DI/100000/43/74/2020 - Możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnianych przez wnioskodawcę kart przedpłaconych służących nabywaniu przez pracowników produktów żywnościowych celem przyrządzenia posiłków profilaktycznych.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń; Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2020r., złożonym w dniu 29 stycznia 2020r. w przedmiocie dopuszczalności wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnianych przez wnioskodawcę kart przedpłaconych służących nabywaniu przez pracowników produktów żywnościowych celem przyrządzenia posiłków profilaktycznych.

Dnia 29 stycznia 2020r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, wpłynął wniosek z dnia 29 stycznia 2020r. złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 lutego 2019 r., doręczonym dnia 2 marca 2020 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazuje, że prowadzi działalność gospodarczą m.in.,w zakresie robót związanych z budową rurociągów i sieci rozdzielczych oraz wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych. Zgodnie z art. 232 ustawy i dnia 26 czerwca 1974 r. - kodeks pracy wnioskodawca obowiązany jest; zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie; odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Zgodnie z paragrafem 1 pkt 1 rozporządzenia rady ministrów z dnia 28,05.1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, wnioskodawca zapewnia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie posiłki wydawane ze względów profilaktycznych w formie jednego dania gorącego. Zgodnie z paragrafem 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (obowiązującego od 9.07, 2019 r.), pracodawca zapewnia pracownikowi możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż wydanie jednego dania gorącego, w szczególności przez przekazanie produktów umożliwiających przygotowanie posiłku we własnym zakresie lub bonów, talonów, kuponów oraz innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie takich produktów lub posiłku, jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania pracownikowi posiłku w tej formie. Wnioskodawca, wypełniając obowiązek zapewnienia pracownikom zatrudnionym i warunkach szczególnie uciążliwych, odpowiednich posiłków, zamierza wprowadzić; w zakładzie pracy system kart przedpłaconych, uprawniających pracowników do nabywania artykułów spożywczych. Pracodawca raz w miesiącu będzie dokonywał zasilenia karty przedpłaconej. Kwota zasilenia będzie odpowiadać iloczynowi liczby' posiłków profilaktycznych przysługujących pracownikowi w danym miesiącu oraz wartości pojedynczego posiłku. Wartość pojedynczego posiłku zostanie ustalona przez wnioskodawcę z działającymi u wnioskodawcy organizacjami związkowymi. Przed przystąpieniem do korzystania z karty przedpłaconej pracownik będzie zobowiązany zapoznać się z treścią regulaminu korzystania z tej karty. Z regulaminu wynikać będzie,; że pracownik uprawniony jest przeznaczyć (wykorzystać) środki zgromadzone ną karcie wyłącznie na nabycie artykułów spożywczych do przygotowania posiłki) profilaktycznego.¹ Z regulaminu wynikać będzie również zakaz nabywania napojów! alkoholowych lub tytoniowych. Z regulaminu będzie wynikać również, że pracownik obowiązany jest dokonywać zakupu artykułów spożywczych z wykorzystaniem kary wyłącznie poza czasem pracy, zaś przygotowywać posiłek profilaktyczny z zakupionych artykułów Iw regulaminowych przerwach w czasie pracy. Pracownik będzie mógł skorzystać z karty jw lokalach gastronomicznych oraz sklepach spożywczych. Wnioskodawca nie, będzie dokonywał kontroli w zakresie rodzaju, składu, kaloryczności nabywanych przez pracownika artykułów spożywczych w szczególności, czy spełniają one normy posiłków profilaktycznych, o których mowa w paragrafie 2 ust. 1 rozporządzenia rady ministrów z dnia 28 maja 1996 r., w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

W związku z powyższym wnioskodawca powziął wątpliwość czy finansowanie pracownikom posiłków w formie kart przedpłaconych będzie korzystać ze zwolnienia z naliczania składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 18.12 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: dz.u. z 2017 r. poz. 1949).

Zdaniem wnioskodawcy sposób finansowania pracownikom; posiłków poprzez wydanie karty przedpłaconej na zakup artykułów spożywczych korzystać; będzie ze zwolnienia z naliczania składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. jw sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowi wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i, higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez radę ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub! innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. Należy podkreślić, że z literalnego brzmienia przepisu § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 18,12.1998 r. w żaden sposób nie wynika, aby korzystanie przez pracownika z karty przedpłaconej musiało następować jedynie w punktach gastronomicznych lub restauracjach. Przepis nie wskazuje również w jakiej porze dnia karta ma zostać użyta. Skoro ustawodawca nie wprowadzi) wyraźnego ograniczenia i co do miejsca i czasu realizacji takich kart należy uznać, że nie ma to prawnego znaczenia.

