DR3/502/219/ST-1342 - Amortyzacja budynku przekazanego umową użyczenia.

Stosownie do postanowień art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę użyczenia używający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Oznacza to, że użyczenie jest umową, na podstawie której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu - przez czas oznaczony lub nie oznaczony - na bezpłatne używanie oddanej mu rzeczy. Nieodpłatność - to podstawowa cecha umowy użyczenia, do której zastosowanie mają przepisy art. 59, 84, 528, 530 Kodeksu cywilnego dotyczące czynności prawnych nieodpłatnych. Jednocześnie przepisy o użyczeniu przewidują, w odróżnieniu od innych umów, ograniczenie obowiązków użyczającego i zwiększenie odpowiedzialności biorącego. Umowa użyczenia należy do umów jednostronnie zobowiązujących. Jest umową realną, bowiem dochodzi do skutku przez porozumienie stron połączone z wydaniem rzeczy biorącemu. Z istoty umów użyczenia wynika, że przekazane na podstawie tych umów składniki majątku prawnie pozostają własnością jednostki, która je oddała biorącemu.

Jednostka samorządu terytorialnego zobligowana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.), z uwzględnieniem zasad szczególnych wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.).

W zakresie zasad klasyfikacji i ewidencji środków trwałych w jednostce budżetowej zastosowanie mają przepisy art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości w powiązaniu z przepisami § 2 pkt 5 ww. rozporządzenia. Definicja zawarta w art. 3 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy stanowi, iż do środków trwałych zalicza się m.in. nie należące do inwestycji, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności nieruchomości, w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego. Z kolei w świetle postanowień § 2 pkt 5 ww. rozporządzenia przez środki trwałe rozumie się także środki stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, w stosunku do których jednostka wykonuje uprawnienia właścicielskie, niezależnie od sposobu ich wykorzystania. Jednocześnie z opisu do konta 011 - "Środki trwale" (ujętego w załączniku nr 2 do rozporządzenia z dnia 28 lipca 2006 r. Plan kont dla jednostek budżetowych, nakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych) wynika, iż stan środków trwałych będących własnością jednostki może ulec zmniejszeniu m.in. w przypadku wycofania środków trwałych z użytkowania na skutek ich likwidacji, z powodu zniszczenia lub zużycia, sprzedaży oraz nieodpłatnego przekazania.

Uwzględniając powyższe, budynek stanowiący własność gminy przekazany Fundacji - na podstawie umowy użyczenia - winien figurować w ewidencji księgowej gminy, która ma podstawy prawne do naliczania odpisów amortyzacyjnych w świetle przepisów ustawy o rachunkowości.