DI/100000/43/662/2023 - Ustalenie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej przy jednoczesnym wykonywaniu kontraktu menedżerskiego

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. , z 2023 r., poz. 221 z późn. zm.), w związku t art, 83 d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1230), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) doręczonym dnia 4 lipca 2023 r. w sprawie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej przy jednoczesnym wykonywaniu kontraktu menedżerskiego.

Dnia 4 lipca 2023 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców-

Wnioskodawczyni wskazała, że do dnia 31 grudnia 2022 r. była zatrudniona przez (...) siedzibą w (...) (dalej jako "Spółka") na podstawie umowy o pracę na stanowisku Umowa o pracę została rozwiązana z dniem 31 grudnia 2022.

Z początkiem (...) r. Wnioskodawczym rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) pod nazwą (...) w tym celu dokonał zgłoszenia do Urzędu Skarbowego w charakterze czynnego podatnika podatku VAT. Wnioskodawczym dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i tytułu prowadzenia pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni prowadzi pozarolniczą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie m.in. doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.

Z początkiem stycznia 2023 r. Wnioskodawczyni nawiązała ze Spółką współpracę na podstawie dwóch odrębnie zawartych umów. W oparciu o umowę o świadczenie usług z dnia 29 grudnia 2022 r. (dalej "Umowa o doradztwo") obowiązującą od dnia 1 stycznia 2023 r. świadczy ona I będzie świadczyć na rzecz Spółki usługi doradcze. Dodatkowo, na podstawie umowy o wykonywanie czynności zarządczych z dnia 29 grudnia 2022 r. (dalej "Kontrakt menedżerski") obowiązującą od dnia 1 stycznia 2023 r. zarządza i będzie zarządzała częścią działalności Spółki w zakresie określonym Kontraktem Menedżerskim.

Spółka jest dla Wnioskodawczyni byłym pracodawcą. Oznacza to, że Wnioskodawczyni wykonuje działalność gospodarczą oraz kontrakt menedżerski na rzecz pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Umowa o doradztwo

Zgodnie z umową o doradztwo, Wnioskodawczyni świadczy na rzecz Spółki usługi doradcze obejmujące w szczególności:

Umowa o doradztwo ma charakter umowy o świadczenie usług, do której odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy o umowie zlecenia. Umowa o doradztwo dotyczy wyłącznie świadczenia przez Wnioskodawczynię usług doradczych i nie reguluje jego obowiązków związanych z wykonywaniem czynności zarządczych, które zostały objęte Kontraktem menedżerskim.

Obowiązki Wnioskodawczyni wynikające z Umowy o doradztwo nie są w żadnym razie tożsame ani pokrywające się z obowiązkami Wnioskodawczyni wynikającymi z Kontraktu menedżerskiego. Przedmiotem Umowy o doradztwo nie są zatem czynności zarządzania przedsiębiorstwem lub częścią przedsiębiorstwa Spółki. Przychody uzyskiwane przez Wnioskodawczynię z tytułu Umowy o doradztwo, wykonywanej w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, kwalifikowane są jako przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (tj. źródło uzyskania przychodu stosownie do art. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej jako "Ustawa o PIT"). Przychody z tytułu Umowy o doradztwo nie stanowią przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu art. 13 pkt 9 Ustawy o PIT.

Umowa o doradztwo została zawarta w ramach prowadzonej przez Wnioskodawczym^ działalności gospodarczej. Wykonując obowiązki wynikające z Umowy O doradztwo. Wnioskodawczym działa samodzielnie i na własny rachunek, w szczególności samodzielnie dokonuje wszelkich rozliczeń publicznoprawnych związanych z wynagrodzeniem otrzymanym na podstawie Umowy o doradztwo, w tym uiszcza zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od tych przychodów oraz rozlicza składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Na podstawie Umowy o doradztwo Wnioskodawczym nie jest upoważniona do dokonywania jakichkolwiek czynności w imieniu lub na rzecz Spółki, w tym zaciągania w imieniu Spółki jakichkolwiek zobowiązań majątkowych lub składania w jej imieniu jakichkolwiek oświadczeń woli kreujących zobowiązania Spółki.

