DOŚ-021-02/01/ łk - Pojęcie stacjonarnego urządzenia technicznego.

W odpowiedzi na pismo z dnia 4 października 2001 r. przedstawiam następujące stanowisko w sprawie pojęcia instalacji w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.).

1. Pojęcie stacjonarnego urządzenia technicznego (zespołu urządzeń) Ustawa nie definiuje pojęcia stacjonarny. Dlatego pod tym pojęciem należy rozumieć, zgodnie z jego potocznym znaczeniem: nie zmieniający miejsca położenia, pozostający na miejscu (Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1992 T. III s. 313). Stąd pod pojęciem stacjonarnego urządzenia technicznego lub zespołu urządzeń (art. 3 pkt. 6 lit. a i b ustawy - Prawo ochrony środowiska) należy rozumieć urządzenie (zespół urządzeń), które ze względu na swój charakter przeznaczone jest do użycia w określonym miejscu i w ramach jego zwykłej eksploatacji pozostaje ono w jednym miejscu (nie następują zmiany jego położenia). Trzeba zastrzec, iż instalacją w rozumieniu ustawy jest jedynie urządzenie stacjonarne (ich zespól), które mogą powodować emisje w rozumieniu art. 3 pkt. 4 ww. ustawy (art. 3 pkt. 6 in fine ustawy).

2. Pojęcie obiektu budowlanego nie będącego urządzeniem technicznym (zespołem urządzeń).

Ustawa - Prawo ochrony środowiska nie wprowadza odrębnej definicji pojęcia obiekt budowlany. Wykorzystując wykładnię systemową, pojęcie to należy objaśniać w ustawie w takim rozumieniu, jakie nadaje mu ustawa regulująca problematykę budownictwa tj. ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 106 poz. 1126 z późn. zm.). Definicję obiektu budowlanego zawiera art. 3 pkt. 1 tej ustawy. Pod pojęciem obiektu budowlanego mieszczą się zarówno budynki wraz połączonymi z nimi funkcjonalnie instalacjami (ustawa - Prawo budowlane posługuje się w tym przypadku pojęciem "instalacji" w znaczeniu potocznym, innym niż definiowane dla potrzeb ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz innych ustaw "ekologicznych") jak i budowle. Szczegółowe definicje pojęcia budynku i budowli zawarte są w art. 3 pkt. 2 i 3 ustawy - Prawo budowlane.

Także w przypadku obiektów budowlanych warunkiem zaliczenia ich do pojęcia instalacji w rozumieniu ustawy - Prawo ochrony środowiska jest stwierdzenie, iż ich eksploatacja może powodować emisję. (art. 3 pkt. 6 in fine ustawy). Z sytuacją taką będziemy mieli do czynienia w przypadku praktycznie wszystkich budynków, gdyż w związku z ich eksploatacją powstają odpady, a ich wytwarzanie prowadzi w praktyce do wprowadzania do środowiska (bezpośredniego lub pośredniego) substancji. Jest to kwalifikowane, w rozumieniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, jako emisja (art. 3 pkt. 4 ustawy).

W praktyce więc każdy podmiot dysponujący tytułem prawnym do określonego obiektu budowlanego (jako całości - nie chodzi więc w tym przypadku o wyodrębnione pomieszczenie) powinien być traktowany, jako prowadzący instalację w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628). Przykładowo, jako instalacja w rozumieniu ustawy - Prawo ochrony środowiska musi być traktowany zarządzany przez podmiot biurowiec. W związku z jego eksploatacją powstają np. zużyte świetlówki, odpady wytwarzane przez pracowników w związku z ich bytowaniem w budynku, odpady ze sprzątania (jeżeli sprzątanie wykonywane jest przez zarządzającego "we własnym zakresie", a więc jest on wytwórcą odpadów, w rozumieniu art. 3 pkt 22 ustawy o odpadach), itp.

Zarządzający instalacją, jaką jest obiekt budowlany, jest wytwórcą odpadów związanych wyłącznie z jego własną działalnością (utrzymanie obiektu oraz inne działania prowadzone bezpośrednio przez zarządzającego). Nie jest natomiast wytwórcą odpadów powstających w związku z działalnością innych podmiotów dysponujących pomieszczeniami w obiekcie budowlanym przez niego zarządzanym. Podmioty te, jako wytwórcy odpadów w rozumieniu ustawy o odpadach, zobligowane są samodzielnie do spełnienia wymagań odnośnie wytwarzania odpadów w zakresie określonym w art. 17 ustawy o odpadach.