GIS-ŻP-SD-4212-00139/EK/16 - W sprawie podjęcia skutecznych działań w celu wyegzekwowania od przedsiębiorców stosowania reklamy suplementów diety zgodnie z wymaganiami prawnymi
Pismo z dnia 28 kwietnia 2016 r. Główny Inspektorat Sanitarny GIS-ŻP-SD-4212-00139/EK/16 W sprawie podjęcia skutecznych działań w celu wyegzekwowania od przedsiębiorców stosowania reklamy suplementów diety zgodnie z wymaganiami prawnymi
W odpowiedzi na pismo z dnia 4 kwietnia 2016 r., znak L.dz. P-159/2016 w sprawie podjęcia skutecznych działań w celu wyegzekwowania od przedsiębiorców stosowania reklamy suplementów diety zgodniej z wymaganiami prawnymi, uprzejmie przedstawiam swoje stanowisko w sprawie.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a i b oraz ust. 2-4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE. L 304 z 22.11.2011, s. 18 z późn. zm.), które stosuje się od 13 grudnia 2014 r., a które dotyczy przekazywania informacji konsumentom i ma zastosowanie dla środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego, w tym do środków spożywczych dostarczanych przez zakłady żywienia zbiorowego i do środków spożywczych przeznaczonych do dostarczenia do zakładów żywienia zbiorowego:
Informacje na temat żywności nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności:
co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji;
przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których on nie posiada;
Informacje na temat żywności muszą być rzetelne, jasne i łatwe do zrozumienia dla konsumenta.
Z zastrzeżeniem odstępstw przewidzianych w prawie Unii mającym zastosowanie do naturalnych wód mineralnych i żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego informacje na temat żywności nie mogą przypisywać jakiemukolwiek środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób ludzi bądź też odwoływać się do takich właściwości.
Ust. 1, 2 i 3 mają również zastosowanie do:
reklamy;
prezentacji środków spożywczych, w szczególności kształtu, wyglądu lub opakowania, zastosowanych materiałów opakowaniowych, sposobu ustawienia oraz otoczenia, w jakim są pokazywane.
Wyjaśniam zatem, iż zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem żywnościowym Unii Europejskiej znakowanie, prezentacja i reklama środków spożywczych, w tym suplementów diety nie mogą przypisywać żywności właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób ludzi bądź też odwoływać się do takich właściwości.
Natomiast zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) Nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (sprostowanie Dz.Urz.UE.L 12 z 18 stycznia 2007 r. s. 3 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Komisji (UE) nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiającego wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci (Dz.Urz.UE.L 136 z 25 maja 2012 r. s. 1 z późn. zm.) przedsiębiorca, na zasadzie dobrowolności, w etykietowaniu, przy prezentacji, jak i w reklamach żywności, w tym suplementów diety przeznaczonych dla konsumentów końcowych może na zasadzie dobrowolności stosować oświadczenia żywieniowe/zdrowotne.
W myśl ww. rozporządzenia 1924/2006 "oświadczenie" oznacza każdy komunikat lub przedstawienie, które, zgodnie z przepisami wspólnotowymi lub krajowymi, nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości.
Wskazuję, iż wszelkie oświadczenia zdrowotne i Żywieniowe podawane na etykiecie, w prezentacji lub reklamie produktu powinny opierać się one na ogólnie przyjętych dowodach naukowych oraz mieć swoje uzasadnienie w tego typu dowodach (artykuł 6 rozporządzenia ww. rozporządzenia 1924/2006).
Dodatkowo w myśl art. 12 lit. c ww. rozporządzenia 1924/2006 następujące oświadczenia zdrowotne są niedozwolone: oświadczenia, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia i innych stowarzyszeń niewymienionych w art. 11.
Jednocześnie wskazuję, iż art. 103 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r. poz. 594 z późn. zm.) reguluje kwestie kar pieniężnych, w tym m.in. za niezgodne z wymaganiami prawnymi oznakowanie, prezentację i reklamę środków spożywczych wprowadzanych do obrotu w Polsce.
Obecnie, w myśl ww. ustawy maksymalna kara pieniężna za niezgodne z prawem żywnościowym oznakowanie, prezentację, reklamę i promocję środków spożywczych wynosi do trzydziestokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający.
Mając na uwadze, iż rynek suplementów diety w Polsce stale się rozszerza, a zyski ze sprzedaży nieprawidłowo oznakowanego/reklamowanego produktu są niewspółmierne do wysokości kar jakie mogą być nałożone na przedsiębiorcę za ten czyn, Główny Inspektor Sanitarny widzi konieczność wprowadzenia zmian w przedmiotowej ustawie, poprzez zwiększenie wysokości nakładanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną kar pieniężnych. Zmiany takie byłyby zasadne w celu poprawy skuteczności i efektywności bieżącego nadzoru nad suplementami diety.