Wnioskodawczym ponosi ryzyko gospodarcze związane ze świadczonymi usługami doradczymi. Przede wszystkim, zgodnie z umową o doradztwo, Wnioskodawczym ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie świadczenia usług doradczych, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Wnioskodawczym wynikających z Umowy o doradztwo lub z przepisów prawa.

Wnioskodawczym świadczy usługi osobiście, jednak za zgodą Spółki (wyrażoną na piśmie) może powierzyć Ich realizację osobie trzeciej na koszt I ryzyko Wnioskodawczym.

Z tytułu świadczonych usług doradczych, Wnioskodawczym przysługuje zryczałtowane miesięczne wynagrodzenie, płatne na podstawie faktur wystawionych w terminie do 10 dnia miesiąca, następującego po miesiącu kalendarzowym, w którym były świadczone przedmiotowe usługi. Zgodnie z umową o doradztwo, wynagrodzenie zostanie powiększone 0 uzasadnione koszty i wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię związane z realizacją Umowy o doradztwo, których poniesienie było niezbędne dla prawidłowego świadczenia usług. Wynagrodzenie Wnioskodawczym zostanie powiększone o należny podatek od towarów i usług (VAT). Wynagrodzenie będzie płatne z dołu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania przez Spółkę prawidłowo wystawionej faktury VAT. Wnioskodawczym przysługuje również dodatkowe wynagrodzenie kwartalne lub roczne na zasadach odrębnie ustalonych ze Spółką.

Wnioskodawczym świadczy usługi doradcze w wybranym przez siebie miejscu i czasie, w wymiarze niezbędnym do terminowego i należytego wykonania tych usług, jednakże nic mniej niż godzin w miesiącu. Umowa o doradztwo przewiduje, że prawidłowe wykonanie usługi może wymagać obecności Wnioskodawczym w Jednym z biur Spółki na terenie kraju lub u klienta Spółki, średnio 5 dni w danym kwartale w terminach ustalonych ze Spółką i wynikających z potrzeb Spółki.

W celu realizacji usług doradczych z zachowaniem bezpieczeństwa i poufności istotnych informacji związanych z działalnością Spółki, Spółka zobowiązała się zapewnić Wnioskodawczymi możliwość korzystania z infrastruktury I środków technicznych udostępnionych przez Spółkę, w szczególności biura Spółki, komputera osobistego wraz z oprogramowaniem, serwera, usług telekomunikacyjnych i obsługi sekretarskiej.

Zgodnie z Umową o doradztwo, jeżeli efektem świadczenia przez Wnioskodawczynię usług doradczych będzie Utwór w rozumieniu przepisów ustawy O prawie autorskim i prawach pokrewnych, Wnioskodawczym przeniesie na Spółkę autorskie prawa majątkowe do tych utworów na warunkach opisanych w Umowie o doradztwo. Wynagrodzenie, należne Wnioskodawcy z tytułu świadczenia usług doradczych, będzie obejmowało również wynagrodzenie za przeniesienie na Spółkę autorskich praw majątkowych oraz wykonywanie praw zależnych do utworów w zakresie i na wszystkich polach eksploatacji przewidzianych W Umowie o doradztwo.

Postanowienia umowne obejmują również obowiązek zachowania poufności co do informacji technicznych, technologicznych, finansowych, handlowych, marketingowych i organizacyjnych, dotyczących działalności Spółki uzyskanych przez Wnioskodawczynię w związku ze świadczeniem usług doradczych, a także zakaz prowadzenia przez Wnioskodawczynię działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności Spółki w trakcie trwania oraz po rozwiązaniu Umowy.

Umowa o doradztwo ma charakter umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Stosunek zobowiązaniowy nawiązany pomiędzy Wnioskodawczynią a Spółką nie zawiera elementów charakterystycznych dla stosunku pracy.

