DI/100000/43/879/2019 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości polisy ubezpieczenia - opieka medyczna w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 11 września 2019 r., złożonym w dniu 11 września 2019 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości polisy ubezpieczenia - opieka medyczna w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 11 września 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 października 2019 r., doręczonym w dniu 10 października 2019 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że planuje wprowadzenie do regulaminu wynagradzania pracowników dodatkowych zapisów odnośnie prawa do świadczenia ubezpieczenia - opieki medycznej, obejmującego ochronę ubezpieczeniową pracownika oraz - na zasadzie dobrowolności - jego partnera życiowego lub dzieci. W obowiązującym regulaminie wynagradzania zostanie wprowadzony odpowiedni zapis, zgodnie z którym pracownicy będą mieć prawo do zakupu świadczenia w postaci opieki medycznej dla pracownika i jego rodziny po cenie niższej niż detaliczna. Pracownik ponosić będzie bowiem tylko część kosztów zakupu polisy. Będzie zatem nabywał polisę po cenie niższej niż detaliczna. Opieka medyczna ma być dodatkowym świadczeniem na rzecz pracowników, w części opłacanym przez pracownika, w części przez pracodawcę. Składka z tytułu opieki medycznej opłacana ma być w okresach miesięcznych z góry przez zakład pracy, a następnie potrącana w określonej części z wynagrodzenia pracowników. Prawo do opieki medycznej przysługiwać ma każdemu pracownikowi i obowiązywać na czas określony tj. do czasu jej odwołania. W rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ta część kosztów polisy, która została sfinansowana przez Pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika. Od kwoty tej zakład pracy jako płatnik będzie odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym. Wnioskodawca wnosi o udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy w opisanej sytuacji świadczenia wynikające z polisy ubezpieczenia - opieki medycznej pracownika (obejmującej również zakresem partnera życiowego lub dzieci pracownika), wchodzą do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszą się do wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kosztów polisy ubezpieczenia - opieki medycznej w części finansowanej przez pracodawcę.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podstawy wymiaru składek nie stanowią między innymi następujące przychody: Korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania, przepisów o wynagrodzeniu polegające na uprawnieniu do zakupów po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów czy usług. Pracownicy będą każdorazowo mieli możliwość zakupu polisy ubezpieczenia - opieki medycznej po cenie niższej niż cena detaliczna - pracownik ponosić będzie tylko częściową odpłatność za otrzymane świadczenie. Mając na uwadze powyższe, koszt świadczeń udostępnianych pracownikom na podstawie regulaminu wynagradzania i częściowo finansowane przez pracodawcę spełniają wymogi określone w § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej wymienionego rozporządzenia i w związku z tym nie powinny stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników spółki jak i ich rodzin. Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy korzyść majątkowa (przychód) udostępniona pracownikom na podstawie regulaminu wynagradzania i polegająca na możliwości skorzystania z polisy ubezpieczeniowej po cenie niższej niż detaliczna, wskutek sfinansowania części jej kosztów przez pracodawcę, spełnia wymogi określone w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, i w związku z tym nie powinna stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dla pracowników spółki, jak i ich rodzin.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 8 października 2019 r. doręczonym w dniu 10 października 2019 r. Wnioskodawca wskazał, że wartość polisy ubezpieczenia - opieki medycznej, o której mowa we wniosku, w części finansowanej przez pracodawcę będzie stanowiła przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość polisy ubezpieczenia - opieka medyczna w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z regulaminu wynagradzania obowiązującego w spółce, przewidującego partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Bez znaczenia pozostaje przy tym, iż polisa ubezpieczenia uprawnia do korzystania z niej nie tylko przez pracownika ale również członków zarządu jego rodziny, partnera życiowego lub dzieci, gdyż nie wpływa to na charakter świadczenia jako korzyści materialnej stanowiącej przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, wynikającej z regulaminu wynagradzania i polegającej na możliwości zakupy takiej polisy po cenie niższej niż detaliczna.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Oz. U. z 2018 r., poz. 1510 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji,

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.