DI/100000/451/1235/2013 - Składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego wykonywanego w ramach działalności gospodarczej przez członka zarządu.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 2 września 2013 r. doręczonym dnia 9 września 2013 r. złożonym przez (...) z siedzibą w (...) w przedmiocie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu kontraktu menedżerskiego wykonywanego w ramach działalności gospodarczej przez członka zarządu.

Dnia 9 września 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż członek zarządu-prezes spółki pełni swoją funkcję na podstawie kontraktu menedżerskiego, który zawarł w ramach działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w zakresie usług doradztwa i zarządzania innymi podmiotami. Przedmiotem kontraktu jest m.in. reprezentowanie spółki oraz prowadzenie wszystkich spraw zarządzanego podmiotu. Za swoją usługę kontraktu menedżerskiego otrzymuje wynagrodzenie w wysokości przekraczającej (...) zł. Prezes złożył oświadczenie, że z działalności gospodarczej będzie osiągał inne przychody oraz samodzielnie odprowadzał składki emerytalne, rentowe i zdrowotną gdyż ma podstawy do ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej obejmującej kontrakt menedżerski, czyli z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

We własnym stanowisku w sprawie przedsiębiorca wskazuje, iż spółka która zatrudniła członka zarządu na podstawie kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej ma obowiązek - jako płatnik - obliczać i przekazywać co miesiąc do ZUS składkę na ubezpieczenie zdrowotne tej osoby. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest bowiem obowiązkowa od przychodów z każdego tytułu - z racji wykonywania kontraktu menedżerskiego oraz z prowadzenia działalności gospodarczej przez tę samą osobę. Spółka nie ma natomiast obowiązku obliczania i przekazywania co miesiąc do ZUS składek na ubezpieczenia społeczne. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie wymienia bowiem kontraktu menedżerskiego jako odrębnej podstawy podlegania ubezpieczeniom społecznym z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej, jeżeli jest realizowany w ramach prowadzonej przez przedsiębiorcę (prezesa spółki) pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za nieprawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). W art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. W przedstawionym stanie faktycznym osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą świadczy usługi zarządcze na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług, przy czym należy również wyjaśnić, iż co do zasady umowa o zarządzanie spółką jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. W myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 4 powyższej ustawy, osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej świadczą pracę na postawie umowy agencyjnej, lub umowy zlecenia podlegają z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia.

Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wygaśnięcia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tej osoby dobrowolne o czym stanowi art. 11 ust. 2 wskazanej ustawy.

W sytuacji natomiast, gdy w ramach posiadanego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej dana osoba osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów podatkowych) i równocześnie osiąga przychody na podstawie kontraktu menedżerskiego (przychody z działalności wykonywanej osobiście), to wówczas następuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych uprawniający przedsiębiorcę do dokonania wyboru tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (działalność gospodarcza lub kontrakt menedżerski) w przypadkach gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy o zarządzanie (kontraktu menedżerskiego) jest równa lub wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Jeśli natomiast z tytułu umowy o zarządzenie spółką podstawa wymiaru składek byłaby niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, podlegać ona będzie obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym z tytułu działalności gospodarczej. Osoba taka dobrowolnie, na swój wniosek, może być objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu kontraktu menedżerskiego. Powyższe wynika z treści zapisu art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W przypadku więc, gdy przedsiębiorca uzyskuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oprócz przychodów z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania (kontaktu menedżerskiego) także inne przychody, zaś podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy o zarządzanie lub kontraktu menedżerskiego jest równa lub wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność - tak jak ma to miejsce w stanie faktycznym przedstawionym przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji - to osoba ta może dokonać wyboru tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (działalność gospodarcza lub umowa o zarządzanie spółką). W zależności od dokonanego przez tę osobę tytułu do ubezpieczeń społecznych, na spółce ciążyć będzie obowiązek odprowadzania z tytułu kontraktu menedżerskiego składek na ubezpieczenia społeczne bądź też obowiązek taki po stronie spółki nie powstanie (gdy członek zarządu wybierze jako tytuł do ubezpieczeń społecznych działalność gospodarczą). Brak jest więc podstaw do uznania z tego powodu stanowiska wyrażonego przez przedsiębiorcę za prawidłowe. Upatrywanie przez wnioskodawcę podstawy prawnej własnego stanowiska w przepisie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie znajduje uzasadnienia. W przypadku opisanym we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji dojdzie bowiem, co podkreślono wyżej, do zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, który rozwiązany będzie przez członka zarządu wraz z podjęciem przez niego decyzji, z którego tytułu zamierza podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Równocześnie biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w (...). Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania. Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.