Zakres usług świadczonych przez Wnioskodawczynię na rzecz Spółki w ramach Umowy o doradztwo pokrywa się z zakresem czynności wykonywanych na rzecz Spółki na podstawie uprzednio łączącej strony umowy o pracę.

Kontrakt menedżerski

Natomiast w skład zakresu obowiązków Wnioskodawczym wynikających z Kontraktu menedżerskiego wchodzi;

Zgodnie z Kontraktem menedżerskim, Wnioskodawczym ponosi odpowiedzialność wobec Spółki z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Kontraktu menedżerskiego. Kontrakt menedżerski nie reguluje odpowiedzialności Wnioskodawczym wobec osób trzecich w związku z wykonywaniem umowy.

Za wykonywanie czynności zarządczych Wnioskodawczym przysługuje zryczałtowane miesięczne wynagrodzenie, płatne na podstawie rachunku wystawionego w terminie do 10 dnia miesiąca, następującego po miesiącu kalendarzowym, w którym były wykonywane czynności zarządcze. Zgodnie z Kontraktem menedżerskim, wynagrodzenie zostanie powiększone o uzasadnione koszty i wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię związane z realizacją Kontraktu menedżerskiego, których poniesienie było niezbędne dla prawidłowego wykonania czynności zarządczych. Wynagrodzenie za czynności zarządcze będzie płatne z dołu, w terminie 14 dni od otrzymania przez Spółkę prawidłowo wystawionego rachunku.

Zgodnie z Kontraktem menedżerskim, prawidłowe wykonanie czynności zarządczych wymaga obecności Wnioskodawczym w jednym z biur Spółki lub w biurach klientów Spółki przez średnio S dni w ramach danego kwartału, w terminach ustalonych ze Spółką i dostosowanych do potrzeb związanych z prawidłową realizacją czynności zarządczych. Z uwagi na zakres świadczonych usług zarządczych część czynności wykonywana będzie w biurach Spółki (np. spotkania z personelem), podczas gdy inne czynności będą mogły być wykonywane poza miejscami działalności Spółki (np. spotkania z kontrahentami).

Ponadto Wnioskodawczym będzie wykonywała czynności zarządcze w czasie koniecznym do wykonania ich w sposób prawidłowy i profesjonalny z zastrzeżeniem, że przeznaczy na wykonanie czynności zarządczych nie więcej niż godzin w miesiącu.

Wnioskodawczym przy wykonywaniu czynności zarządczych posiada swobodę w doborze metod 1 środków działania, Wnioskodawczym sama kształtuje sposób wykonywania czynności zarządczych, tak aby mogły one być wykonywane należycie, uwzględniając kwalifikacje, wiedzę i doświadczenie zawodowe Wnioskodawcy oraz istniejące w Spółce Standardy.

W celu wykonywania czynności zarządczych Spółka zobowiązała się zapewnić Wnioskodawczym możliwość korzystania z Infrastruktury i środków technicznych udostępnionych przez Spółkę, w szczególności biura Spółki, komputera osobistego wraz z oprogramowaniem, serwera, usług telekomunikacyjnych i obsługi sekretarskiej. W przypadku wykorzystania przez Wnioskodawczynię środków technicznych lub infrastruktury udostępnionej przez Spółkę do celów innych niż wynikające z Kontraktu menedżerskiego, strony odrębnie uzgodnią zasady odpłatności na rzecz Spółki i tego tytułu.

Zgodnie z Kontraktem menedżerskim, jeżeli efektem świadczenia przez Wnioskodawczynię czynności zarządczych będzie utwór w rozumieniu przepisów ustawy o prawic autorskim i prawach pokrewnych, Wnioskodawczym przeniesie na Spółkę autorskie prawa majątkowe do tych utworów na warunkach opisanych w Kontrakcie menedżerskim, Wynagrodzenie, należne Wnioskodawczym z tytułu wykonywania czynności zarządczych, będzie obejmowało również wynagrodzenie za przeniesienie na Spółkę autorskich praw majątkowych ora? wykonywanie praw zależnych do utworów w zakresie i na wszystkich polach eksploatacji przewidzianych w Kontrakcie menedżerskim,

Postanowienia Kontraktu menedżerskiego obejmują również obowiązek zachowania poufność, co do informacji technicznych, technologicznych, finansowych, handlowych, marketingowych i organizacyjnych, dotyczących działalności Spółki uzyskanych przez Wnioskodawczynię w związku z wykonywaniem czynności zarządczych, a także zakaz prowadzenia przez Wnioskodawczynię działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności Spółki w trakcie trwania oraz po rozwiązaniu Kontraktu menedżerskiego.

