DI/100000/451/1195/2013 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez osobę pełniącą jednocześnie funkcję prezesa zarządu na podstawie powołania dyrektora zarządzającego na podstawie umowy o pracę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 22 sierpnia 2013 r. złożonego przez przedsiębiorcę (...), z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę pełniącą jednocześnie funkcję prezesa zarządu na podstawie powołania dyrektora zarządzającego na podstawie umowy o pracę.

Dnia 30 sierpnia 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 22 sierpnia 2013 r., złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek ten został uzupełniony w dniu 27 września 2013 r.

Wnioskodawca wskazał, iż zatrudnił pana (...) w dniu (...) r. na podstawie umowy pracę na stanowisko (...) Na podstawie aneksu do umowy -zmienił stanowisko na Dyrektora Zarządzającego, bez wyszczególnienia; obowiązków pracowniczych. Oprócz powyższej umowy o pracę z dniem (...) (...) został powołany na stanowisko Prezesa Zarządu spółki z wynagrodzeniem z tytułu powołania w wysokości (...) zł brutto. W związku z powyższym obecnie u przedsiębiorcy (...) uzyskuje wynagrodzenie z tytułu stosunku pracy jako Dyrektor Zarządzający, oraz z tytułu powołania na Prezesa Zarządu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca powziął wątpliwość, czy od wypłacanego wynagrodzenia z tytułu powołania na Prezesa Zarządu powinny być opłacane składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne?

Jednocześnie wnioskodawca wyraża stanowisko, że zgodnie z art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlega przychód ww. pracownika tylko i wyłącznie ze stosunku pracy, zaś wynagrodzenie z tytułu powołania na Prezesa Zarządu nie powoduje powstania obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, oraz składki ma ubezpieczenie zdrowotne.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 23 września 2013 r. przedsiębiorą wskazał, iż został powołany na stanowisko prezesa zarządu przez radę nadzorczą spółki na podstawie art. 368 § 4 kodeksu spółek handlowych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Artykuł 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lut państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Przez pojęcie "indywidualnej sprawy" należy rozumieć wykładnię przepisów dokonywaną w oparciu wyłącznie o zawarty we wniosku przedsiębiorcy opis istniejącego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. Nr 672), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Ubezpieczeniom społecznym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych podlega obowiązkowo osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. W art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r., nr. 205, poz. 1585 z późn. zm.) ustawodawca wskazał wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, której cechy jako podmiotu ubezpieczenia społecznego zostały określone w tym przepisie, zostaje objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego. Wyliczenie zawarte w tym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter katalogu zamkniętego.

Z kolei źródło pełnienia funkcji członka zarządu spółki kapitałowej polegającego na wykonywaniu czynności związanych z prowadzeniem spraw spółki, w tym m.in. polegającego na wypełnianiu obowiązków prezesa zarządu może wypływać z różnych stosunków prawnych. W spółkach akcyjnych członek zarządu jest powoływany i odwoływany przez radę nadzorczą, chyba że statut spółki stanowi inaczej (art. 368 § 4 kodeksu spółek handlowych). Powołanie na stanowisko prezes- (członka) nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych. Członek zarządu może pełnić tę funkcję bez umowy, wyłącznie na mocy samego aktu powołania go w skład organu. Powołanie członka zarządu spółki przez właściwy organ nie oznacza nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu art. 58 kodeksu pracy, stanowi co najwyżej nawiązanie stosunku korporacyjnego, a może też stanowić powierzenie funkcji organu.

Na podstawie powołania do zarządu między spółką a członkiem zarządu powstaje stosunek organizacyjno-prawny, który nie rodzi obowiązku ubezpieczeń, a w konsekwencji przychód z tytułu wynagrodzenia za pełnienie funkcji prezesa zarządu spółki nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, Z kolei stosunek pracy zawarty między spółką a pracownikiem zatrudnianym do pełnienia funkcji dyrektora zarządzającego spółki stanowi tytuł do obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym, bowiem stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, to dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem Cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, Pracownicy zgodnie też z art. 11 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ww. ustawy). Dyspozycja treści art. 13 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy, od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Umowa o pracę zakreśla szczegółowo prawa i obowiązki pracownika, w tym obowiązek oraz kwestie wynagradzania za wykonywanie czynności pracownika. Przepisy prawa jednoznaczne przesądzają o tym, iż zawarta umowa o pracę zawsze rodzi obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, niezależnie od powierzonego pracownikowi zakresu obowiązków, których treść nie ma wpływu na podleganie ubezpieczeniom społecznym.

W przypadku stanu faktycznego opisanego przez przedsiębiorcę mamy do czynienia z sytuacją, w której ta sama osoba pełniąca funkcję członka zarządu na podstawie powołania jednocześnie na podstawie zawartej umowy o pracę pełni funkcję dyrektora zarządzającego spółki. W takiej sytuacji warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym są spełnione wyłącznie z tytułu zawartej umowy o pracę, zaś stosunek korporacyjny pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie powołania jest neutralny w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdyż powyższe powołanie nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takiej osoby stanowi wyłącznie przychodu, uzyskiwany z umowy o pracę.

Jednocześnie należy nadmienić, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych związany jest dokonaną interpretacją wyłącznie w przypadku, gdy rzeczywisty stan faktyczny odpowiada w pełni stanowi faktycznemu opisanemu we wniosku. W trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji organ nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku, co nie wyklucza takiego postępowania w toku procedowania na zasadach ogólnych, nawet w przypadku, gdy interpretacja została już wydana. Oznacza to, iż to wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wskazanie stanu faktycznego w sposób odmienny od rzeczywistości.

Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia, iż zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267) n e jest właściwy rzeczowo do rozstrzygania co do podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu - w tym zakresie wnioskodawca winien zwrócić się do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Zgodnie bowiem z art. 109 ust, 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego, zaś do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się między innymi sprawy dotyczące podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Jednocześnie zgodnie z art. 66 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w art. 66 § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczeni i zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania, Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.