W piśmie z dnia 27 lutego 2020r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku wnioskodawca wskazał, że wartość udostępnianych przez wnioskodawcę kart przedpłaconych służących nabywaniu przez pracowników produktów żywnościowych, celem przyrządzenia posiłków profilaktycznych, stanowi przychód pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387). Niemniej w ocenie wnioskodawcy przychód ten będzie podlegać zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1ib w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazał również, że obecnie wydaje pracownikom posiłki profilaktyczne, tj. dania gotowe z możliwością podgrzania. Wydawanych jest pięć rodzajów posiłków (potraw), wybranych wspólnie przez wnioskodawcę oraz przedstawicieli działających^: u wnioskodawcy związków zawodowych. W zakresie napojów bezalkoholowych wnioskodawca zapewnia pracownikom przez cały rok wodę gazowaną/niegazowaną w postaci butelek PET o pojemności 1,51. Ponadto dla pracowników, którzy pracują w warunkach uciążliwych wnioskodawca udostępnia syropy witaminizowane, herbatę oraz cukier. Nie mniej wnioskodawca, na wniosek działających u wnioskodawcy związków zawodowych, korzystając z uprawnienia określonego w § 2 ust. 2 rozporządzenia rady ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (w brzmieniu obowiązującym od dnia 12.06.2019 r.j, chciałby zmienić sposób realizacji obowiązku obejmującego zapewnienie pracownikom posiłków profilaktycznych poprzez wydanie pracownikom przedmiotowych kart przedpłaconych.

Ponadto, wnioskodawca wskazał, że za posiłki, o których mowa we wniosku pracownikom nie będzie przysługiwać ekwiwalent pieniężny.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualne) uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć! do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie {interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy).

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. |w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust, 1 i. ust. 2 w związku z art. 20 ust. 1 oraz w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazaniego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników Stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowy ;od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1397 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w 'ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 tego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek ha ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączono wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz; ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo dążącego na^: nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Aby skorzystać ze zwolnienia na podstawie zaprezentowanego wyżej przepisu, wartość świadczeń rzeczowych oraz możliwość wypłaty z tego tytułu ekwiwalentów musi wynikać z przepisów o BHP. W razie gdy pracodawca wydaje pracownikom świadczenia rzeczowe lub wypłaci z tego tytułu ekwiwalent, a obowiązek taki nie wynika; poi strome pracodawcy z przepisów o bhp, wartości te obowiązany jest doliczyć do odstawv wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe me stanowią również wydane pracownikom bony, talony, kupony lub Inne dowody uprawniające do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych - jeżeli obowiązek wydania tych produktów wynika z przepisów o bhp.

Ponadto w myśl art. 232 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów i dnia 28 maja 1996 r., w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279 z późn. zm.).

Zgodnie z § 2 pkt 1 ww. rozporządzenia pracodawca zapewnia pracownikowi możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż wydanie jednego dania gorącego, w szczególności przez przekazanie produktów umożliwiających przygotowanie posiłku we własnym zakresie lub bonów, talonów, kuponów oraz innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie takich produktów lub posiłku, jeżeli ze wzglądu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania pracownikowi posiłku w tej formie.

Pismem z dnia 19 lutego 2020r. Zakład wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku m.in. poprzez wskazanie czy pracodawca nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Przedsiębiorca w piśmie z dnia 27 lutego 2020r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku wskazał, że obecnie wydaje pracownikom posiłki profilaktyczne, tj. dania gotowe z możliwością podgrzania. Wydawanych jest pięć rodzajów posiłków (potraw), wybranych wspólnie przez wnioskodawcę oraz przedstawicieli działających u wnioskodawcy związków zawodowych. W zakresie napojów bezalkoholowych wnioskodawca zapewnia pracownikom przez cały rok wodę gazowaną/niegazowaną w postaci butelek pet o pojemności 1,51. Ponadto dla pracowników, którzy pracują w warunkach uciążliwych wnioskodawca udostępnia syropy witaminizowane, herbatę oraz cukier. Nie mniej wnioskodawca, na wniosek działających u wnioskodawcy związków zawodowych, korzystając z uprawnienia określonego w § 2 ust. 2 rozporządzenia rady ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (w brzmieniu obowiązującym od dnia 12 czerwca 2019 r.), chciałby zmienić sposób realizacji obowiązku obejmującego zapewnienie pracownikom posiłków profilaktycznych poprzez wydanie pracownikom przedmiotowych kart przedpłaconych.

Wnioskodawca w ww. piśmie z dnia 27 lutego 2020r. nie wskazał, że nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Wnioskodawca chciałby jedynie zmienić sposób realizacji obowiązku obejmującego zapewnienie pracownikom posiłków profilaktycznych poprzez wydanie im kart przedpłaconych.

W konsekwencji, uznać należy za nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnianych przez wnioskodawcę kart przedpłaconych służących nabywaniu przez pracowników produktów żywnościowych celem przyrządzenia posiłków profilaktycznych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku 2 art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy! Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji,