DI/100000/451/1171/2013 - Pełnienie funkcji członka zarządu a obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 19 sierpnia 2013 r. złożonym w dniu 23 sierpnia 2013 r. przez (...), spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) w przedmiocie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osobę pełniącą funkcję jedynego członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników przy jednoczesnym pełnieniu funkcji dyrektora pionu na podstawie umowy o pracę,

Dnia 23 sierpnia 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...), spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...), o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż planuje dokonać reorganizacji firmy, w tym także w zakresie zarządzania. Reorganizacja ma polegać na ustaleniu jednoosobowego zarządu i powierzeniu jedynemu członkowi zarządu odpowiedzialności za określony pion działalności płatnika, poprzez objęcie stanowiska dyrektora tego pionu obok pełnienia funkcji członka zarządu.

Pionem działalności, o którym mowa powyżej jest pion handlu i dystrybucji dla odbiorców sieciowych z dyrektorem do spraw handlu i dystrybucji dla odbiorców sieciowych na czele.

Jedyny członek zarządu będzie miał jednocześnie do wykonania obowiązki organizacji pracy podległego mu pionu oraz sprawowania funkcji jedynego członka zarządu i konsekwentnie do tego rozdzielenie jego wynagrodzenia w ten sposób, że w celu realizacji obowiązków dyrektora danego pionu dyrektor zostanie zatrudniony na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem za pracę ustalonym według stawki miesięcznej, przy czym wynagrodzenie to będzie podlegać obowiązkowi odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne. Z kolei w celu realizacji obowiązków członka zarządu członek zarządu będzie powołany do pełnienia tej funkcji mocą uchwały zgromadzenia wspólników, które podejmie także uchwałę w przedmiocie wynagrodzenia należnego członkowi zarządu za pełnienie tej funkcji, przy czym wynagrodzenie to nie będzie podlegało obowiązkowi odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne.

Na tle powyższego zdarzenia przyszłego spółka powzięła wątpliwość, którą sformułowała w następującym pytaniu: czy możliwe jest równoczesne świadczenie pracy przez jedynego członka zarządu i pobieranie wynagrodzenia z różnych tytułów, z których jeden stanowi podstawę opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, a drugi nie stanowi podstawy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, to znaczy na podstawie umowy o pracę celem realizacji obowiązków dyrektora danego pionu i pobieranie z tego tytułu wynagrodzenia, które podlega obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne oraz bez umowy celem wykonywania funkcji członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników i za wynagrodzeniem ustalonym uchwałą zgromadzenia wspólników, które nie podlega obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca wskazał, iż jego intencją jest uzyskanie pisemnej interpretacji w przedmiocie zakresu obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za osobę, która jednocześnie świadczy pracę jako członek zarządu z wynagrodzeniem ustalonym na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników i dyrektor określonego pionu z wynagrodzeniem ustalonym na podstawie umowy o pracy.

Spółka w pierwszej kolejności argumentuje, że żaden przepis prawa nie zakazuje jednoczesnego zatrudniania tej samej osoby w różnym charakterze i w oparciu o różne źródła obowiązku świadczenia pracy (umowne i bezumowne). Przepisy prawa nie zabraniają konstrukcji opisanej w zdarzeniu przyszłym, co czyni ją legalną, a także że możliwy jest podział pomiędzy członków zarządu poszczególnych pionów działalności płatnika. Obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne jest konsekwencją podlegania ubezpieczeniu społecznemu, przy czym krąg osób, które podlegają takiemu obowiązkowi został wskazany w art. 6 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. w zakresie ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz w zakresie ubezpieczenia chorobowego - art. 11 i ubezpieczenia wypadkowego - art. 12.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązkowemu ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowemu, a także jak wynika z dalszych przepisów chorobowemu i wypadkowemu) podlegają pracownicy. Z tej przyczyny wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy o pracę będzie podlegało składkom. Równocześnie żaden przepis prawą a w szczególności wyliczenie zawarte w art. 6 Ustawy nie zawiera przepisu, na podstawie którego można przyjąć, że wykonywanie funkcji członka zarządu wyłącznie na podstawie uchwały stanowi podstawę dla podlegania ubezpieczeniom społecznym, a w konsekwencji obowiązku uiszczania składek, przy czym spółka podkreślenia, że obowiązek opłacania składek winien mieć jednoznaczną podstawę prawną, a nie można interpretować rozszerzająco katalogu zamkniętego zawartego w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z tej przyczyny wynagrodzenie otrzymywane przez członka zarządu za pełnienie funkcji w zarządzie nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Stanowisko to znalazło potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w (...) z dnia (...).

W konsekwencji jedyny członek zarządu będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę za pełnienie obowiązków dyrektora pionu i tylko wynagrodzenie z tego tytułu będzie stanowiło podstawę naliczania składek na ubezpieczenia społeczne. Równocześnie nie będą odprowadzane składki od jego wynagrodzenia ustalonego mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników.

Na zakończenie przedsiębiorca jeszcze raz podkreśla, że pragnie dysponować stanowiskiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie dotyczącym obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia osoby, która jednocześnie świadczy pracę jako jedyny członek zarządu (z wynagrodzeniem ustalonym na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników) i dyrektor określonego pionu (z wynagrodzeniem na podstawie umowy o pracę).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Członek zarządu spółki może wykonywać swoje obowiązki jako członek zarządu zarówno na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, jak i na podstawie innego stosunku prawnego (up. na podstawie samego wyboru przez właściwy organ spółki). O powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Zatem, w odniesieniu do Członka zarządu, otrzymującego wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji wyłącznie na podstawie samego powołania (np. uchwały Zgromadzenia Wspólników spółki) nie powstaje obowiązek opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W przypadku zdarzenia przyszłego opisanego przez przedsiębiorcę mamy do czynienia z sytuacją, w której ta sama osoba pełniąc funkcje członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników i jednocześnie na podstawie zawartej umowy o pracę pełni funkcję dyrektora nadzorującego określony piony działalności spółki. W takiej sytuacji warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym są spełnione wyłącznie z tytułu zawartej umowy o pracę, zaś stosunek korporacyjny pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników jest neutralny w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdyż powyższa uchwała nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takiej osoby stanowi wyłącznie przychód, uzyskiwany z umowy o pracę.

Podkreślenia wymaga, iż jednoznaczny sposób ujęcia przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi rozstrzygnięcie, czy możliwe jest równoczesne świadczenie pracy przez jedynego członka zarządu i pobieranie wynagrodzenia z różnych tytułów, (z których jeden stanowi podstawę opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, a drugi nie stanowi podstawy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne). Rozstrzygnięcie takie nie wymaga zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek o charakterze publicznoprawnym.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji,

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany łub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.