DI/100000/43/453/2016 - Zasady obliczenia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku Pani (...) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z dnia 15 kwietnia 2016 r. o wydanie pisemnej interpretacji dotyczącej zasad obliczenia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Dnia 15 kwietnia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w G. wpłynął wniosek Pani (...) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni wskazała, iż jest osobą prowadzącą pozarolniczą indywidualną działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych (prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów). Ww. posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności (orzeczenie wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w (...) otrzymuje również zasiłek pielęgnacyjny (przyznany przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w (...). Poza przychodami z działalności gospodarczej i zasiłkiem pielęgnacyjnym wnioskodawczyni nie posiada żadnych innych źródeł przychodu.

Pani (...) kieruje pytanie czy (pomimo otrzymywania zasiłku pielęgnacyjnego) może opłacać składkę zdrowotną w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (powołując się na art. 82 ust. 10 ustawy zdrowotnej).

Wnioskodawczyni wskazuje we własnym stanowisku w sprawie, iż na podstawie art. 82 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w przypadku gdy osoba zaliczona do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności uzyskuje przychód jedynie z tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c (działalność pozarolniczą).

Z ulgi tej mogą skorzystać niepełnosprawni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Wnioskodawczyni wskazuje, iż spełnia warunek o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności oraz rozliczania podatku dochodowego na zasadach ogólnych. Pewne wątpliwości może budzić kwestia uzyskiwanych przychodów. Zasadniczo prowadzona przez ww. pozarolnicza działalność gospodarcza stanowi jedyne źródło przychodu. Wyjątek stanowi tu zasiłek pielęgnacyjny. Pojawia się pytanie czy zasiłek pielęgnacyjny jest dochodem w rozumieniu art. 82 ust. 10 ustawy czy też nie jest.

Zdaniem wnioskodawczyni osoba niepełnosprawna nie może obniżyć składki zdrowotnej do wysokości kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy, gdy otrzymuje przychód z innych tytułów do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, a zasiłek pielęgnacyjny takim nie jest.

Dodatkowo zasiłek pielęgnacyjny jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Wobec powyższego wnioskodawczyni uważa, że otrzymywany przez nią zasiłek pielęgnacyjny nie jest dodatkowym przychodem w rozumieniu art. 82 ust. 10 i w związku z tym może ona korzystać z ulgi i opłacać składkę zdrowotną w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji należy uznać za nieprawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Natomiast art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., wskazuje, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 82 i 242. Składka jest miesięczna i niepodzielna.

W myśl art. 82 ust. 10 ww. ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w przypadku gdy osoba zaliczona do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności uzyskuje przychód jedynie z tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c tej ustawy (osoby prowadzące działalność pozarolniczą lub osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

Przedsiębiorca posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, dla którego prowadzona działalność stanowi jedyne źródło przychodu. może opłacać składkę zdrowotną w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Dopuszczalność obniżenia wysokości składki zdrowotnej do kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych uzależniona jest od posiadania przez przedsiębiorcę umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności oraz od uzyskiwania przez płatnika składek przychodów jedynie z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, tym samym wyłączenie możliwości zastosowania wskazanej normy będzie miało miejsce zarówno w przypadku, gdy źródło dodatkowych przychodów będzie stanowiło inny niż pozarolnicza działalność tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego, jak również wtedy, gdy dodatkowy przychód nie będzie stanowił odrębnego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego.

Ponadto, ulgi tej nie stosuje się wobec niepełnosprawnych przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w formie karty podatkowej lub w przypadku, gdy przedsiębiorca uprawniony jest do wpłaty zaliczek kwartalnych, gdyż w tej sytuacji kwota należnej zaliczki jest przypisana do innego okresu niż okres miesięczny, który jest okresem rozliczeniowym dla składki na ubezpieczenie zdrowotne.

W sytuacji, gdy osoba mająca orzeczony umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności, prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzyskuje przychody również z innych źródeł (np. świadczenie opiekuńcze), to nie może opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości wynikającej z art. 82 ust. 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych tj. w wysokości nieprzekraczającej należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie interpretuje przepisów prawa podatkowego i nie odnosi się w niniejszej decyzji do kwestii podatkowych poruszonych we wniosku. Zgodnie z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Rozstrzyganie problemów związanych z rozumieniem przepisów prawa podatkowego leży w wyłącznej gestii organów podatkowych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego (...) Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.