DIOŚ 024/80c/1989/06/JSD/MS - Obowiązek zapewnienia przez wprowadzających pojazdy sieci zbierania pojazdów.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji wprowadzający pojazd jest obowiązany zapewnić sieć zbierania pojazdów, obejmującą terytorium kraju w sposób umożliwiający właścicielowi oddanie pojazdu wycofanego z eksploatacji do punktu zbierania pojazdów lub stacji demontażu, położonych w odległości nie większej niż 50 km w linii prostej od miejsca zamieszkania albo siedziby właściciela pojazdu. Wprowadzający może utworzyć sieć sam lub poprzez umowy zawarte z prowadzącymi stacje demontażu, którzy z kolei podpisują umowy z prowadzącymi punkty zbierania pojazdów. Wprowadzającym pojazd jest, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 14 przedmiotowej ustawy, przedsiębiorca będący producentem pojazdu lub przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu.

W związku z powyższym w przypadku, gdy na danym obszarze kraju nie będzie istniał punkt zbierania pojazdów lub stacja demontażu oraz gdy nie zostanie dotrzymany warunek dotyczący odległości 50 km w linii prostej od miejsca zamieszkania albo siedziby właściciela pojazdu do punktu zbierania pojazdów lub stacji demontażu, nie jest spełniony obowiązek wymieniony w art. 11 ust. 1 powołanej wyżej ustawy.

Zgodnie z przygotowywanymi dotychczas w Ministerstwie Środowiska wyjaśnieniami przepisów przedmiotowej ustawy, dopuszcza się realizację nałożonego w powołanym wyżej art. 11 obowiązku zapewniania sieci za pomocą systemu umów cywilno-prawnych zawartych na kilku poziomach. Najwyższy z tych poziomów stanowiłyby umowy z kilkoma większymi stacjami demontażu ("główni partnerzy"), a najniższy - punkty zbierania, które mają zawarte odpowiednie umowy z poszczególnymi stacjami demontażu.

Przedstawiona tzw. "kaskadowa" forma wywiązania się z obowiązku zapewnienia sieci, w przypadku spełnienia warunku dotyczącego odległości do punktu zbierania pojazdów lub stacji demontażu, jest zgodna z brzmieniem cytowanego powyżej przepisu.

Wywiązanie się przez wprowadzających pojazdy z obowiązku zapewnienia sieci zbierania pojazdów poprzez umowy z prowadzącymi stacje demontażu jest jedną z dwóch możliwości spełnienia wymagań określonych w art. 11 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Należy przez to rozumieć, że brak punktu zbierania lub stacji demontażu na danym terenie, z którymi mogą być podpisane odpowiednie umowy, nie może być powodem nie zapewnienia sieci zbierania pojazdów, gdyż wprowadzający mogą zorganizować lub uzupełnić sieć zbierania we własnym zakresie poprzez utworzone przez siebie stacje demontażu lub punkty zbierania pojazdów, które muszą spełniać wymogi przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Reasumując, należy stwierdzić, że są dwie możliwości zgodnego z prawem zapewnienia sieci przez wprowadzających pojazdy:

- poprzez wykorzystanie już istniejących stacji demontażu i punktów zbierania,

- poprzez utworzenie sieci we własnym zakresie.

Z materiałów i informacji przekazywanych do Ministerstwa Środowiska wynika, że rozpoczęły działalność firmy, które w rozumieniu przepisów ustawy nie są wprowadzającym pojazdy oraz nie prowadzą działalności w zakresie demontażu bądź zbierania pojazdów. Firmy te nie reprezentują również wprowadzających pojazdy ani żadnej stacji demontażu. Działalność tych firm polega na zawieraniu umów ze stacjami demontażu, a następnie proponowaniu "zorganizowanej sieci" wprowadzającym pojazdy, którymi w większości przypadków są importerzy wprowadzający w ciągu roku poniżej 1000 szt. pojazdów, chcący uniknąć w ten sposób opłaty w wysokości 500zł., ponieważ dane firmy proponują stawki znacznie niższe za każdy wprowadzony pojazd.

Należy z całą stanowczością zaznaczyć, że działalność firm, nie będących stacjami demontażu, ani nie działających jako reprezentujący stacje demontażu, które działają wyłącznie we własnym imieniu, jest niezgodna z obowiązującymi przepisami ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.