DI/100000/43/640/2019 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości instalacji fotowoltaicznej w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 27 czerwca 2019 r., złożonym w dniu 1 lipca 2019 r.

w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości instalacji fotowoltaicznej w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 1 lipca 2019 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustaw Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 lipca 2019 r., doręczonym w dniu 22 lipca 2019 r. oraz pismem z dnia 12 sierpnia 2019 r., doręczonym w dniu 13 sierpnia 2019 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że planuje przygotować dedykowaną wyłącznie dla pracowników Wnioskodawcy ofertę sprzedaży instalacji fotowoltaicznej wraz z usługą jej montażu. Prawo do skorzystania z oferty będzie zapisane w przepisach o wynagradzaniu, które są zatwierdzane uchwałą zarządu Wnioskodawcy, i które obowiązują wszystkich pracowników Wnioskodawcy. Ponadto prawo do skorzystania z oferty będzie alternatywą do innego świadczenia przysługującego pracownikom, jakim jest określony kwotowo ekwiwalent za energię elektryczną, wypłacany pracownikom przez Wnioskodawcę po spełnieniu określonych kryteriów. Dedykowana oferta dla pracowników oparta będzie na współpracy Wnioskodawcy z zewnętrznym Dostawcą instalacji fotowoltaicznych (dalej: Dostawca), który na mocy odpowiedniej umowy będzie: dostarczać, montować oraz uruchamiać instalacje fotowoltaiczne u pracowników. Pracownik daną instalacją wraz z usługą montażu i uruchomienia odkupi od Wnioskodawcy po cenie niższej niż cena zakupu instalacji wraz z usługą montażu i uruchomieniem przez Wnioskodawcą od Dostawcy. Sprzedaż wystąpi więc dwa razy: najpierw pomiędzy Dostawcą a Wnioskodawcą, a następnie między Wnioskodawcą a pracownikiem Wnioskodawcy.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników, regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: USUS).

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 USUS osoby świadczące pracą na podstawie umowy o pracę podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Ponadto, zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 USUS, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, rolnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężnie ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. W opisanym zdarzeniu przyszłym za przychód pracownika Wnioskodawcy, w rozumieniu art. 4 pkt 9 USUS, należy uznać różnicę pomiędzy ceną zakupu instalacji wraz z usługą montażu i uruchomieniem przez Wnioskodawcę od Dostawcy, a ceną odkupu przez pracownik! Wnioskodawcy. Zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, będą miały przepisy normujące zakres włączeń z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zostać zawarty w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej: "Rozporządzenie składkowe"}.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia składkowego, podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody w postaci korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W ocenie Wnioskodawcy opisany stan faktyczny mieści się w dyspozycji przytoczonego przepisu rozporządzenia. Przychodem pracownika stanowiącym korzyść materialną będzie różnica w cenie zakupu instalacji fotowoltaicznej. Uprawnienie to będzie wynikało bezpośrednio z zasad wynagradzania i umożliwi pracownikom Wnioskodawcy zakup po cenie niższej niż detaliczna instalacji fotowoltaicznej (przedmiot) wraz z montażem i uruchomieniem (usługa). Jako ceną detaliczną w rozumienie przytoczonego przepisu rozporządzenia należy rozumieć ceną po jakiej doszło do zakupu instalacji wraz z usługą montażu i uruchomieniem pomiędzy Wnioskodawcą a Dostawcą. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przychód pracownika Wnioskodawcy stanowiący różnicą pomiędzy ceną zakupu instalacji wraz z usługą montażu i uruchomieniem przez Wnioskodawcę od Dostawcy, a ceną odkupu przez pracownika Wnioskodawcy nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 18 lipca 2019 r., doręczonym w dniu 22 lipca 2019 r., Wnioskodawca wskazał, że wartość dofinansowania do świadczenia pracowników, tj. zakupu instalacji fotowoltaicznej po cenie niższej niż cena detaliczna w ocenie Wnioskodawcy będzie stanowić przychód tych osób z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uprawnienie pracownika do zakupu ww. instalacji będzie alternatywą do innego świadczenia przysługującego pracownikom, jakim jest określony kwotowo ekwiwalent za energię elektryczną. Różnica między ceną nabycia instalacji przez Pracownika a ceną detaliczną instalacji będzie stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy - art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje min. świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych, uprawnienie pracownika do zakupu ww. świadczenia, po cenie niższej niż detaliczna w ocenie Wnioskodawcy będzie wynikało z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, Regulaminu Wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, ponieważ będzie wynikało z dokumentu Zasady i Warunki Wynagradzania Pracowników (...) stanowiącego załącznik nr (...) do indywidualnej umowy o pracę Pracowników Wnioskodawcy, który jest zatwierdzany uchwałą Zarządu Wnioskodawcy.

Natomiast uzupełniając wniosek pismem z dnia 12 sierpnia 2019 r., doręczonym w dniu 13 sierpnia 2019 r. Wnioskodawca wskazał, że kwota wynikająca z różnicy w cenie zakupu instalacji fotowoltaicznej wraz z usługą montażu i uruchomienia przez Wnioskodawcę od Dostawcy, a ceną sprzedaży instalacji przez Wnioskodawcę pracownikowi Wnioskodawcy, będzie stanowiła korzyść materialną zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ponieważ pracownik Wnioskodawcy nabędzie instalację fotowoltaiczną po cenie niższej niż cena detaliczna. Jednocześnie kwota ta będzie stanowić przychód pracownika z tytułu stosunku pracy, zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca zaznacza, że prawo do opisanego w pkt 1 świadczenia (zakup instalacji fotowoltaicznej po cenie niższej niż cena jej zakupu przez Wnioskodawcę) związane będzie z pozostawaniem w stosunku pracy. Zasady nabycia uprawnienia wprowadzone zostaną w drodze porozumienia z działającymi w spółce Wnioskodawcy organizacjami związkowymi. Zasady te zawarte zostaną w regulaminie, który stanowić będzie odrębny dokument wewnętrznych przepisów o wynagradzaniu lub stanowić będzie załącznik do Zasad i Warunków Wynagradzania Pracowników

Zasady skorzystania z uprawnienia pracownika do zakupu instalacji fotowoltaicznej po cenie niższej niż cena jej zakupu przez Wnioskodawcę będą uzależnione od spełnienia warunków formalnych, w szczególności: staż pracy, posiadanie tytułu prawnego do dysponowania nieruchomością, spełnianie przez nieruchomość odpowiednich warunków technicznych, ale nie będą zawierały żadnych elementów uznaniowości. Treść regulaminu zostanie przyjęta przez Zarząd Wnioskodawcy, a skorzystanie przez pracownika z uprawnienia nie będzie wymagało indywidualnych decyzji korporacyjnych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przysięgo dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900). Dlatego też. Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wartości instalacji fotowoltaicznej w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, uznać należy za prawidłowe. Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polit/ki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość instalacji fotowoltaicznej w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu obowiązujących w spółce, przewidującego partycypacją pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. l i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.