Dochód jednorazowy. Wyjaśnienia dotyczące stosowania art. 8 ust. 12 ustawy o pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.) w brzmieniu nadanym przez art. 9 pkt 1b ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 164, poz. 1366), który wejdzie w życie dnia 1 listopada 2005 r. "w przypadku uzyskania jednorazowo dochodu należnego za dany okres, kwotę tego dochodu uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano ten dochód.".

Przepis określa sposób liczenia dochodu osoby lub rodziny w sytuacji uzyskania jednorazowo dochodu należnego za dany okres. Kwotę dochodu należy rozliczyć w równych częściach na miesiące, za które dochód został wypłacony, na przykład na trzy miesiące, w przypadku dochodu uzyskanego za kwartał.

Ust. 12 jest modyfikacją ust. 11, który nakazuje rozliczać kwotę dochodu jednorazowego - uzyskanego w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia - od miesiąca, w którym dochód został wypłacony przez kolejnych 12 miesięcy.

W przypadku określonym w ust. 12 stosuje się podobną zasadę, z tym, że uzyskany dochód nie rozlicza się na 12 miesięcy, a na okres, za który dochód wypłacono.

W przypadku dochodu wypłaconego "z dołu", dolicza się go do dochodu za minione miesiące. Ośrodek pomocy społecznej nie ma jednak możliwości żądania zwrotu wypłaconych za ten sam okres zasiłków, gdyż kwoty doliczane wstecznie do dochodu nie stanowią nienależnie pobranego świadczenia.

Wyjątek stanowi art. 99, zgodnie z którym osobie, której przyznano emeryturę lub rentę za okres, za który wypłacono zasiłek stały lub zasiłek okresowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy rentowe, które przyznały emeryturę lub rentę, wypłacają to świadczenie pomniejszone o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconych za ten okres zasiłków i przekazują te kwoty na rachunek bankowy właściwego ośrodka pomocy społecznej. Artykuł 99 jest więc przepisem szczególnym w stosunku do art. 8 ust. 12.

Celem ust. 12 było wyjęcie spod ogólnych, określonych w ust. 11, zasad zaliczania do dochodu osoby lub rodziny jednorazowych świadczeń w sytuacji, gdy osoba ta lub rodzina oczekiwała na to świadczenie, na przykład zasiłek rodzinny czy dodatek mieszkaniowy. Późniejsze wyrównanie tych świadczeń w drodze jednorazowej wypłaty za miniony okres nie powinno być traktowane jednakowo z dochodem nie wypłacanym wstecz. Natomiast w sytuacji przyznania określonego świadczenia "z góry" na określony czas, osoba lub rodzina uzyskuje dochód na ten okres. Nie powinno się więc go rozliczać na 12 miesięcy, lecz na okres, za jaki dochód wypłacono.