DI/100000/43/44/2018 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2168 z późn. zm.) w związku z art, 83d ustawy i dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) prowadzącego działalność gospodarczą w (...) z dnia 14 stycznia 2018 r., doręczonym dnia 14 stycznia 2017 r. uzupełnionym dnia 31 stycznia 2018 r. w przedmiocie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu rozpoczęcia prowadzonej działalności gospodarczej.

Dnia 14 stycznia 2018 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) prowadzącego działalność gospodarczą w (...). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 stycznia 2018 r. doręczonym dnia 31 stycznia 2018 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że po ukończeniu studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym odbył staż podyplomowy w prywatnym gabinecie (...).

Wnioskodawca w tym celu podpisał umowę o pracę na czas określony od. W ramach odbywania stażu wykonywał na rzecz wskazanego wyżej podmiotu zadania z zakresu staży cząstkowych z obszaru stomatologii. Podejmowane przez Wnioskodawcę czynności odpowiadały określonym w ramowym programie stażu podyplomowego lekarza dentysty stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. 2014 r. poz. 474). Zgodnie z ww. programem Wnioskodawca zobowiązany był do odbycia cząstkowych staży - z zakresu stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, chirurgii stomatologicznej, protetyki stomatologicznej, periodontologii, ortodoncji, ratownictwa medycznego, orzecznictwa lekarskiego, bioetyki i prawa medycznego. Celem stażu podyplomowego lekarza dentysty jest przygotowanie zawodowe osoby posiadającej wyższe wykształcenie lekarsko-dentystyczne do wykonywania samodzielnie zawodu lekarza. Zakończenie i rozliczenie uczestnictwa ww. szkoleniach stażowych stanowi zgodnie z art, 5 ust. 8 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 z późn. zm.) o zawodach lekarza i lekarza dentysty podstawę do ubiegania się przez lekarza dentystę - stażystę o prawo wykonywania zawodu, niezbędnego do niezależnej pracy. W dniu uzyskał prawo wykonywania zawodu dentysty. Dnia Wnioskodawca rozpoczął po raz pierwszy własną działalność gospodarczą w formie indywidualnej praktyki lekarsko - dentystycznej. W ramach tej działalności Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę cywilno-prawną o świadczenie usług m.in. z podmiotem, z którym uprzednio łączył Wnioskodawcę stosunek pracy w ramach stażu podyplomowego, a także z innymi podmiotami leczniczymi. Wnioskodawca chciałby skorzystać z możliwości opłacania niskich składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwsze 2 lata prowadzenia działalności. Mimo że w czasie odbywania stażu podyplomowego miał zawartą umową o pracę z tym samym podmiotem gospodarczym, to wykonywane czynności w ramach tej umowy służyły wyłącznie temu, abym mógł zakończyć edukację w swoim kierunku i uzyskać pełne prawo wykonywania zawodu, co na wprost wynika z cytowanej powyżej ustawy. W czasie odbywania stażu, Wnioskodawca nie był samodzielnym lekarzem, wykonywał pod nadzorem opiekuna stażu niektóre czynności lecznicze a także prace porządkowe i organizacyjne związane z prowadzeniem gabinetu lekarskiego. W trakcie odbywania stażu podyplomowego Wnioskodawca nie był upoważniony do rozstrzygania pojawiających się problemów i wydawania orzeczeń w stosunku do pacjentów. Podczas gdy obecnie po uzyskaniu uprawnień do wykonywania zawodu lekarza dentysty, w ramach prowadzonej działalności, będzie wykonywał samodzielnie wszelkie usługi stomatologiczne, będzie podejmował samodzielne decyzje o sposobie i organizacji swojej pracy, rozstrzyganiu zagadnień pojawiających się w trakcie wykonywania zabiegów, udzielania porad stomatologicznych według własnego stanu wiedzy. Wnioskodawca podkreśla, że nie można powiedzieć, że są to te same czynności, jakie wykonywał w czasie odbywania stażu na podstawie stosunku pracy, mogą one jedynie dotyczyć podobieństwa samej strony technicznej, jednak uprzednio decyzje co do stosowanych procedur i rozwiązań nie były podejmowane przez Wnioskodawcę lecz przez opiekuna - lekarza z co najmniej pięcioletnim doświadczeniem w zawodzie. Odmienność wykonywanych czynności wynika z charakteru uprzedniego zatrudnienia, stanowiącego jedynie etap doskonalenia zawodowego.