Wnioskodawczym wykonuje czynności zarządcze w ramach Kontraktu menedżerskiego osobiście, na rachunek Spółki, poza prowadzoną przez Wnioskodawczynię jednoosobową pozarolniczą działalnością gospodarczą

Spółka Jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia wypłaconego Wnioskodawczym z tytułu wykonania Kontraktu menedżerskiego. Wynagrodzenie wypłacane z tytułu Kontraktu menedżerski ego stanowi przychód Wnioskodawczym uzyskiwany z działalności prowadzonej osobiście (tj. przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 9 Ustawy o PIT). Wynagrodzenie z tytułu Kontraktu menedżerskiego nic stanowi przychodu, o którym mowa w przepisach art. 12 ust. 1-6 Ustawy o PIT, ponieważ Wnioskodawca nie pozostaje ze Spółką w stosunku służbowym, w stosunku pracy, w stosunku pracy nakładczej ani w spółdzielczym stosunku pracy.

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z Kontraktu menedżerskiego jest wyższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (czyli wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek).

Podsumowując; Wnioskodawczym związana jest ze Spółką równolegle dwoma stosunkami prawnymi:

(1) Umową o doradztwo, której przedmiotem jest świadczenie specjalistycznych usług doradczych, zawartą w ramach prowadzonej przez niego jednoosobowej pozarolniczej działalności gospodarczej oraz (II) Kontraktem menedżerskim, którego przedmiotem jest wykonywanie czynności z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem i mieniem Spółki.

Mając na względzie powyższe, Wnioskodawczym zamierza ustalić, czy w opisanym stanie Taktycznym:

1. Wnioskodawczym będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu Umowy o doradztwo wykonywanej w ramach prowadzonej przez nią pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej?

2. Wnioskodawczym będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzenia wypłaconego Wnioskodawczym na podstawie Kontraktu menedżerskiego?

PYTANIE Nr 1

Zdaniem Wnioskodawczym w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawczym będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego za świadczenie usług w ramach Umowy o doradztwo wykonywanej w ramach prowadzonej przez niego pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej jako "Ustawa systemowa"), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące.

Stosownie zaś do art. 16 ust. 4 pkt 1 Ustawy systemowej, składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej są finansowane w całości, z własnych środków, przez ubezpieczonego, tj. w tym przypadku przez Wnioskodawczynię.

Zgodnie z art. 17 ust. 3 Ustawy systemowej składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczeni niewymienieni w ust. 1 omawianego przepisu, czyli m.in., osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, sami obliczają i przekazują co miesiąc do ZUS.

Zgodnie z art. 18 ust. 8 Ustawy systemowej, w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. W 2023 r. kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o której mowa powyżej, wynosi 6 935,00 złotych.

Powyższe oznacza, że z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawczym może opłacać składki do ZUS co najmniej od kwoty stanowiącej 60% ww. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, tj., co najmniej od kwoty 4 161,00 złotych.

Wnioskodawczym będzie mogła zadeklarować wyższą kwotę, od której będzie odprowadzała składki na ubezpieczenia społeczne, przy czym roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok kalendarzowy (w 2023 r. jest to kwota 208 050,00 złotych).

PYTANIE Nr 2

Zdaniem Wnioskodawczym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawczym nie będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu Kontraktu menedżerskiego z uwagi na to, ii Wnioskodawczy ni równolegle prowadzi jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym, przyczyn podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z Kontraktu menedżerskiego jest wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

Zgodnie z art. 6 ust- 1 pkt 4 Ustawy systemowej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjne) lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące, chyba że osoby te są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat (tzw. zleceniobiorcy).

Zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy systemowej) oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu (zgodnie z art. 11 ust, 2 Ustawy systemowej).

Zgodnie z art, 16 ust. 1 pkt 4 Ustawy systemowej składki na ubezpieczenie emerytalne zleceniobiorców finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczeni i płatnicy składek. Zgodnie zaś z art. 16 ust- 1b Ustawy systemowej składki na ubezpieczenie rentowe zleceniobiorców finansują z własnych środków, w wysokości 1,5% podstawy wymiaru ubezpieczeni i w wysokości 6% podstawy wymiaru płatnicy składek. Składki na ubezpieczenie wypadkowe w przypadku zleceniobiorców finansowane są w całości, z własnych środków, przez płatników składek (zgodnie z art. 16 ust. 3 Ustawy systemowej). Natomiast składki na ubezpieczenie chorobowe finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni - na podstawie art. 16 ust. 2 Ustawy systemowej.

Zgodnie zaś z art. 17 ust- 1 Ustawy systemowej składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe za zleceniobiorców obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do ZUS w całości płatnicy składek.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców w przypadku, gdy odpłatność za daną umowę zlecenia / umowę świadczenia usług ustalono kwotowo, stanowi przychód z danej umowy w rozumieniu przepisów podatkowych (zgodnie z art. 18 ust. 3 Ustawy systemowej).

Biorąc pod uwagę, iż:

W opinii Wnioskodawczym, mimo że Kontrakt menedżerski jako umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy zlecenia, może stanowić samodzielny tytuł podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to z uwagi na opisany we wniosku zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych, obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym będzie podlegała jedynie z tytułu prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie z tytułu zawartego Kontraktu menedżerskiego. Wnioskodawczym może bowiem wybrać, z którego tytułu tj. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej czy z tytułu umowy zlecenia (Kontraktu menedżerskiego) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Zgodnie bowiem z art, 9 ust. 2 Ustawy systemowej osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10 Ustawy systemowej (czyli m.in. zleceniobiorca oraz prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą), jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 2c Ustawy systemowej, który w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania, ponieważ dotyczy przypadków, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorcy w danym miesiącu jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Z uwagi na wysokość wynagrodzenia z Kontraktu menedżerskiego, do opisanego we Wniosku stanu faktycznego nie będzie miał również zastosowania art. 9 ust. 2a Ustawy systemowej, zgodnie z którym osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy-tj. zleceniobiorca, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i tytułu tej działalności, Jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek, na ubezpieczenia emerytalne I rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8 Ustawy systemowej {czyli niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek).

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdy zleceniobiorca (osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia) jednocześnie prowadzi pozarolniczą jednoosobową działalność gospodarczą a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu tej umowy zlecenia jest równa lub wyższa od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek wówczas zleceniobiorcy przysługuje wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że zleceniobiorca może wybrać, czy chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej czy z tytułu umowy zlecenia (zleceniobiorca może zmienić tytuł do ubezpieczeń). Zleceniobiorca może dobrowolnie, na swój wniosek być objęty ubezpieczeniami społecznymi (emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania umowy zlecenia.

Wnioskodawczym jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych wybrała tytuł jakim jest prowadzenie pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej, ponieważ jest do tego uprawniona, z uwagi na to, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z tytułu Kontraktu menedżerskiego jest wyższa od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, tj. 4 161,00 złotych,

