DI/100000/451/1096/2013 - Grupowe ubezpieczenie na życie a składki na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1147 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym dnia 6 sierpnia 2013 r. przez przedsiębiorcę (...) spółka jawna z siedzibą w (...), w przedmiocie braku obowiązku uwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia polegającego na opłacaniu dla pracowników składki grupowego ubezpieczenia na życie.

Dnia 6 sierpnia 2013 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) spółka jawna z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iz jako pracodawca zamierza podpisać umowę z firmą ubezpieczeniową, przedmiotem której byłoby grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie-grupowe ubezpieczenie zdrowotne pracowników stanowiące tzw. pakiet medyczny. Zamiarem pracodawcy jest objęcie tym ubezpieczeniem pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas określony jak również nieokreślony, z wyłączeniem pracowników, z którymi zawarto umowę na okres próby. Składka miesięczna będzie finansowana zarówno przez zakład pracy, jak i przez pracownika, przy czym składka finansowana przez pracownika będzie w kwocie wynoszącej 1 zł. natomiast różnicę ceny pokrywać będzie pracodawca. Jednocześnie pracodawca zamierza ponadto w ramach grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie - grupowego ubezpieczenia zdrowotnego zróżnicować zakres świadczeń z tego ubezpieczenia, uzależniając ten zakres od stażu pracy pracownika u pracodawcy, gdyż przed zawarciem ww. umowy spotka zamierza wprowadzić do regulaminu wynagradzania zapis, z którego wynikać będzie, że "składka na grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie/grupowe ubezpieczenie zdrowotne finansowana jest zarówno przez pracownika jak i pracodawcę, zaś w przypadku gdy sytuacja finansowa pracodawcy na to pozwoli pracownikom, którzy pozostają w zatrudnieniu u pracodawcy w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas określony lub nieokreślony, pracodawca zapewni grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie/grupowe ubezpieczenie zdrowotne na poniższych warunkach:

Na tle powyższego stanu faktycznego wnioskodawca powziął wątpliwość, czy wartość "abonamentu medycznego" stanowić będzie podstawę naliczania składek na ubezpieczenie społeczne. Wnioskodawca jako pracodawca wyraża stanowisko, że składka na grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie/grupowe ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli zostaną spełnione warunki określone w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie będzie stanowiła przychodu wliczanego do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Na mocy ww. przepisu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, polegające m. in. na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, więc jeżeli pracodawca wprowadzi stosowny zapis do regulaminu wynagradzania, a pracownik poniesie częściową (choćby symboliczna) odpłatność za świadczenie, to wówczas wartość tego świadczenia jest wyłączona z podstawy naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 23 sierpnia 2013 r. (wpływ do Oddziału ZUS w Gdańsku w dniu 27 sierpnia 2013 r.) przedsiębiorca wskazał, że wartość składki na grupowe ubezpieczenie na życie, w części pokrywanej przez pracodawcę, jako korzyść materialna wynikająca z regulaminu wynagradzania, a polegająca na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne określonej usługi, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy i nie będzie wliczana do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ponadto wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu zatrudniania w ramach stosunku pracy. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względy na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, został zawarty w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdzie w § 2 ust. 1 pkt 26 w rozporządzenia mieszczą się "korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji";

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko zaprezentowane przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2 2010 r. nr 220, poz. 1447, z późn. zm.), w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe {Dz. U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r., w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Jednocześnie zgodnie z przywołanym przez wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja § 1 i 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia jednoznacznie wskazuje, iż aby móc zastosować wskazane wyłączenie, dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo prawo do uzyskania korzyści (w tym przypadku w postaci świadczenia polegającego na udziale w grupowym ubezpieczeniu na życie) musi wynikać z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń. Uzyskanie przez pracownika prawa do tych świadczeń po cenach niższych niż detaliczne umożliwi wyłączenie wartości tych korzyści z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe oraz analogicznie (na zasadzie przepisu art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe.

Powyższe oznacza, iż w sytuacji przedstawionej we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji możliwe będzie skorzystanie z wyłączenia przewidzianego przepisem § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.