Funkcjonowanie rad rodziców, działających w szkołach i placówkach oświatowych.

Analiza posiadania podmiotowości prawnopodatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych przez rady rodziców wymaga odniesienia do przepisów regulujących ich status, a mianowicie przepisów ustawy o systemie oświaty.

Zasady tworzenia rady rodziców uchwala - stosownie do art. 53 ust. 2 ustawy o systemie oświaty - ogół rodziców uczniów albo placówki oświatowej. Rada uchwala regulamin swojej działalności, który nie może być sprzeczny ze statutem szkoły (art. 53 ust. 4 ustawy o systemie oświaty), i może występować do dyrektora szkoły (placówki) z wnioskami i opiniami dotyczącymi wszystkich jej spraw (art. 54 ust. 1 ustawy). W celu wspierania działalności statutowej szkoły (placówki) rada rodziców może - zgodnie z jej art. 54 ust. 8 - gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz z innych źródeł.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 15 września 2000 r. sygn. akt I SA 943/00 rada rodziców jest organem społecznym reprezentującym rodziców uczniów (przedszkolaków), ale tylko wewnątrz systemu oświaty, powołanym przepisem art. 53 ustawy o systemie oświaty. Na podstawie art. 57 ust. 1 tej ustawy jest ona upoważniona do występowania z wnioskami i opiniami dotyczącymi wszystkich spraw szkoły (przedszkola) jedynie do rady szkoły, rady pedagogicznej i dyrektora szkoły.

W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że rada rodziców utworzona przez rodziców uczniów (przedszkolaków), jako ich reprezentant (art. 53 ust. 1 ustawy o systemie oświaty), jest wyłącznie wewnętrznym organem szkoły (przedszkola). Rada rodziców zatem, będąc społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym szkoły (przedszkola), nie jest podmiotem gospodarki narodowej i nie może samodzielnie występować w obrocie prawnym. Nie może więc być uznana za podatnika podatku dochodowego w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przy ocenie podmiotowości prawnopodatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych nie może być decydujący fakt nadania numeru NIP, np. w przypadku uznania rady rodziców za samodzielnego podatnika podatku od towarów i usług. Drugorzędne znaczenie przy ocenie charakteru jednostki mają także takie okoliczności, jak: tożsamość nazw podmiotów, czy też korzystanie przez podmiot z wydzielonego rachunku bankowego (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 maja 2006 r. sygn. akt I SA/Wr 348/05).