DI/100000/451/1246/2013 - Pełnienie funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie aktu powołania a składki na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w sprawie z wniosku (...) z dnia 6 września 2013 r. doręczonego dnia 10 września 2013 r. o wydanie pisemnej interpretacji:

- uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku dotyczące braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie aktu powołania

Dnia 10 września 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 października 2013 r. doręczonym dnia 2 października 2013 r.

Wnioskodawca wskazał, iż od 2009 r. wg Statutu (...) na podstawie aktu powołania uchwałą zgromadzenia wspólników pełnią funkcję:

- Prezes Zarządu - Prezes Spółki -(...)

- Członek Zarządu -Wiceprezes - Główny Księgowy -(...)

W powyższej strukturze organizacyjnej wszelką dokumentację kadrowo-płacową dotyczącą Prezesa Spółki podpisuje pełnomocnik powołany zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych, zaś ową dokumentację w odniesieniu do Wiceprezesa podpisuje Prezes Spółki. Powyższy układ stanowisk był objęty również umowami o pracę, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Od 1 stycznia 2012 r. sytuacja ekonomiczno-finansowa Spółki uległa drastycznemu pogorszeniu i wymusiła ograniczenie stanu zatrudnienia Spółki do dwóch osób. W związku z powyższym przedsiębiorca zamierza:

Wnioskodawca wnosi o zajęcie stanowiska czy zamierzone do wprowadzenia z dniem 1 stycznia 2013 r. rozwiązania będą zgodne z obowiązującym układem prawa.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, iż w jego opinii należy przyjąć, iż obowiązki Prezesa i Wiceprezesa Spółki będą wykonywane tylko i wyłącznie na podstawie aktu powołania. Prezesa Zarządu, jak i Wiceprezesa łączą dwa odrębne stosunki: umowa o pracę (pracownik produkcji) oraz stosunek organizacyjny wynikający z powołania na pełnione funkcje zarządcze.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji Prezesa i Wiceprezesa spółki prawa handlowego nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

W związku z wątpliwościami dotyczącymi właściwych intencji wnioskodawcy, pismem z dnia 23 września 2013 r. wnioskodawca został wezwany do wskazania czy jest zainteresowany potwierdzeniem prawidłowości dokonanych/planowanych zmian organizacyjnych wyszczególnionych w kolejnych punktach w części wniosku zawierającej opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego czy też uzyskaniem interpretacji w przedmiocie podlegania i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w związku z pełnieniem w spółce funkcji prezesa lub wiceprezesa zarządu na podstawie powołania.

W odpowiedzi na wezwanie, pismem z dnia 1 października 2013 r. doręczonym dnia 2 października 2013 r. wnioskodawca poinformował, iż jest zainteresowany odpowiedzią na pytanie czy należy opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli Prezes Zarządu i Wiceprezes pełnią funkcję członków zarządu wynikających z powołania po godzinach pracy, natomiast obowiązki pracownika fizycznego wykonują w ramach umowy o pracę.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wprowadzony art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342) art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku z dnia 6 września 2013 r. doręczonym dnia 10 września 2013 r., dotyczące braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie powołania należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.12.2004 r. sygn. akt I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Treść przepisu art. 6 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - członka zarządu (na podstawie art. 201 k.s.h.) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie staje się więc pracownikiem, zleceniobiorcą czy osobą prowadzącą działalność pozarolniczą. Nie zwalania to oczywiście od obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zawartych umów o pracę.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nic przyznał mu kompetencji w tym zakresie na co wskazuje treść ww. art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...) odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.