DI/100000/43/873/2017

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z dnia 3 lipca 2017 r., złożonym w dniu 6 lipca 2017 r., dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia stałego miesięcznego oraz z tytułu wynagrodzenia dodatkowego (wypłaconego po zakończeniu danego roku) otrzymywanego przez członków zarządu spółki powołanych do pełnienia tej funkcji mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników.

Dnia 6 lipca 2017 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 3 lipca 2017 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż członkowie zarządu sprawują swoje obowiązki wynikające z Kodeksu spółek handlowych określone w art. 201 § 1 na podstawie uchwały o powołaniu podjętej przez organ spółki tj. Zgromadzenie Wspólników. Zgromadzenie Wspólników również w formie uchwały ustaliło stałe wynagrodzenie miesięczne dla każdego z członków zarządu w oparciu o przepisy art. 203¹ Kodeksu spółek handlowych.

Wspólnicy Spółki planują dokonać zmiany wynagradzania członków zarządu Spółki, którzy zostali powołani do Zarządu spółki zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych, poprzez podjęcie stosownej uchwały w tym zakresie mając na względzie art. 203¹ Kodeksu spółek handlowych.

Zarząd swoje obowiązki wykonuje wyłącznie w oparciu o podjętą przez Zgromadzenie Wspólników spółki uchwalę powołującą poszczególne osoby do Zarządu tejże Spółki.

Planowana zmiana wynagrodzenia ma dotyczyć przyznania dodatkowego wynagrodzenia, które uzależnione byłoby od efektów osiągniętych przez Zarząd. Ten element wynagrodzenia wypłacany byłby jednorazowo po zakończeniu danego roku. Uchwała Wspólników określałaby parametry ustalania tego wynagrodzenia. Zasady wykonywania obowiązków przez Zarząd nie uległyby zmianie i nadal podstawą ich wykonywania byłaby wyłącznie uchwała Wspólników o powołaniu do zarządu.

Wnioskodawca zadał pytanie czy jako podmiot wypłacający wynagrodzenia dla członków Zarządu, ma obowiązek pobierania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne od wypłaconego wynagrodzenia stałego miesięcznego oraz czy będzie miała obowiązek pobierania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne od wypłacanego wynagrodzenia stałego miesięcznego i wynagrodzenia dodatkowego wypłacanego po zakończeniu danego roku, dla członków Zarządu tejże spółki, którzy zostali powołani uchwałą Wspólników i z członkami Zarządu tejże Spółki nie została zawarta odrębna umowa tj. nie zawarto umowy o pracę, umowy agencyjnej, umowy zlecenia, ani innej umowy cywilnoprawnej.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, iż w przedstawionym stanie faktycznym i przyszłym członkowie Zarządu wykonują swoje obowiązki na mocy uchwały Wspólników o powołaniu do. Zarządu spółki. Z członkami Zarządu nie została zawarta odrębna umowa. Wynagrodzenie, które otrzymują zostało ustalone w uchwale Wspólników zgodnie z art. 203¹ Kodeksu spółek handlowych, także wynagrodzenie dodatkowe zostanie ustalone uchwałą Wspólników tejże Spółki stosując w tym zakresie powyższy przepis tj. art. 203¹ Kodeksu spółek handlowych,

Wnioskodawca dalej wskazał, iż zasady wykonywania obowiązków przez Zarząd nie ulegną zmianie, nadał podstawą ich wykonywania będzie uchwała Wspólników o powołaniu poszczególnych osób do Zarządu spółki.

Jak podkreśla Wnioskodawca zgodnie z art, 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych, członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy' o pracę łub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy, czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu. W przedstawionym powyżej stanie faktycznym i przyszłym nie nastąpiło i nie nastąpi nawiązanie stosunku obligacyjnego, tj. umowy' o pracę, umowy agencyjnej, umowy zlecenia ani innej umowy cywilnoprawnej.

Zdaniem Wnioskodawcy powołanie w rozumieniu kodeksu spółek handlowych nie jest tożsame z powołaniem o którym mowa w art. 2 i art. 68 Kodeksu pracy. Wynika ono z art. 201 Kodeksu spółek handlowych i ma charakter organizacyjny. Nie ma też w ocenie Wnioskodawcy prawnych przeszkód by w uchwale powołującej członka Zarządu spółki określić wysokość jego wynagrodzenia oraz zakres obowiązków.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z panującą doktryną i orzecznictwem Sądów, powołanie członka Zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy, pomiędzy spółką, a członkiem zarządu. Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu. Zgodnie z art. 203¹ Kodeksu spółek handlowych uchwała wspólników' może ustalać zasady wynagradzania członków Zarządu, w szczególności maksymalną wysokość wynagrodzenia, przyznawania członkom Zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy uwzględniając powyżej przedstawioną argumentację, poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, członek Zarządu spółki nie staje się pracownikiem czy zleceniobiorcą.

Wnioskodawca podkreśla, iż tytuły powodujące obowiązek ubezpieczeń społecznych zawarte zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.). Ustawodawca we wskazanym powyżej akcie prawnym nie wymienił pełnienia funkcji członka Zarządu na podstawie powołania, jako tytułu powodującego obowiązek do objęcia ubezpieczeniem społecznym, tym samym zdaniem Spółki pełnienie przez daną osobę takiej funkcji na podstawie powołania nie stanowi dla niej tytułu do ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji w ocenie Wnioskodawcy wypłacane z tego tytułu co miesięczne wynagrodzenie nie podlega oskładkowaniu, jak również nie będzie podlegało oskładkowaniu dodatkowe wynagrodzenie, ustalane wg parametrów ściśle określonych w uchwale Wspólników, wypłacane po zakończeniu danego roku.

Wnioskodawca podkreśla, iż w przedstawionym stanie faktycznym i przyszłym istotnym jest to, że członkowie Zarządu pełnią swoje funkcje w Zarządzie jedynie w oparciu o uchwałę o powołaniu podjętą na podstawie Kodeksu spółek handlowych. Wnioskodawca uważa więc, że związku z powyższym dokonując wypłat wynagrodzeń co miesięcznych i wynagrodzenia dodatkowego dla poszczególnych członków Zarządu tej spółki, wykonujących swoje obowiązki na podstawie uchwały Wspólników o powołaniu do Zarządu nie jest i nie będzie zobowiązany do pobierania i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za prawidłowe.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. W postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nic przeprowadza postępowania dowodowego. Zakład mocą niniejszej decyzji nie odnosi się również do prawidłowości powołania członka zarządu spółki w drodze uchwały przez Zgromadzenie Wspólników, a także nie rozstrzyga o tym czy przedsiębiorca posiada lub nie status płatnika składek, innymi słowy czy przedsiębiorca jest zobowiązany do działania w charakterze płatnika składek. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Podkreślenia wymaga również fakt, iż jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi ustalenia Ustalenie tego statusu nie jest możliwe w drodze wydania pisemnej interpretacji. Rozstrzygnięcie takiej kwestii nie wymaga zastosowania przepisów, z których wynika bezpośrednio obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby będące pracownikami, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników. Chyba że umowa spółki stanowi inaczej". Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej. O powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Zatem, członek zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na podstawie uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu za pełnioną funkcję. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz powiązanym art. 11 i 12 tej ustawy. Tym samym wynagrodzenie stałe miesięczne i wynagrodzenie dodatkowe (wypłaconego po zakończeniu danego roku), o których mowa we wniosku wypłacone członkom zarządu spółki z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału (...) Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.