DI/100000/451/661/2013 - Składki na ubezpieczenia społeczne dla pracowników oddelegowanych do pracy.

Na podstawie dz. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. r., Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w sprawie z wniosku z dnia 8 maja 2013 r. doręczonego dnia 9 maja 2013 r. uzupełnionego dnia 4 czerwca 2013 r. przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) .:

- w części dotyczącej wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla pracowników oddelegowanych do pracy na teren (...) uznaje stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe,

- w części dotyczącej ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego odmawia wydania interpretacji.

W dniu 8 maja 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 czerwca 2013 r., doręczonym dnia 4 czerwca 2013 r.

Wnioskodawca w treści wniosku poinformował, iż prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych na zlecenie. Siedzibą spółki jest miasto (...) na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Przedmiotowe usługi są wykonywane na terenie siedziby spółki oraz na terenie kraju. W przyszłości wnioskodawca ma zamiar wykonywać przedmiotowe usługi na terenie.

(...) w celu wykonywania przedmiotowych usług (...) spółka będzie wysyłała w ramach delegacji zatrudnionych na umowę o pracę pracowników z tym że warunkiem wysyłania przez wnioskodawcę pracownika do pracy będzie co najmniej okres miesięcznego zatrudnienia danego pracownika na umowę o pracę w spółce. Pracownicy będą delegowani przez płatnika do pracy na terenie (...) na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Przed wysłaniem pracowników do pracy na teren (...) spółka ma zamiar występować do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) o wydanie dla każdego delegowanego pracownika zaświadczenia Al. Wynagrodzenie brutto delegowanych pracowników spółki może być niższe od przeciętnego wynagrodzenia pracowników na terenie Rzeczypospolitej. Oprócz wynagrodzeń spółka podczas delegowania będzie wypłacała zatrudnionym oraz delegowanym do pracy na teren (...) pracownikom: diety w wysokości oraz na zasadach określonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167), Spółka przewiduje, że może zostać zobowiązana przez władze (...) do opłacania dodatkowego wynagrodzenia, w tym składek na ubezpieczenia społeczne oddelegowanym pracownikom na zasadach obowiązujących na terenie (...).

W tym stanie faktycznym wnioskodawca powziął wątpliwości. czy na spółce spoczywa obowiązek naliczania oraz. potrącania składek na ubezpieczenia społeczne i wpłacania naliczonych przez płatnika składek na rachunek bankowy Zakładu od wynagrodzeń brutto pracowników strony delegowanych przez spółką ma okres do 12 miesięcy do pracy na terytorium (...). Ponadto, od jakiej podstawy (m.in. czy od wypłacanych diet delegowanym do pracy na teren (...) spółka będzie zobowiązana naliczać składki na ubezpieczenia społeczne przy delegowaniu zatrudnionych pracowników na okres do 12 miesięcy do pracy na terytorium (...)

W ocenie wnioskodawcy, a uwagi na fakt. iż wysłani w przyszłości przez spółkę pracownicy otrzymają przed oddelegowaniem od Zakładu Oddziału w (...) zaświadczenia Al należy uznać, iż będą mieli status pracownika wysłanego, o którym mowa w art. 1 pkt 3 umowy z (...) pomiędzy Polską Rzecząpospolitą Ludową, a (...) o ubezpieczaniu społecznym pracowników słanych przejściowo na obszar drugiego Państwa (...), to stanowi, iż na spółce spoczywa obowiązek naliczania oraz potrącania składek na rachunek bankowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na ternie Rzeczpospolitej Polskiej, które będą naliczane przez stronę od wynagrodzeń brutto pracowników strony delegowanych przez spółkę okres do 12 miesięcy do pracy na teren (...), na zasadach określonych ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych. Natomiast bez znaczenia należy uznać w przedmiotowej sprawie fakt, iż spółka może zostać zobowiązana do opłacania na terenie (...) przez stosowne organy umawiającego się Państwa dodatkowych składek na ubezpieczenia społeczne, które obowiązują na terenie (...), w czasie w którym będą pracować na terenie (...) wysłani w ramach delegacji pracownicy spółki.

Ponadto, podstawę naliczania składek na ubezpieczenia społeczne oddelegowanym: pracownikom do pracy na terenie (...) będzie stanowić faktyczne wynagrodzenie jakie będzie wypłatane oddelegowanym pracownikom, w tym tez wynagrodzenie do wypłaty którego zostanie zobowiązana spółka na podstawie decyzji (...). organów. Do podstawy naliczania składek na ubezpieczenia społeczne nie będą natomiast naliczane kwoty diet jakie wnioskodawca będzie wypłacać oddelegowanym pracownikom, na zasadach określonych rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia stycznia 2013 r. w sprawie należności w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Uzasadnienia swojego stanowiska wnioskodawca upatruje w treści art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz 18 ust. 1 o systemie ubezpieczeń społecznych art. 3 umowy (...) pomiędzy Polską Rzecząpospolitą Ludową, a (...) o ubezpieczeniu społecznym pracowników wysłanych przejściowo na obszar drugiego Państwa oraz § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