Wnioskodawca wskazał, że podobne sytuacje ZUS Oddział w Gdańsku rozpatrzył pozytywnie co został o potwierdzone w wydanych interpretacjach: (DI/100000/43/1302/2014), (DI/100000/43/1325/2017), (DI/100000/43/1259/2017), które potwierdziły prawo do skorzystania lekarza dentysty do niższych składek. Dodatkowo z podobnym problemem borykali się aplikanci, uzyskując uprawnienia radcy prawnego i świadcząc usługi na rzecz kancelarii, w której odbywali aplikację, na których korzyść orzekł SN w wyroku i 22 grudnia 2010 r. (sygn. akt III AUa 897/10). Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że spełnia przesłanki uprawniające do korzystania z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla początkujących przedsiębiorców przez okres 24 miesięcy. Mając na uwadze opisany stan faktyczny Wnioskodawca uważa, że spełnia przesłanki uprawniające do korzystania z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla początkujących przedsiębiorców przez okres 24 miesięcy wynikające z art. 18a ust. 1 i 2 usus, ponieważ;

Wobec powyższego Wnioskodawca prosi o wydanie interpretacji pisemnej czy jego stanowisko w powyżej kwestii jest prawidłowe tzn. czy: dopuszczalne jest w sytuacji wyżej opisanej opłacanie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej kwoty zadeklarowanej, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

W piśmie z dnia 30 stycznia 2018 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, że w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed aktualnie prowadzoną działalnością gospodarczą, nie prowadził innej pozarolniczej działalności, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1-5 ustawy z dnia 18 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 z późn. zm.).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Zgodnie z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarcze, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z (obowiązującym od sierpnia 2005 r. art. 18a ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy, tj. osób prowadzących działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych prowadzących działalność gospodarczą, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Z kolei dyspozycja treści ust. 2 art. 18a powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazuje, iż powyższy przepis nie ma zastosowania do osób, które:

Z powyższego wynika, iż prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia ma osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą, która nie prowadzi i nie prowadziła pozarolniczej działalności w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem jej rozpoczęcia oraz nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Należy zaznaczyć, że wystarczy, aby zakres wykonywanej przez daną osobę działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, tylko w części pokrywał się z czynnościami wykonywanymi w ramach łączącego ją uprzednio z tym pracodawcą stosunku pracy, żeby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie miała prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Dopiero, gdy wykonywana praca w ramach prowadzonej działalności ma zupełnie inny charakter, niż zakres czynności wykonywanych w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę - osoba prowadząca działalność może skorzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I UK 323/09, w którym sąd stwierdził, że dla spełnienia warunku wykonywania czynności wchodzących w zakres prowadzonej działalności wystarczającym jest realizowanie jakichkolwiek czynności, które były uprzednio wykonywane podczas świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę.

Zgodnie z powyżej cytowanym wyrokiem Sądu Najwyższego, dopiero w sytuacji ustalenia, iż świadczone usługi na rzecz byłego pracodawcy, nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy, umożliwia skorzystanie z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne.

Wobec wskazania. iż zakres czynności, które obecnie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie jest tożsamy z czynnościami, które wcześniej wykonywał na podstawie umowy o pracę oraz, że nie prowadził w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych przed aktualnie prowadzoną działalnością gospodarczą innej pozarolniczej działalności, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z prowadzonej działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 kalendarzowych miesięcy od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej uznać należy za prawidłowe. Jednocześnie jednoznacznie ujęty zakres przedmiotowy wniosków o wydanie pisemnej interpretacji uniemożliwia Zakładowi dokonanie ustalenia czy zakres czynności, które przedsiębiorca zamierza wykonywać na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będzie tożsamy z czynnościami, które wykonywał na podstawie wcześniejszej umowy o pracę. Takie ustalenie nie wymaga bowiem zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego też, Zakład wydając interpretację w niniejszej sprawie poprzestaje na oświadczeniu Wnioskodawcy, iż zakres czynności, które przedsiębiorca wykonuje na rzecz byłego pracodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będzie tożsamy z czynnościami, które wykonywała na podstawie wcześniejszej umowy o pracę.

Na marginesie należy podkreślić, iż w postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację jedynie treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu. Należy podkreślić, iż w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmiennie od trybu na zasadach ogólnych regulowanych przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego nie ma żadnych uprawnień do prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W postępowaniu tym organ nie może zbierać dowodów i poddawać ich ocenie, orzeka jedynie w oparciu o wskazany w treści, wniosku stan faktyczny. W trybie wydawania pisemnych interpretacji brak jest możliwości dokonywania oceny konkretnych działań przedsiębiorcy pod kątem prawidłowości lub nieprawidłowości danego postępowania, organ nie ma również obowiązku przedstawiania prawidłowego sposobu działania w danej sprawie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest, na gruncie ww. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zobligowany jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska - dokonanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisów prawa mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.