DI/100000/43/402/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości korzyści materialnych polegających na zakupie przez pracowników pakietów medycznych po cenach niższych niż detaliczna.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 14 maja 2020 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości korzyści materialnych polegających na zakupie przez pracowników pakietów medycznych po cenach niższych niż detaliczna.

W dniu 14 maja 2020 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca wskazuje, że zamierza wprowadzić do obowiązującego w Spółce regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu pakietu medycznego: "Pracownik jest uprawniony do zakupu usługi opieki medycznej w wysokości co najmniej zł, która jest kwotą niższą niż detaliczna cena usługi, nabywanej przez pracodawcę. Pracodawca jest zobowiązany do sfinansowania pozostałej kwoty, <tóra stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia usługi a kwotą uiszczoną przez pracownika. Pracownik natomiast jest obowiązany do uiszczenia należności wynikającej z przyznanego mu świadczenia poprzez potrącenie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia".

Z regulaminu wynagradzania będzie zatem wynikać, że z tytułu powyższego świadczenia Spółki na rzecz pracownika, pracownik będzie ponosił odpłatność w kwocie co najmniej zł brutto za jeden miesiąc kalendarzowy. Natomiast różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, a odpłatnością ponoszoną przez pracownika będzie finansowana przez pracodawcę.

Z uwagi na to, że cena nabycia powyższej usługi przez pracownika jest niższa niż detaliczna, Spółka ustala kwotę korzyści materialnej (przychodu), która pracownik uzyskuje z tytułu świadczenia częściowo nieodpłatnego. Przychód uzyskany przez pracownika będzie opodatkowany w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.; dalej: Ustawa PIT). Wątpliwości Spółki budzi to, czy Spółka jako płatnik składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne, w momencie wprowadzenia odpowiedniego zapisu do regulaminu wynagradzania powinna odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wskazanej powyżej wartości przychodu, który pracownik uzyskuje w związku z zakupem pakietu medycznego po cenie niższej niż detaliczna cena usługi.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca zauważył, że zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.; dalej: Ustawa o systemie Ubezpieczeń Społecznych) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów Ustawy PIT z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.; dalej: rozporządzenie). Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów Ustawy PIT, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2. Jednocześnie, w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzania wskazano, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody stanowiące korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystania z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią te przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, które:

wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu;

przybierają postać niepieniężną (tj. formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi).

Przy czym w literaturze przedmiotu wskazuje się, że powyższe wyłączenie z oskładkowania dotyczy jedynie tych świadczeń, za które pracownik choć częściowo płaci { przykładowo: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz Wyd.l, red. Beata Gudowska, Jolanta Strusińska-ukowska, Wydawnictwo: C. H. Beck, 2011).

Wnioskodawca wskazuje również, że podobne stanowisko zajmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzjach, stanowiących pisemne interpretacje w trybie art. 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przykładowo, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 166: 25 lipca 2011 r., znak DI/100000/451/464/2011 wskazał, że "jeżeli wartość świadczenia medycznego (pakietu medycznego) stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowych od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za niego częściową odpłatność (choćby symboliczną) to zostanie on wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu". Wnioskodawca dodaje, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 105 z 26 maja 2011 r., znak DI/100000/451/276/2011, wskazał, że. jeżeli korzyści te uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za nie częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach płacowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powyżej przywołanego przepisu".

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, nie będzie zobowiązana ona jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, którą pracownik uzyskuje w związku z umożliwieniem mu przez Spółkę korzystania z pakietów medycznych. Spełnione będą bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, które warunkują wyłączenie z podstawy wymiaru składek. Spółka wprowadzi bowiem do regulaminu wynagradzania zapisy, które będą uprawniały pracowników do korzystania z usług medycznych wynikających z pakietów oferowanych pracownikom za odpłatnością w wysokości co najmniej zł. Cena płacona przez pracowników będzie niższa od ceny rynkowej (detalicznej)nabycia takich usług.

W konsekwencji kwota przychodu, która pracownik osiąga z tego tytułu (tj. wartość pakietu medycznego nabytego przez Spółkę pomniejszony o kwotę odpłatności uiszczonej przez pracownika w wysokości co najmniej zł) nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Ponadto, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych {tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. N' 164 poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się co do zasady przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób. Oznacza to, że przychód uzyskany z tytułu częściowo nieodpłatnego korzystania z pakietów medycznych również będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Tym samym Spółka nie będzie obowiązana do odprowadzania jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu oferowanych pracownikom pakietów medycznych w cenach niższych niż cena detaliczna za zasadach przewidzianych w regulaminie wynagradzania.

Jednocześnie w piśmie załączonym do wniosku wnioskodawca informuje, że finansowana przez Pracodawcę część opłaty za pakiet medyczny dla pracowników, będzie stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 tj. z późn. zm.).

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażono przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca noże złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z przywołanym przez wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczania emerytalne i rentowe z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Wskazana możliwość musi mieć charakter zagwarantowanego w ww. przepisach uprawnienia-korzyść nie może każdorazowo wynikać jedynie od decyzji pracodawcy i nie może mieć charakteru pieniężnego (pracownik nie może otrzymywać środków pieniężnych na zakup artykułów, przedmiotów czy usług).

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwanie od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracownika wynikające z regulaminu wynagradzania przybierze postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne usług (tu: w postaci pakietów medycznych) oraz nie będzie stanowić ekwiwalentu w formie pieniężnej i będzie stanowić przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to będzie podlegać ono wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

Jedocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j.Dz. U. z 2019 r" poz. 1373 z późn. zm.) wynika, że do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe wyłączenie, przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie miało zastosowanie również do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. l i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.