DI/100000/43/755/2014 - Obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne w Polsce.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku z dnia 10 czerwca 2014 r. złożonym w dniu 17 czerwca 2014 r. przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) w przedmiocie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zawartej urnowy o pracę.

Dnia 17 czerwca 2014 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza wysłać pracownika, obywatela polskiego, na stałe zamieszkałego w Polsce, do pracy w Tadżykistanie we (...) firmie (...), będącej właścicielem wnioskodawcy. Praca będzie wykonywana w całości poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w przewidywanym okresie dwóch lat. Wynagrodzenie pracownika będzie wypłacane przez wnioskodawcę. Na tle opisanego stanu przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy pracownik będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu i rentowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej czy na terenie Republiki Tadżykistanu.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskujący podkreśla, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 tej ustawy, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Stosownie do art. 8 ust. 14 ww. ustawy na równi z zatrudnieniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej uważa się zatrudnienie obywateli polskich za granicą w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych, i innych misjach lub misjach specjalnych, a także w innych polskich placówkach, instytucjach lub przedsiębiorstwach, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Z powyższego zdaniem wnioskodawcy wynika, że polskie ubezpieczenie społeczne jest obowiązkowe dla obywateli polskich niezależnie od miejsca świadczenia pracy, a zatem pracownik oddelegowany do pracy poza obszarem Rzeczpospolitej Polskiej, otrzymujący wynagrodzenie wypłacane przez polską firmę, w Polsce, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w Polsce.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w świetle przywołanego wyżej przepisu, Zakład w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie dokonuje ustalenia właściwego ustawodawstwa, któremu podlegać będzie osoba zatrudniona przez polską spółkę do wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę aa terytorium Tadżykistanu, a jedynie wypowiada się w kwestii obowiązku odprowadzania za taką osobę składek na ubezpieczenia społeczne do polskiego systemu ubezpieczenia społecznego.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa (ubezpieczenia chorobowe) oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (ubezpieczenie wypadkowe).

Biorąc pod uwagę przedstawione przez wnioskodawcę okoliczności i odnosząc je do zaprezentowanej argumentacji wskazać należy, iż stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, to dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Pracownicy zgodnie z art. 11 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 ww. ustawy). Dyspozycja treści art. 13 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy, od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Przywołane zatem przepisy stanowią o powszechnym charakterze podlegania ubezpieczeniom społecznym w odniesieniu do osób fizycznych, które na terenie Polski są pracownikami. Fakt, iż umowa o pracę wykonywana jest na terenie innego państwa np. na terenie Tadżykistanu, z którą Rzeczpospolita Polska nie jest związana żadną umową o zabezpieczeniu społecznym, nie niweluje statusu pracownika na terenie Polski. Istotnym jest fakt, że umowa o pracę została zawarta przez polskiego obywatela (zamieszkującego na terenie Polski) z polskim pracodawcą, na rzecz którego wykonywana jest umowa. Poza tym brak jest umowy międzynarodowej, która wytacza w przypadku wykonywania umowy o pracę na terenie innego państwa, obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym na terenie Rzeczypospolitej Polski et.

Przepisy prawa w takim, przypadku jednoznaczne przesądzają o tym, iż umowa o pracę łącząca polskiego pracodawcę i polskiego obywatela na stałe zamieszkującego w Polsce (a roszczenie o wynagrodzenie kierowane jest do polskiego pracodawcy) zawsze rodzi obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, niezależnie od miejsca świadczenia pracy. Ponadto należy wskazać, iż Zakład w przyjętym trybie nie jest władny do interpretowania przepisów prawa obcego w celu ustalenia, iż w przedstawionej sytuacji dana osoba będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu na terenie państwa obcego - Republiki Tadżykistanu.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia, iż zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) nie jest właściwy rzeczowo w sprawie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu - w tym zakresie wnioskodawca winien zwrócić się do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Zgodnie bowiem z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego, zaś do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się między innymi sprawy dotyczące obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z kolei z treścią art. 66 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w art. 66 § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji