VAT nie określono co należy rozumieć pod pojęciem odpłatności (wynagrodzenia), które powoduje że dostawa towarów i świadczenie usług staje się czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dla sprecyzowania tego pojęcia można odwołać się do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w którym przyjmuje się że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi, a otrzymanym wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemny. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć dorozumiany stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności, świadczenie musi być wyrażone w pieniądzu, co nie oznacza, że musi mieć postać pieniężną (odpłatność w postaci rzeczowej lub mieszanej),ale zawsze musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu, w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż pomiędzy Spółką z o.o. a Wnioskodawcą istnieje właśnie taki stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. Wnioskodawca wstępuje w określony, bezpośredni związek zależności ze swoim klientem Spółką z o.o., który skutkuje wypłatą wynagrodzenia za świadczone kompleksowo przez Stronę usługi prawne. Ten bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a wypłacaną przez Spółkę kwotą wynagrodzenia za to świadczenie decyduje o tym, że wykonywane są usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy.

Z przedstawionych przez Podatnika okoliczności wynika, że w umowie o świadczenie usług zawarty został zapis "za świadczenie usług pobierane jest wynagrodzenie ryczałtowe z 22 % VAT oraz zwrot zasądzonych wyrokiem sądu kosztów sądowych z tytułu zastępstwa procesowego, po ich wyegzekwowaniu od dłużnika". A zatem orzeczony przez sąd zwrot kosztów zastępstwa procesowego, który Spółka na podstawie wystawionej faktury przekazuje Stronie, jest wypłatą dodatkowego wynagrodzenia określonego w postępowaniu przez sądem.

Opłaty za czynności radców prawnych, określone zostały w odrębnych przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).W § 2 ust. 3 ww. rozporządzenia (na który powołuje się Strona w uzasadnieniu swojego stanowiska) określono, że w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, opłaty, o których mowa w ust. 1, sąd podwyższa o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych sprawach.

Cytowany powyżej przepis, zdaniem tut. Organu i wbrew temu co stara się dowieść Strona nie przesądza, iż opłaty określane przez sąd w prowadzonym postępowaniu dotyczące zwrotu kosztów zastępstwa procesowego nie zawierają podatku VAT.

Wskazane powyżej rozporządzenie przewiduje szczegółowe rozwiązania na potrzeby postępowania sądowego.

Istotne w tym względzie są natomiast postanowienia umowy zawartej między stronami. Ustanawiając zastępstwo procesowe w sprawach prowadzonych przed sądem, w zawartej umowie cywilnoprawnej zwykle określana jest szczegółowo wysokość wynagrodzenia oraz zasady jego ustalania dla pełnomocnika, w tym celu mi.in. aby uniknąć nieporozumień co do prawidłowego określenia wynagrodzenia z tego tytułu.

Jeżeli zatem w umowie zostało wyłącznie ustalone, iż Strona otrzymuje zwrot zasądzonych kosztów sądowych z tytułu zastępstwa procesowego, po ich wyegzekwowaniu od dłużnika to - z uwagi na brzmienie art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług - należy uznać, że jest to wynagrodzenie brutto, tj. z podatkiem VAT za świadczoną usługę.

Stosownie, bowiem do przepisu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Analogicznie do ww. definicji obrotu sformułowanej w ustawie o VAT, ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) - określa pojęcie ceny. W art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy określono, że za cenę uważa się wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę, w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi), podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz prawnego należy stwierdzić, że otrzymana przez radcę prawnego kwota należna z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego, jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy VAT, a więc kwotą brutto, w której zawarty jest 22 % podatek VAT.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawione przez Stronę we wniosku z dnia 29 stycznia 2007 r. stanowisko w sprawie, tut. Organ postanowił jak w sentencji.

Ponadto tutejszy Organ informuje, że niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania niniejszego postanowienia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ww. ustawy Ordynacja podatkowa przedstawiona interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika. Jeżeli jednak podatnik zastosował się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.

Interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może być zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.