DI/100000/43/612/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) doręczonym dnia 26 kwietnia 2022 r. dotyczącym opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, przez przedsiębiorcę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz pozarolniczą działalnością jako wspólnik w spółce jawnej i w spółkach komandytowych według stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 2022 r.

Dnia 26 kwietnia 2022 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustaw Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 26 maja 2022 r., doręczonym w dniu 2 czerwca 2022 r.

Wnioskodawca wskazał, że prowadzi indywidualną działalność gospodarczą pod firmą (...), z której rozlicza się według podatku dochodowego PIT na zasadach ogólnych. Dodatkowo aktualnie Wnioskodawca jest wspólnikiem w 2 spółkach jawnych, z których rozlicza się według podatku liniowego:

Ponadto aktualnie wnioskodawca jest wspólnikiem w 7 spółkach komandytowych:

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy w 2022 r. powinien opłacać składki zdrowotne od udziału w każdej spółce komandytowej osobno (ilość składek 7) czy też za spółki komandytowe powinien opłacać jedną składkę zdrowotną.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że jego zdaniem powinien on płacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne od uzyskanego dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej: od przychodów z działalności indywidualnej według zasad ogólnych, od przychodów ze spółek jawnych według zasad dla podatku liniowego, a także jeden ryczałt (jedną składkę) za wszystkie spółki komandytowe.

W przedmiotowej sprawie znaczenie ma brak zastosowania art. 82 ust. 3 ustawy, który stanowi, że jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z (osoby, które stosują opodatkowanie w formie karty podatkowej) lub 2za (pozostałe osoby prowadzące działalność pozarolniczą wymienione w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, inne niż wskazane w ust. 2, 2e i 2z, osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą oraz osobami, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców), uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4.

Znowelizowany art. 82 ust. 3 ustawy ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej stosujących opodatkowanie na wskazanych w art. 81 ust. 2 ustawy albo ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 81 ust. 2e). Tak więc obowiązek opłacenia wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

Tym bardziej do Wnioskodawcy nie może mieć zastosowania art. 82 ust. 4 ustawy, który stosuje się wyłącznie do osób które pozostają wyłącznie wspólnikami kilku spółek (np. komandytowych, jak Wnioskodawca), a nie prowadzą oprócz tego działalności gospodarczej opodatkowanej jak wskazano w art. 81 ust. 2 ustawy (ewentualnie art. 81 ust. 2e ustawy). Jeżeli przedsiębiorca osiąga przychody wyłącznie z tytułu udziału w spółce (komandytowej lub jednoosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) to opłaca składkę od podstawy wymiaru w wysokości 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale minionego roku. Przy czym, w sytuacji, gdy uczestniczy w kilku spółkach to jest zobowiązany do opłacania składki zdrowotnej we wskazanej wysokości odrębnie od każdej spółki (np. jedna spółka komandytowa, dwie jednoosobowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to 3 x 559,89 zł).

Jeżeli zaś podmiot jest przedsiębiorcą (tak jak Wnioskodawca) i osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, a ponadto jest wspólnikiem w spółce komandytowej to w takim przypadku opłaca dwie składki zdrowotne. Jedną - z tytułu działalności gospodarczej - na zasadach zależnych od wybranej formy opodatkowania oraz drugą - zawsze jedną składkę z tytułu udziału w spółkach komandytowych, niezależnie od ilości spółek, w których jest wspólnikiem.

Mając na uwadze powyższe, ponieważ Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w której opodatkowany jest podatkiem według zasad ogólnych i pozostaje wspólnikiem 2 spółek jawnych (podatek liniowy) oraz 7 spółek komandytowych, ma obowiązek opłacania trzech składek zdrowotnych, jednej z tytułu prowadzonej działalności według zasad ogólnych, drugiej z tytułu udziału w spółkach jawnych według zasad dla podatku liniowego oraz trzeciej - jednej składki z tytułu udziału w kilku spółkach komandytowych.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 26 maja 2022 r., doręczonym w dniu 2 czerwca 2022 r. Wnioskodawca wskazał, że w ramach indywidualnej działalności gospodarczej rozlicza się według podatku liniowego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z ogólną zasadą wskazaną w art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 79a, art. 80, art. 82 i art. 242. Według art. 79a ust. 1. i ust. 2 składka na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, 3, 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.) wynosi 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

