DOP4.8221.55.2021.CPXJ

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.) Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z 4 marca 2020 r. nr 0111-KDIB1-1.4010.629.2019.1.AB, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 16 grudnia 2019 r. (data wpływu 24 grudnia 2019 r.), uzupełnionym w dniach 24 lutego i 2 marca 2020 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy dochody Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu otrzymanych z urzędu Miasta L. odszkodowań za niedostarczone lokale socjalne, korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia ich na utrzymanie zasobów mieszkaniowych (w zakresie pytania nr 3) - jest prawidłowe.

W dniu 24 grudnia 2019 r. wpłynął do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy dochody Spółdzielni Mieszkaniowej z tytułu otrzymanych z urzędu Miasta odszkodowań za niedostarczone lokale socjalne, korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia ich na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 18 lutego 2020 r., znak: 0111-KDIB1-1.4010.599.2019.1.AB, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniach 24 lutego i 2 marca 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia Mieszkaniowa (dalej: "Spółdzielnia") jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółdzielnia posiada w swych zasobach m.in.:

- lokale mieszkalne o statusie spółdzielczego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności, które to przysługują zarówno członkom, jak i nie członkom, 2 lokale mieszkalne, zajmowane przez osoby, które zostały z powodu zaległości w opłatach pozbawione praw do lokali mieszkalnych. Wobec tych osób Spółdzielnia posiada tytuły eksmisyjne z prawem do lokalu socjalnego. Z uwagi na brak lokali socjalnych osoby te nadal zamieszkują w tych lokalach. Wobec tych osób nadal naliczane są opłaty za mieszkanie, na takich samych zasadach jak dla osób które posiadają prawa do lokalu. Jeżeli osoby o których mowa powyżej nie regulują opłat za mieszkanie - wówczas Miasto L., płaci Spółdzielni odszkodowanie za niedostarczone lokale socjalne w wysokości należnych opłat,

- 3 lokale mieszkalne, zajmowane przez osoby które zostały z powodu zaległości w opłatach pozbawione praw do lokali mieszkalnych. Wobec tych osób Spółdzielnia nie posiada wyroków eksmisyjnych lub posiada ale bez konieczności zapewnienia lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat, zgodnie z postanowieniami statutu. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ze znakiem 1, osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5. Zgodne z art. 4 ust. 2 ww. ustawy, członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat, zgodnie z postanowieniami statutu. Zgodne z art. 4 ust. 4, właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5. Zgodnie z art. 4 ust. 5, członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Spółdzielnia prowadzi działalność społeczną, oświatową i kulturalną. Wobec czego, członkowie Spółdzielni mają również naliczaną opłatę na utrzymanie tej działalności.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 25 lutego 2020 r. Wnioskodawca dodatkowo wyjaśnił, że dochody Spółdzielni z tytułu:

- opłat za lokale mieszkalne pobierane (na podstawie art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) od członków i nie członków Spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali oraz prawa odrębnej własności do lokali,

- odsetek pobieranych od członków i nie członków Spółdzielni posiadających prawa do lokali mieszkalnych oraz osób zamieszkujących bez prawa do lokali - od zaległości w opłatach pobieranych (na podstawie art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), a także kosztów egzekucyjnych i sądowych związanych z dochodzeniem zaległych należności z tytułu opłat za mieszkania,

- odszkodowań otrzymanych z urzędu Miasta L. za niedostarczone lokale socjalne,

- opłat za lokale mieszkalne pobierane od osób, które zajmują lokale bez tytułu prawnego, niebędących członkami, wobec których Spółdzielnia posiada wyroki eksmisyjne bez lokalu socjalnego albo wyroków jeszcze nie posiada

- są przeznaczane przez Spółdzielnię na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dochody Spółdzielni z tytułu otrzymanych z urzędu Miasta L. odszkodowań za niedostarczone lokale socjalne, korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy CIT, pod warunkiem przeznaczenia ich na utrzymanie zasobów mieszkaniowych? (pytania oznaczone we wniosku numerem 3).

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy CIT, zwolnione z podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Przychody z tytułu otrzymanych z Urzędu Miasta L. odszkodowań za niedostarczone lokale socjalne są również przychodami z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i pod warunkiem przeznaczenia ich na utrzymanie tych zasobów - korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy CIT. Sfinansowane tymi przychodami koszty utrzymania zasobów mieszkaniowych stanowią koszty zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w interpretacji indywidulanej z 4 marca 2020 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.629.2019.1.AB uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdza, że interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, jest nieprawidłowa.

