Fn.0550-1-2/07 - Czy najemcy są podatnikami podatku od nieruchomości z tytułu zawartej ze Skarbem Państwa umowy najmu?

Burmistrz Czarnej Białostockiej działając na podstawie art. 14a § 1-4, art. 14b § 1, 2, § 7, art. 216 w zw. z art. 217 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku w indywidualnej sprawie firmy "L." sp. z o.o. o interpretację co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego czy najemcy są podatnikami podatku od nieruchomości z tytułu zawartej ze Skarbem Państwa-Nadleśnictwem Czarna Białostocka umowy najmu z dnia 19 listopada 2001 r. - postanawia uznać, że w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, stanowisko wnioskodawcy dotyczące zastosowania przepisów podatkowych jest nieprawidłowe w obowiązującym stanie prawnym.

"L." spółka z o.o. w B. we wniosku z dnia 21 maja 2007 r. zwróciła się do Burmistrza Czarnej Białostockiej w trybie art. 14a wyżej wymienionej ustawy Ordynacja podatkowa z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji co do opodatkowania podatkiem od nieruchomości wynajętego placu na terenie zaplecza technicznego Nadleśnictwa Czarna Białostocka. Wnioskodawca przedstawia stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie:

"...Spółka z o.o. prowadząca działalność pod firmą: "L." z siedzibą w B. od dnia 19 listopada 2001 r. jest najemcą placu o pow. 100 m² na terenie zaplecza technicznego Nadleśnictwa Czarna Białostocka w Czarnej Białostockiej przy ul. Podleśnej 2. Przedmiotowy plac został przez spółkę wynajęty od Nadleśnictwa Czarna Białostocka, która to jednostka organizacyjna Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe posiada w zarządzie przedmiotową nieruchomość będącą własnością Skarbu Państwa. W dniu 1 stycznia 2007 r. do umowy najmu został sporządzony aneks. Zgodnie z § 3 aneksu wskazanego powyżej strony umowy postanowiły, iż wszelkie świadczenia publiczne ponosi najemca placu.

Mając za podstawę art. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych należy uznać, iż sp. z o.o. prowadząca działalność pod firmą "L." z siedzibą w B. jako najemca placu nie jest zaliczana do kręgu podatników podatku od nieruchomości, skutkiem czego nie spoczywał na niej obowiązek podatkowy z tytułu podatku od nieruchomości w zakresie określonym przez ustawodawcę w art. 2 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z uwagi na powyższe należy też uznać, iż na spółce "L." z siedzibą w B. nie spoczywał obowiązek składania od r. podatkowego 2001 do r. podatkowego 2007 włącznie stosownych deklaracji dla podatku od nieruchomości oraz nie spoczywał obowiązek dokonywania wpłat należnego podatku od nieruchomości na rachunek bankowy organu podatkowego za poszczególne miesiące rozliczeniowe lat podatkowych 2001-2007. Zdaniem strony, zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obowiązki opisane powyżej ciążyły na jednostce organizacyjnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, tj. Nadleśnictwie Czarna Białostocka. Natomiast za bezprzedmiotowe należy uznać ustalenia stron umowy najmu zawarte w aneksie z dnia 1 stycznia 2007 r. stanowiące, iż wszelkie świadczenia publiczne związane z wynajętym gruntem leśnym ponosi spółka."

Po rozpatrzeniu wniosku, Burmistrz Czarnej Białostockiej zauważył, co następuje:

W stanie prawnym obowiązującym do końca 2002 r., zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.), obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciążył na posiadaczach nieruchomości albo obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynikało z umowy zawartej z właścicielem lub innego tytułu prawnego, a także umowy zawartej z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa albo z ustanowionego zarządu. Obowiązek podatkowy ciążył zatem na posiadaczach nieruchomości (całych, a nie ich części) stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Od początku 1997 r. podatnikiem podatku od nieruchomości i obiektów budowlanych niezłączonych trwale z gruntem, pozostających w zarządzie Lasów Państwowych oraz wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, są jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i nadleśnictwa. Zasady funkcjonowania Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe określone są w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679 z późn. zm.). Jest to państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, reprezentująca Skarb Państwa w zakresie lasów i innych rodzajów mienia, które są w jej zarządzie. Nadleśnictwa są jednostką organizacyjną Lasów Państwowych, na których ciąży obowiązek płacenia podatku od nieruchomości, które nie znajdują się we władaniu innych podmiotów.

Brak precyzyjnego określenia w ustawie zasad opłacania podatku przez Lasy Państwowe był powodem licznych sporów w doktrynie i orzecznictwie. W uchwale NSA z dnia 19 sierpnia 1996 r. sąd stwierdził, że gdy w wyniku umowy cywilnoprawnej zawartej przez jednostkę organizacyjną Lasów Państwowych przekazano w posiadanie zależne nieruchomość stanowiącą własność Skarbu Państwa - obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczach zależnych. Uzasadniając swoje stanowisko NSA zauważył, że " (...) skoro więc Skarb Państwa jest w stosunkach cywilnoprawnych podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nienależącego do innych państwowych osób prawnych, to każda czynność cywilnoprawna państwowej jednostki organizacyjnej jest de iure civili czynnością Skarbu Państwa, gdyż jednostki te działają w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa. W konsekwencji, stroną stosunków cywilnych zawieranych przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej jest Skarb Państwa jako właściciel lasów państwowych, ustawowe umocowanie zaś organów jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych polega na reprezentowaniu Skarbu Państwa". Tak więc umowy zawierane przez Lasy Państwowe należy traktować, biorąc pod uwagę powyższą uchwałę, jako umowy zawarte bezpośrednio z właścicielem. Jeżeli zatem dana osoba lub jednostka organizacyjna zawiera umowę z Lasami Państwowymi, jest ona traktowana jako zawarta z właścicielem lasów państwowych, tj. Skarbem Państwa. Osoby te, jako posiadacze należni nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, są obciążeni podatkiem od nieruchomości (komentarz do art. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - L. Etel, S. Presnarowicz, Podatki i opłaty samorządowe. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2003).

Począwszy od dnia 1 stycznia 2003 r., zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 cytowanej wyżej ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości. Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obowiązek podatkowy dotyczący przedmiotów opodatkowania wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe - ciąży odpowiednio na jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, faktycznie władających nieruchomościami lub obiektami budowlanymi.

Wobec powyższego w obowiązującym stanie prawnym i faktycznym zawarcie w dniu 19 listopada 2001 r. przez spółkę "L." umowy najmu z Nadleśnictwem Czarna Białostocka przenosi obowiązek podatkowy z właściciela na posiadacza części nieruchomości (tj. placu o pow. 100 m²). Zatem ww. Spółka jest podatnikiem podatku od nieruchomości, spoczywał na niej obowiązek złożenia Burmistrzowi Czarnej Białostockiej, od r. podatkowego 2001 do r. podatkowego 2007, deklaracji na podatek od nieruchomości i zapłaty należnego Gminie Czarna Białostocka podatku od nieruchomości, na podstawie zapisów art. 6 ust. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez "L." sp. z o.o. w B. oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Wobec powyższego postanowiono jak w sentencji.