DI/100000/43/41/2016 - Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 11 stycznia 2016 r. doręczonym dnia 15 stycznia 2016 r. za prawidłowe w części dotyczącej ustalenia czy kwota ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, która ma być wypłacona w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem spółki będzie stanowić dla niego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dnia 15 stycznia 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 lutego 2016 r. doręczonym dnia 8 lutego 2016 r.

Wnioskodawca wskazał, iż w związku z planowanym rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem (...) postanowił zawrzeć porozumienie rozwiązujące z pracownikiem umowę o pracę zawartą w dniu 1 czerwca 2000 r. ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2016 r.

W związku z rozwiązaniem umowy o pracę na mocy wskazanego porozumienia pracodawca planuje wypłacić pracownikowi kwotę zł brutto (słownie: (...) złotych brutto). Na planowaną do wypłacenia pracownikowi kwotę składa się odprawa związana z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie (...) złotych (słownie: (...) złotych) oraz kwota ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 29 dni w wysokości (...) złotych (słownie: (...) złotych). Zaplanowana kwota wypłacanego świadczenia na rzecz Pracownika zaspakaja wszelkie roszczenia związane lub wynikające z łączącego strony stosunku pracy. Do zapłaty dojdzie na rachunek bankowy Pracownika, na który przekazywane jest wynagrodzenie za pracę. Wnioskodawca wskazuje dalej, iż uzyskanie odpowiedzi na poniższe pytanie prawne niezbędne jest w związku z koniecznością odprowadzenia właściwych składek na ubezpieczenia społeczne od planowanych do wypłaty na mocy porozumienia świadczeń, tj. odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy oraz kwoty ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.

Przedsiębiorca kieruje pytanie czy w związku planowaną na rzecz Pracownika wypłatą zł brutto tytułem odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie złotych oraz kwoty ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 29 dni w wysokości (...) złotych, na podstawie Porozumienia rozwiązującego umowę o pracę z tym pracownikiem, wypłata (...) zł stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W opinii Wnioskodawcy odpowiedź na pytanie prawne jest pozytywna w zakresie zł stanowiących ekwiwalent z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 29 dni. Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze, bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. W zakresie natomiast wypłaty ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego żadne przepisy prawa nie przewidują zwolnienia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wskazanych świadczeń w wyniku czego Wnioskodawca zobowiązany jest odprowadzić należne składki od kwoty (...) zł wypacanych tytułem ekwiwalentu za niewykorzystane 29 dni urlopu wypoczynkowego.

Natomiast w opinii Wnioskodawcy odpowiedź na pytanie prawne jest negatywna w zakresie zł. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki

Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią przychody z tytułu "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy". Zgodnie z powyższym, ponieważ kwota (...) zł stanowi odprawę związaną z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do odprowadzania żadnych składek od wskazanej kwoty, tj. zarówno składek na ubezpieczenia społeczne jak i ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

O prawidłowości tez dotyczących obowiązku jak i braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczy art. 81 ust. 1. ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z którym do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie zaś z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W związku z czym w wyniku zawarcia porozumienia rozwiązującego umowę o pracę opisanego w stanie faktycznym Wnioskodawca zobowiązany jest odprowadzić należne składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od wypłacanej kwoty (...) zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop oraz zwolniony jest z obowiązku odprowadzania tożsamych składek od wypłacanej kwoty (...) zł tytułem odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 1 lutego 2016 r. doręczonym dnia 8 lutego 2016 r. - odpowiadając na pytanie czy wartość ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 29 dni, o którym mowa we wniosku będzie stanowić przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, wnioskodawca wskazał, iż w jego opinii odpowiedź ww. na pytanie jest pozytywna. Wynika to wprost z art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych "Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz Wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych".

Mając na uwadze treść wniosku z dnia 11 stycznia 2016 r. doręczonego dnia 15 stycznia 2016 r. oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażone przez we wniosku (...) o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe w części dotyczącej ustalenia czy kwota ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, która ma być wypłacona w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem spółki będzie stanowić dla niego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Na wstępie organ rentowy jest zobowiązany zaznaczyć, iż w przypadku wniosku DI/100000/43/41/2016, uiściła opłatę w kwocie 40,00 zł. Będący przedmiotem rozpoznania wniosek z dnia 11 stycznia 2016 r. zawiera odmienne zagadnienia wymagające analizy w oparciu o inne przepisy prawa. Wynika to z faktu, iż ekwiwalent z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego nie może zostać zaliczony do odpraw, odszkodowań czy rekompensat wypłacanych pracownikowi z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązalna stosunku pracy, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) i wnioskodawca słusznie rozdzielił te pojęcia na etapie własnego stanowiska w sprawie. Ustalenie czy ekwiwalent z tytułu niewykorzystanego urlopu oraz odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wymaga odrębnej analizy.

Wobec powyższego, wniosek przedłożony dnia 11 stycznia 2016 r., pozostawiony został bez rozpatrzenia w części dotyczącej wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy w kwocie zł.

Wynika to z faktu, iż stanowisko wnioskodawcy w tej kwestii zostało zaprezentowane jako drugie.

Odnosząc się do rozpatrywanej części wniosku należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody,\ ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jak słusznie podniósł wnioskodawca, nie istnieją przepisy prawa, które pozwoliłyby na wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, kwalifikowanego jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, który ma być wypłacony w związku z rozwiązaniem z pracownikiem umowy o pracę.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 272 z późn. zm.) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Powyższe decyduje o tym, iż kwota ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, który ma być wypłacony w związku z rozwiązaniem z pracownikiem umowy o pracę będzie stanowiła również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.