DI/100000/451/1705/2014 - Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje stanowisko zawarte we wniosku Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) dnia 9 grudnia 2013 r. doręczonym dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w sytuacji, gdy właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo brytyjskie za prawidłowe.

W dniu 12 grudnia 2013 r. r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 stycznia 2014 r. doręczonym dnia 14 stycznia 2014 r.

Pan (...) w treści wniosku poinformował, iż prowadzi działalność gospodarczą w formie indywidualnej na terenie Rzeczypospolitej. Od 1 września 2011 r. ww. ma podpisaną umowę o pracę z firmą (....) z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Praca jest świadczona w szczególności za pomocą łącza VPN poprzez kanał internetowy lub telefon, fax i polega na wykonywaniu zleconych zadań przez zagranicznego pracodawcę. Zgodnie bowiem z prawem brytyjskim miejscem świadczenia pracy jest miejsce położenia serwera pracodawcy, a taki znajduje się na terenie Wielkiej Brytanii.

Dodatkowo, jeśli będzie to konieczne, pracodawca może zmienić swoje oczekiwania co do miejsca wykonywania pracy na serwerze zlokalizowanym w innym kraju UE, np. w Niemczech, Czechach itp. Z uwagi np. na politykę marketingową firmy - w tej sytuacji zlecone zadania również będą wykonywane za pomocą łączą VPN poprzez kanał internetowy, tyle że już nie w Wielkiej Brytanii, a np. w Niemczech, Czechach lub Holandii itp.

Wykonana przez wnioskodawcę praca w wymiarze 17 godzin tygodniowo (68 godzin miesięcznie) jest nadzorowana, kontrolowana, ewidencjonowana i nie nosi znamion pracy marginalnej.

Na skutek podjęcia zatrudnienia na umowę o pracę w Wielkiej Brytanii, wnioskodawca wyrejestrował się z ubezpieczenia społecznego, a także zdrowotnego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Wobec zaistnienia takiego faktu, wnioskodawca jest zainteresowany w uzyskaniu rozstrzygnięcia co do sposobu odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, w sytuacji, gdy dla przedsiębiorcy właściwe jest ustawodawstwo brytyjskie.

W opinii wnioskodawcy, od momentu zatrudnienia w Wielkiej Brytanii i przyjęcia do tamtejszego systemu ubezpieczeń, wszystkie składki, w tym składki na ubezpieczenie zdrowotne winny być odprowadzane tylko w Wielkiej Brytanii, a w Polsce ww. zobowiązany jest dokonać wyrejestrowania z ubezpieczeń.

Jako podstawę prawną wnioskodawca przywołuje art. 13 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U.UE.L Nr 166 poz. 1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.).

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 8 stycznia 2014 r. doręczonym dnia 14 stycznia 2014 r. wnioskodawca poinformował, iż jego intencją było uzyskanie rozstrzygnięcia co do obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w przypadku, gdy ww. prowadzi działalność gospodarczą w formie indywidualnej na terenie Rzeczypospolitej oraz jest zatrudniony na umowę o pracę w kancelarii prawnej z siedzibą w Wielkiej Brytanii i właściwym ustawodawstwem jest dla niego ustawodawstwo brytyjskie, a wykonywana praca nie nosi znamion pracy marginalnej.

Wnioskodawca stwierdza ponownie, iż w jego opinii, od momentu zatrudnienia w Wielkiej Brytanii i przyjęcia do tamtejszego systemu ubezpieczeń, wszystkie składki, w tym składki na ubezpieczenie zdrowotne winny być odprowadzane tylko w Wielkiej Brytanii, a w Polsce obowiązany jest dokonać wyrejestrowania z ubezpieczeń. '

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez Pana we wniosku o wydanie interpretacji w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej w sytuacji, gdy właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo brytyjskie, uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Jednocześnie zgodnie art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Kwestie związane z ustaleniem i stosowaniem właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w stosunku do osób migrujących od maja 2010 r. reguluje zasadniczo w stosunku do Państw Członkowskich Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U.UE.L Nr 166 poz. 1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz. U.UE.L Nr 284 poz. 1 z 30 października 2009 r.).

Stosownie do art. 1 ust. 1 ww. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje rozstrzygnięcia kwestii ustalenia obowiązującego wnioskodawcę ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, dlatego też w sprawach, w których wnioskodawca podejmuje aktywność zawodową na terenie dwóch Państw Członkowskich UE elementem niezbędnym do rozstrzygnięcia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawcy jest wskazanie przez wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego, jakiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega.

W stanie faktycznym oraz w uzupełnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, a dodatkowo jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w firmie z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Wnioskodawca oświadczył, iż jego właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo brytyjskie, zatem z chwilą ustalenia dla przedsiębiorcy ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego innego niż polskie, przedsiębiorca nie będzie podlegał przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W trybie niniejszej decyzji organ nie bada i nie dokonuje oceny, czy przedsiębiorca świadczący pracę zdalnie poprzez łącze internetowe wykonuje ją w rzeczywistości na terytorium Polski. Organ opiera się na oświadczeniu wnioskodawcy, iż miejscem świadczenia pracy jest Wielka Brytania, nie zaś Polska na co mogłoby wskazywać miejsce jego pobytu. Powyższe wynika z charakteru pisemnej interpretacji, której celem jest wyjaśnienie treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w oparciu o opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Organ procedujący w tym trybie nie posiada jakichkolwiek kompetencji do przeprowadzania postępowania wyjaśniającego (dowodowego) i opiera się na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę. Niniejsza decyzja nie będzie miała również zastosowania w sytuacji zmiany właściwego ustawodawstwa.

W związku z powyższym, uwzględniając zawartą w opisie stanu faktycznego i jego uzupełnieniu informację, iż właściwym dla wnioskodawcy jest ustawodawstwo brytyjskie, należy uznać, iż z tytułu działalności gospodarczej wnioskodawca nie ma w Polsce obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie należy wskazać, iż w sytuacji, gdy przedsiębiorca zatrudnia pracowników, nie dokonuje wyrejestrowania płatnika składek.

Równocześnie biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust, 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.