A zatem, z tytułu tej pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawczym będzie opłacała obowiązkowe składki do ZUS, których podstawa wymiaru będzie wynosić co najmniej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Wynika to z faktu, iż zgodnie z ww. przepisami Wnioskodawczym nie jest uprawniona do korzystania z preferencyjnych zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym, z uwagi na to, iż nie spełnia ustawowych warunków (Wnioskodawczyni wykonuje czynności doradcze na rzecz byłego pracodawcy). Kontrakt menedżerski będzie więc w przypadku Wnioskodawczyni traktowana jako dobrowolny tytuł do ubezpieczeń społecznych, w związku z czym Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do odprowadzania składek na ubezpieczenia Społeczne, z tytułu Kontraktu menedżerskiego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

stanowisko w sprawie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przez osobę fizyczną wykonującą jednocześnie kontrakt menedżerski wyrażone przez Wnioskodawczynię we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie i przepisem art. 34 ust, 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust, 2 ustawy). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych I Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis art. 6 ust. 1 tej ustawy wskazuje katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 I art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Treść art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ww. ubezpieczeniom od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36a oraz przepisów ustawy z 6 marca 2013 r. Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Stosownie do art. 18 ust. 8 wskazanej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób prowadzących działalność pozarolniczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Natomiast, odnosząc się do stanowiska Przedsiębiorcy, nie zabrania się ustalić wyższej podstawy naliczania składek niż minimalna, jednakże należy mieć na uwadze, że roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może w danym roku przekroczyć 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, bowiem po przekroczeniu tej kwoty nie odprowadza się składek za ww. ubezpieczenia. Jednocześnie, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe 1 chorobowe jest taka sama jak podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz z zastrzeżeniem, że podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekroczyć 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Ponadto, z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia albo Inne) umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Zauważyć należy, że co do zasady umowa o zarządzanie spółką (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której zastosowanie mają przepisy dotyczące zlecenia. W konsekwencji, kontrakt menedżerski stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych wymieniony w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bowiem umowa kontraktu menadżerskiego jest traktowana jako odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, co potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 17 czerwca 2015 r., (sygn. akt 111 UZP 2/15).

Jednakże, w celu ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych dla osoby równocześnie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą i wykonującej kontrakt menedżerski istotne jest sprecyzowanie i ustalenie Źródła powstania uzyskiwanych przychodów. Bowiem zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się na równi z przychodami uzyskiwanymi z tytułu wykonywanych umów zlecenia czy umów o dzieło, przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z lego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 (tj. przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powołania należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.). Powyższe oznacza, że wykonywanie umowy w zakresie zarządzania - kontraktu menedżerskiego powoduje powstanie przychodu z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu powołanej ustawy i nie jest wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej. Zatem, umowa kontraktu menedżerskiego jest traktowana jako odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a nie jako umowa wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

W rezultacie dla osoby wykonującej usługi doradcze w ramach posiadanego wpisu do CEIDG, która osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów podatkowych i równocześnie osiąga przychody na podstawie kontraktu menedżerskiego jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, następuje sytuacja Zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, o której mowa w art. 9 ust. 2a ustawy o Systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanym przepisem - osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 {tj. wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej łub umowy zlecenia albo innej umowy o Świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia), jeżeli prowadzi jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i tytułu tej działalności jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu umowy zlecenia jest niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Natomiast, w związku z tym, że w opisanym przypadku osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą z tytułu kontraktu menedżerskiego uzyskuje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie wyższej od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego dla ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, przysługuje Jej wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, Oznacza to, że Wnioskodawczym może wybrać czy chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i tytułu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej czy z tytułu kontraktu menedżerskiego (może zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych). Przedsiębiorca może także dobrowolnie, na swój wniosek, być objęty ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego.

Jednocześnie Zakład informuje, iż zgodnie z art. 34 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, z uwagi na indywidualny charakter interpretacji indywidualnej, nie jest prawnie dopuszczalne, aby w niniejszej decyzji odniósł się do obowiązków o charakterze publicznoprawnym zleceniodawcy (Spółki) pełniącego funkcję płatnika składek z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania zawartej z osobą prowadzącą jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą Tym samym, Zakład nie odniósł się również w niniejszej decyzji, do wynagrodzenia za przeniesienie przez Przedsiębiorcę na Spółkę autorskich praw majątkowych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego wniosku przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania, Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu Sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.