DP/423-0191/06/AK - Zwrot dopłat do kapitału.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 7 marca 2007 r. Pomorski Urząd Skarbowy w Gdańsku DP/423-0191/06/AK Zwrot dopłat do kapitału.

''Zgodnie z art. 177 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału.

Prawo do zwrotu dopłat jest prawem majątkowym, ściśle związanym z faktem posiadania udziałów przez wspólnika, co oznacza, iż w razie zbycia udziałów przez wspólnika, który wniósł dopłaty, prawo do otrzymania zwrotu wniesionych dopłat przechodzi na nabywcę udziałów.

W myśl art. 179 § 1 k.s.h. dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Zgodnie z § 2 art. 179 k.s.h. zwrot dopłat może nastąpić po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie w piśmie przeznaczonym do ogłoszeń spółki. Zwrot powinien być dokonany równomiernie wszystkim wspólnikom.

Poza ww. ograniczeniami Kodeks spółek handlowych zawiera jeszcze jedno istotne ograniczenie możliwości zwrotu dopłat, które dotyczy spółek będących w likwidacji. Zgodnie z art. 275 § 2 k.s.h. w okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań. Przepis ten uzupełnia norma prawna wyrażona w art. 286 § 1 k.s.h., zgodnie z którym podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 z późn. zm.) wiąże obowiązek podatkowy z osiągnięciem dochodu - bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (art. 7 ust. 1 ustawy). Regulujący kwestie przychodów art. 12 ustawy nie wymienia źródeł przychodu, a jedynie określa zdarzenia, z wystąpieniem których, ustawodawca związał obowiązek wykazania przychodu dla celów podatkowych, wymieniając wśród nich m.in. otrzymanie pieniędzy, czy nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast art. 12 ust. 4 ustawy w sposób wyczerpujący określa, co nie jest przychodem w rozumieniu tej ustawy. Stosownie do dyspozycji art. 12 ust 4 pkt 11 ustawy podatkowej do przychodów nie zalicza się dopłat wnoszonych do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach (...). Z powyższą regulacją koresponduje zapis art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy podatkowej zgodnie, z którym do przychodów nie zalicza się (...) zwróconych udziałowcom (akcjonariuszom) dopłat wniesionych do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami - w wysokości określonej w złotych na dzień ich faktycznego wniesienia.

Oceniając z prawnopodatkowego punktu widzenia otrzymanie przez Spółkę "P" od Spółki "PKF" środków pieniężnych tytułem "zwrotu dopłat" tut. organ podatkowy, zauważa, iż w przedmiotowej sprawie kluczowe znaczenie ma fakt, iż w momencie zwrotu dopłat, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Spółka dokonująca ich zwrotu była w trakcie likwidacji, w związku z czym podlegała ona szczególnemu reżimowi prawnemu określonemu w art. 270-290 k.s.h.. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 15 marca 2006 r., sygn. akt I SA/Gd 283/04 zwrot dopłat przez spółkę w likwidacji który nastąpił z naruszeniem bezwzględnie obowiązujących przepisów art. 275 § 2 i art. 286 § 1 k.s.h. należy zakwalifikować (po stronie udziałowca otrzymującego nienależny zwrot dopłat), jako otrzymanie nieodpłatnego świadczenia, którego wartość podlega zaliczeniu do przychodów podatkowych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W piśmie z dnia 14 lutego 2007 r. Wnioskodawca oświadczył, iż zwrot dopłat do kapitału nastąpił już po zaspokojeniu przez "PKF" Sp. z o.o. w likwidacji wszystkich swoich wierzycieli. (...) Jeżeli zwrot dopłat byłby dopuszczalny w świetle przepisów k.s.h., to dla udziałowca - osoby prawnej - otrzymanie takiego zwrotu nie rodziłoby obowiązku wykazania przychodu podatkowego, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy podatkowej.

(...) Artykuł 12 ust. 4 pkt 3 ustawy podatkowej nie uzależnia prawa do wyłączenia z przychodów zwróconych udziałowcom dopłat od tego, kto wniósł dopłaty (obecni czy byli udziałowcy). Powołany przepis stanowiąc o wyłączeniu z przychodów dla celów podatkowych "zwróconych udziałowcom (akcjonariuszom) dopłat wniesionych do spółki" nie przesądza, iż wyłączenie to dotyczy jedynie dopłat zwróconych tym udziałowcom, którzy je wnieśli. Zdaniem tutejszego organu podatkowego przepis art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy podatkowej odnosi się również do takiego udziałowca spółki, który nabywając udziały nabył związane z nimi prawa majątkowe, w tym zgodnie z art. 179 k.s.h. prawo do zwrotu dopłat

(...)Gdyby umowa nabycia udziałów odrębnie określała cenę udziałów oraz cenę nabycia prawa majątkowego z tytułu zwrotu dopłat do kapitału, to w chwili zwrotu dopłat udziałowiec nie będzie miał prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ceny nabycia prawa majątkowego, gdyż zwrot dopłat nie stanowił przychodu podatkowego. Z kolei, jeżeli umowa nabycia udziałów nie określała w sposób odrębny ceny nabycia udziałów oraz ceny nabycia prawa majątkowego do zwrotu dopłat, to kwoty odpowiadającej cenie nabycia prawa majątkowego Spółka nie będzie miała prawa rozliczyć podatkowo jako wydatku poniesionego na nabycie udziałów. Dopłaty nie powiększają bowiem udziału wspólnika w kapitale zakładowym Spółki, stąd też nie można uznać ich za wydatek poniesiony na objęcie udziałów.(...)''

Opublikowano: S.Podat. 2007/8/12-14