Z opisu stanu faktycznego sprawy wynika, że w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej znajdują się 2 lokale mieszkalne, zajmowane przez osoby, które zostały z powodu zaległości w opłatach pozbawione praw do lokali mieszkalnych. Wobec tych osób Spółdzielnia posiada tytuły eksmisyjne z prawem do lokalu socjalnego. Z uwagi na brak lokali socjalnych osoby te nadal zamieszkują w tych lokalach i nadal naliczane są opłaty za mieszkanie, na takich samych zasadach jak dla osób które posiadają prawa do lokalu. Jeżeli osoby o których mowa powyżej nie regulują opłat za mieszkanie - wówczas Miasto, płaci Spółdzielni odszkodowanie za niedostarczone lokale socjalne w wysokości należnych opłat za mieszkanie. Przedmiotowe odszkodowanie Spółdzielnia w całości przeznacza na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865, z późn. zm.) zwaną dalej "ustawą o CIT", przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów; w przypadkach, o których mowa w art. 21, 22 i art. 24b przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 ustawy o CIT).

Ustalony w ten sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, zgodnie z którym wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Istotą sprawy jest ustalenie, czy otrzymane odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.

Jak wynika z treści art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy aby dochód podmiotów, o których mowa w przywołanym przepisie, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione łącznie dwa łączne warunki odnoszące się do dochodu: winien być on uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i musi być przeznaczony na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. To oznacza, że istotny z punktu widzenia zwolnienia podatkowego jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (tj. cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. Zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

W celu prawidłowej wykładni omawianego przepisu należy odwołać się do definicji gospodarki zasobami mieszkaniowymi i zasobów mieszkaniowych. Pojęcia te zostały wyjaśnione w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 r. DD6/8213/11/KWW/07/MB7/82.

Zgodnie z tą interpretacją przez "zasoby mieszkaniowe", o których mowa w przepisie art. 17 ust. 1 pkt ustawy o CIT, należy rozumieć m.in.:

- znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np. (...);

- pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj. (...):

* budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki,

* inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np.: latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci.

W interpretacji ogólnej stwierdzono ponadto, iż związane z wyżej wymienionymi budynkami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze, odsetki za zwłokę od nieterminowych ich wpłat) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o CIT (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, wolny jest od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga, że ani reguły wykładni językowej (art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT), ani wykładni celowościowej (por. interpretacja ogólna) nie wskazują na zamiar różnicowania możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego w zależności od podstawy prawnej (umownie, bezumownie) korzystania przez lokatora z zasobu mieszkaniowego należącego do spółdzielni mieszkaniowej, z wszystkimi tego konsekwencjami finansowymi, także w postaci odszkodowania wypłaconego przez urząd miasta.

Wobec tego otrzymane przez Spółdzielnię Mieszkaniową od urzędu Miasta L. odszkodowanie stanowi przychody dotyczące gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które służą pokryciu wydatków właścicieli lokalów mieszkalnych (spółdzielni mieszkaniowej) z tytułu ich utrzymania, a zajmowanego przez osoby, którym nie dostarczono lokalu socjalnego. Przychody z tego tytułu mają wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki, który zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT podlega zwolnieniu podatkowemu w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Z powyższych względów dokonano zmiany interpretacji indywidulanej z 4 marca 2020 r. nr 0111- KDIB1-1.4010.629.2019.1.AB wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...), w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (którego działanie jest przedmiotem skargi):

- w dwóch egzemplarzach, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 § 1 i art. 54 § 1 ww. ustawy)

lub - w formie dokumentu elektronicznego bez dołączania odpisów, zawierającą adres elektroniczny oraz podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Ministerstwa Finansów na platformie ePUAP: /bx1qpt265q/SkrytkaESP (art. 46 § 2a, art. 47 § 3 i art. 54 § 1a ww. ustawy). Datą wniesienia skargi w formie dokumentu elektronicznego jest określona w urzędowym poświadczeniu odbioru data jej wprowadzenia do systemu teleinformatycznego Ministerstwa Finansów (art. 83 § 5 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.