DP-078-497/09/JB - Ocena obowiązywania rozporządzeń wojewodów w sprawie wyznaczenia aglomeracji wodnych.

Z dniem 15 listopada br. weszła w życie ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Mocą art. 146 tej ustawy dokonano nowelizacji ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), w tym m.in. art. 43 ust. 2a, będącego przepisem upoważniającym do wyznaczania aglomeracji.

W dotychczasowym brzmieniu art. 43 ust. 2a przyznawał kompetencję do wyznaczenia aglomeracji wojewodom w drodze aktu prawa miejscowego i po zasięgnięciu opinii zainteresowanych gmin i zarządu województwa.

Natomiast zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu, aglomeracje wyznacza sejmik województwa w drodze uchwały, po uzgodnieniu z właściwym dyrektorem regionalnego zarządu gospodarki wodnej i właściwym regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz po zasięgnięciu opinii zainteresowanych gmin.

W ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie nie wprowadzono przepisu przejściowego, dotyczącego kwestii dalszego obowiązywania rozporządzeń wojewodów w sprawie aglomeracji oraz dalszego istnienia aglomeracji wyznaczonych tymi aktami. Rozstrzygając tę kwestię należy zauważyć co następuje.

Zgodnie z regułą walidacyjną wyrażoną w § 32 ust. 2 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. Nr 100, poz. 908), zmiana treści przepisu upoważniającego do wydania aktu wykonawczego, polegająca na zmianie:

lub

powoduje utratę mocy obowiązującej aktu wykonawczego wydanego na podstawie takiego zmienianego przepisu upoważniającego. Utraty mocy obowiązującej aktu wykonawczego nie powoduje natomiast nowelizacja przepisu upoważniającego polegająca jedynie na zmianie organu upoważnionego do wydania aktu wykonawczego (§ 32 ust. 3 "Zasad techniki prawodawczej"). Wskazane reguły, poprzez § 143 "Zasad techniki prawodawczej", znajdują odpowiednie zastosowanie do aktów prawa miejscowego. Niemniej jednak należy zauważyć, że reguła wyrażona w § 32 ust. 2 "Zasad techniki prawodawczej" ma zastosowanie jedynie do tzw. klasycznych aktów wykonawczych, czyli aktów zawierających normy generalne i abstrakcyjne. Obok tego typu aktów normatywnych można wyróżnić akty będące swoistymi czynnościami, np. ustanawiające jakieś wzory lub znaki, bądź powołujące instytucje, którymi dokonuje się jakiejś zmiany w świecie zewnętrznym, i które zostają niejako "skonsumowane" już z chwilą swojego wejścia w życie. Do tego typu aktów, do których należy zaliczyć także rozporządzenia wojewodów w sprawie wyznaczenia aglomeracji, nie znajduje zastosowania § 32 ust. 2. Dlatego też, pomimo braku przepisu przejściowego, rozporządzenia te nie utraciły mocy obowiązującej na skutek zmiany przepisu upoważniającego do ich wydania. Jednocześnie, wyznaczone ich mocą aglomeracje, nadal funkcjonują jako pewien twór prawny powstały z chwilą wejścia w życie rozporządzeń wojewodów.

Dodatkowo warto nadmienić, że zasada wyrażona w § 32 ust. 2 "Zasad techniki prawodawczej" nie znajduje zastosowania do rozporządzeń wojewodów w sprawie wyznaczenia aglomeracji także z innego względu. Mianowicie, nowelizacja art. 43 ust. 2a ustawy - Prawo wodne sprowadzała się w istocie do zmiany organu upoważnionego do wyznaczania aglomeracji. Konieczną konsekwencją zmiany organu kompetentnego z organu jednoosobowego na organ kolegialny było dostosowanie formy aktu prawa miejscowego. Sam rodzaj aktu nie uległ zmianie, albowiem nadal wyznaczanie aglomeracji ma być dokonywane w drodze aktu prawa miejscowego, z tym że począwszy od dnia 15 listopada br. akt ten będzie miał formę uchwały. Wobec tego, ani wytyczne dotyczące treści aktu, ani zakres spraw przekazanych do uregulowania, ani wreszcie rodzaj aktu, nie uległy zmianie, a co za rym idzie § 32 ust. 2 nie znajduje w tym przypadku zastosowania.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że rozporządzenia wojewodów wydane na podstawie art. 43 ust. 2a ustawy - Prawo wodne w brzmieniu obowiązującym do dnia 15 listopada br., zachowały moc obowiązującą Nadto, ze względu na brak przepisu przejściowego, zachowującego te akty czasowo w mocy, rozporządzenia pozostają w mocy bezterminowo z tym, że począwszy od wskazanej daty wojewodowie utracili - na rzecz sejmików województw - kompetencję do dokonywania jakichkolwiek zmian w zakresie aglomeracji.