DI/100000/43/538/2014 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki akcyjnej na podstawie aktu powołania.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w sprawie z wniosku (...) z dnia 24 kwietnia 2014 r. doręczonego dnia 28 kwietnia 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji:

uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku dotyczące braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki akcyjnej na podstawie aktu powołania

Dnia 28 kwietnia 2014 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 maja 2014 r. doręczonym dnia 26 maja 2014 r. oraz pismem z dnia 4 czerwca 2014 r. doręczonym dnia 10 czerwca 2014 r.

Wnioskodawca wskazał, iż osoba fizyczna została powołana na stanowisko prezesa zarządu spółki. Rada nadzorcza zawarła z ww. osobą umowę o pracę na stanowisko dyrektora generalnego oraz zawarła umowę o zarządzanie na stanowisku prezesa zarządu spółki z odrębnymi wynagrodzeniami.

W opinii spółki od wynagrodzenia z tytułu umowy o zarządzanie nie powinny być naliczane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, gdyż taka umowa nie jest wymieniona w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i w przepisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jako tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 21 maja 2014 r. doręczonym dnia 26 maja 2014 r. wnioskodawca wskazał, iż obok umowy o pracę prezes zarządu zgodnie z art. 368 § 4 Kodeksu spółek handlowych powołany do pełnienia funkcji prezesa zarządu na podstawie odpowiedniej uchwały rady nadzorczej, w której ustalone zostało także wynagrodzenie za pełnienie w. funkcji. Na podstawie ww. uchwały zawarta została tzw. umowa o zarządzanie, w której określono dokładnie prawa i obowiązki prezesa zarządu wynikające z pełnienia tej funkcji.

W opinii wnioskodawcy od wyżej wymienionego wynagrodzenia nie ma obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W uzupełnieniu z dnia 4 czerwca 2014 r. doręczonym dnia 10 czerwca 2014 r. wnioskodawca doprecyzował, iż wymieniona we wniosku o wydanie interpretacji umowa o zarządzanie nie ma charakteru menedżerskiego. Pierwotna jest uchwała rady nadzorczej spółki podjęta na podstawie art. 368 § 4 kodeksu spółek handlowych powołująca do pełnienia funkcji prezesa zarządu. Ww. umowę należy traktować jako czynność faktyczną potwierdzającą powołanie na prezesa zarządu określającą dokładnie prawa i obowiązki prezesa zarządu wynikające z pełnienia tej funkcji.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wprowadzony art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342) art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku z dnia 24 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 28 kwietnia 2014 r., dotyczące braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki akcyjnej na podstawie powołania należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 368 § 4 Kodeksu spółek handlowych członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r. sygn. akt I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Treść przepisu art. 6 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki- członka zarządu (na podstawie art. 368 § 4 k.s.h.) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie staje się więc pracownikiem, zleceniobiorcą czy osobą prowadzącą działalność pozarolniczą. Nie zwalania to oczywiście z podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o-pracę zawartej tą samą osoba fizyczną i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego w związku ze świadczeniem pracy na podstawie tychże umów o prace.

Równocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie na co wskazuje treść ww. art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego organ zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.