Przepis ust. 1 stosuje się również w przypadku, gdy ubezpieczony, o którym mowa w ust. 1, opłaca w tym samym roku kalendarzowym podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 30ca ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie zgodnie z art. 82 ust. 2 ww. ustawy w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust.l ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie, c

Zwrot "odrębny przychód" odnosi się do przychodu opodatkowanego odrębnie w ramach każdej z form podatkowych. W przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę kilku działalności składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy liczyć odrębnie dla każdej z form podatkowych, przy czym zgodnie z art. 82 ust. 2a i 2b ww. ustawy obliczając podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne należy zsumować dochód w przypadku skali podatkowej, podatku liniowego oraz podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej) lub przychód (w przypadku ryczałtu) dla każdej z poszczególnych form podatkowych.

Według art. 81 ust. 2za ustawy podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pozostałych osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, innych niż wskazane w ust. 2, 2e i 2z, osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą oraz osobami, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego. W takim przypadku należy więc obliczyć odrębną składkę na ubezpieczenie zdrowotne od kwoty stanowiącej 100% przeciętnego wynagrodzenia. Dodatkowo, jak stanowi art. 82 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w art. 81 ust. 2z lub 2za, uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust. 4. Zgodnie art. 82 ust. 5, rodzajami działalności są: działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej, w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w formie spółki jawnej, spółki komandytowej i spółki partnerskiej.

Znowelizowany art. 82 ust. 3 ustawy ma zastosowanie do osób wymienionych w art. 81 ust. 2z lub 2za, natomiast nie dotyczy osób uzyskujących przychody z działalności gospodarczej stosujących opodatkowanie na zasadach ogólnych (art. 81 ust. 2 ustawy) albo ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 81 ust. 2e). Tak więc obowiązek opłacenia wielokrotnej składki na ubezpieczenie zdrowotne od różnych rodzajów działalności występuje wyłącznie w przypadku osób, które nie prowadzą jednoosobowej działalności gospodarczej, a są jedynie wspólnikami w spółkach, o których mowa w art. 82 ust. 5, o ile przychody z tytułu uczestnictwa w tych spółkach nie są opodatkowane jako przychody z działalności gospodarczej.

Reasumując, przedsiębiorca prowadzący kilka rodzajów działalności, który stosuje różne formy opodatkowania, składkę na ubezpieczenie zdrowotne oblicza odrębnie od każdej z form podatkowych (zasady ogólne, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa) od podstaw wymiaru ustalonej odrębnie dla działalności opodatkowanej daną formą. Dodatkowo jeśli przedsiębiorca prowadzi kilka rodzajów działalności, do których stosuje różne formy opodatkowania i dodatkowo prowadzi działalność, z której przychody nie są przychodami z działalności gospodarczej (udział w spółce komandytowej, jednoosobowej sp. z o.o.) to dodatkowo oblicza odrębną ("jedną") składkę od podstawy wymiaru właściwej dla osób nieuzyskujących przychodów z działalności gospodarczej, tj. od 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale.

W sytuacji natomiast jeżeli przedsiębiorca prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność i stosuje opodatkowanie na zasadach ogólnych, tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, tj. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz pozarolniczą działalnością jako wspólnik w spółce jawnej stosuje opodatkowanie podatkiem liniowym, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od sumy dochodów.

W związku z powyższym oraz na podstawie przedstawionego stanu faktycznego sprawy przedsiębiorca powinien opłacać jedną składkę na ubezpieczenie zdrowotne od sumy dochodów z działalności indywidualnej oraz ze spółki jawnej oraz dodatkowo składkę na ubezpieczenie zdrowotne jako komandytariusz spółek komandytowych (bez względu na ich liczbę).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu stanu faktycznego wniosku przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest więżąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest więżąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu Jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.