W piśmie z dnia 3 czerwca 2013 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, iż jego intencją jest uzyskanie od Zakładu interpretacji w przedmiocie ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego. Intencją wnioskodawcy jest uzyskanie także od Zakładu interpretacji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia w odniesieniu do stanu faktycznego opisanego we wniosku.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę w części dotyczącej wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla pracowników oddelegowanych do pracy na teren (...) uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 oraz art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawi; wymiaru składek na ubezpieczany społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r., w sprawie szczególnych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczeniu emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody z stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności; wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowy, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr. 161, poz. 1106, późn. zm.), gdzie w § 2 ust. 1, pkt 15 zawarte jest wyłączenie określonych należności, jako nie wchodzących do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. I tak zgodnie z tym przepisem nie stanowią podstawy wymiaru na te ubezpieczania "diety" i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi utrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granitami kraju.

Wyłączenie wynikające z dyspozycji wyżej cytowanego przepisu odnosi się do należności pracowników, o których mowa w art. 77⁵ Kodeksu pracy tj. należności przysługujących pracownikowi na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową, z tytułu wykonywania na polecenie pracodawcy zadań poza stałym miejscem pracy. Za czas tej podróży służbowej pracownikowi przysługują diety, zwrot kosztów przejazdu, noclegów i innych udokumentowanych wydatków, których w przypadku faktycznej wypłaty nie wlicza się do podstawy wymiaru składek - do określonego limitu, zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowe, do którego odsyła rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Natomiast w przypadku oddelegowania (na pewien czas) pracowników do pracy na teren innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej zastosowanie znajduje § 2 ust. 1 pkt 16 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowi część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, z wyłączeniem osób wymienionych w art. 18 ust. 12 ustawy - w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy.

Z treści tego przepisu wynika, iż chodzi tu o pracowników mających miejsce pobytu za granicą, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców i uzyskujących tam przychody. Z tytułu takiego oddelegowania nie przysługują należności (diety) przysługujące pracownikowi na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową, z tytułu wykonywania na polecenie pracodawcy zadań służbowych poza miejscowością w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, z uwagi na brak znamion podróży służbowej.

Zwrócić należy przy tym uwagę, iż możliwość skorzystania z wyłączenia określonego w § 2 ust. 1 pkt 16 ww. rozporządzenia związana jest z koniecznością przestrzegani a dwóch limitów wynikających z tego przepisu. Przychód stanowiący część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu może dotyczyć jedynie kwot nieprzekraczających stawek określonych przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).

Natomiast obniżenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może spowodować sytuacji, w której podstawa ta w danym miesiącu kalendarzowym będzie niższa od kwoty przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone.

Wobec oświadczenia wnioskodawcy, iż pracownicy spółki (...) zostaną oddelegowani przejściowo do pracy na teren (...) i będą legitymował się poświadczonymi formularzami Al potwierdzającymi zastosowanie polskiego ustawodawstwa, stanowisko wnioskodawcy wskazujące, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie będą stanowiły diety z tytułu podróży służbowej jakie wnioskodawca zamierza wypłacać oddelegowanym pracownikom uznać należy za nieprawidłowe.

Takie stanowisko Zakładu wynika z faktu, co zostało wyżej wskazane, iż z tytułu takiego oddelegowania nie przysługują diety określone w § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia z uwagi na brak znamion podróży służbowej, a znajdujący zastosowanie w sytuacji oddelegowania pracowników do pracy poza granicami kraju przepis § 2 ust. 1 pkt 16 ww. rozporządzenia wskazuje, iż podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie w każdym przypadku będzie faktyczne wynagrodzenie wypłacone oddelegowanym pracownikom.

Natomiast w części dotyczącej ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego Zakład odmawia wydania interpretacji.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Jednoznacznie ujęty przez ustawodawcę zakres przedmiotowy wniosków o wydanie pisemnej uniemożliwia Zakładowi wydanie pisemnej interpretacji m.in. w zakresie ustalenia właściwego ustawodawstwa. Z przepisów regulujących te kwestie nie wynika obowiązek opłacania danin o charakterze publicznoprawnym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład nie ma podstaw do wydania w tym zakresie interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca zachowuje prawo w nierozstrzygniętej sprawie do wystąpienia z zapytaniem na zasadach ogólnych regulowanych przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267) do właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu.

Ponadto, Zakład nie jest właściwy do wypowiadania się w zakresie ewentualnych obowiązków dotyczących opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na terenie (...), gdyż wiązałoby się to z koniecznością dokonania interpretacji przepisów prawa państwa obcego, do czego Zakład w oparciu o powyższe przepisy uczynić nie może.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego wdacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.