DI/100000/43/343/2024 - dec. st. prawidłowe- indywidulne ubezpieczenie na życie i dożycie, ubezpieczenie grupowe na życie

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym dnia 2 kwietnia 2024 r. w przedmiocie dotyczącym nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracowników wartości składki na indywidulne ubezpieczenie na życie i dożycie, ubezpieczenie grupowe na życie oraz program opieki medycznej i ubezpieczenia zdrowotnego w części finansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 2 kwietnia 2024 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek

o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek został uzupełniony w dniu 29 kwietnia 2024 r. poprzez uiszczenie opłaty od wniosku.

Wnioskodawczym w treści wniosku wskazała, że planuje podpisać:

- umowę o indywidualne ubezpieczenie na życie. - ubezpieczenie grupowe,

- program opieki medycznej iw formie tzw. abonamentu medycznego lub grupowego,

- ubezpieczenia zdrowotnego gwarantującego dostęp do usług medycznych W określonej sieci placówek medycznych).

Umowa indywidualnego ubezpieczenie na życie zawierana jest na czas określony. Długość Okresu Ubezpieczenia wskazywana jest we wniosku o zawarcie Umowy, a zakres umowy ma charakter ochronny,

Umowa przewiduje regularne, comiesięczne opłacanie składek przez Wnioskodawcę z możliwością dokupienia umów dodatkowych w trakcie jej trwania tj.:

- poważne zachorowanie,

- trwały uszczerbek na zdrowiu,

- assistance medyczny,

- śmierć ubezpieczonego i inne zgodnie z zakresem umowy.

Każda dodatkowa wpłata na umowę dodatkową zwiększa sumę ubezpieczenia na życie Ubezpieczonego. W momencie wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego w trakcie trwania polisy, umowa przewiduje wypłatę świadczenia na rzecz osoby uprawnionej tj. ubezpieczonego lub osoby uprawnionej.

Umowa grupowego ubezpieczenia zawierana jest na okres jednego roku i automatycznie odnawiana. Zakres umowy jest szerszy niż umowy indywidualnej i Jest jej uzupełnieniem.

Zawiera dodatkowe umowy tj.:

- ubezpieczenie członków rodziny ubezpieczonego,

- pobyt w szpitalu w wyniku wypadku i choroby.

Program opieki medycznej będzie w formie abonamentu lub polisy. Dzięki niej pracownik będzie mógł korzystać i prywatnej opieki medycznej. Program taki przewiduje możliwość objęcie ochroną również rodziny pracownika.

Zgodnie z Regulaminem wynagradzania, Benefity w formie umów indywidualnego ubezpieczenia na życie, grupowego ubezpieczenie na życie, program opieki medycznej będzie finansowany częściowo przez Spółkę (pracodawcę), a częściowo przez pracownika, Częściowa odpłatność polegać będzie na partycypowaniu pracownika w pokryciu kosztów zakupu w wysokości 1 złotego (słownie: jednego złotego), każdego z ww. świadczeń, Zgodnie Z Regulaminem wynagradzania, pracownicy mają możliwość dobrowolnego przystąpienia do umów ubezpieczenia na wniosek złożony u pracodawcy.

Pracodawca zapewnia Pracownikom do ww. korzyści materialnych na preferencyjnych warunkach.

Tym samym, z Regulaminu wynagrodzenia będzie wynikało uprawnienie pracowników do zakupu świadczeń, o których mowa powyżej, na preferencyjnych warunkach, tj. po cenach niższych niż detaliczne.

Szczegółowe warunki każdego dodatkowego świadczenia określane są na podstawie umowy zawartej pomiędzy Spółką, a dostawcą usług - ubezpieczycielem.

Polisy ubezpieczeniowe zarówno indywidualne, grupowe oraz programy opieki medycznej zgodnie ze swoją naturą przewidują realizację częściowych lub całkowitych wypłat związanych z świadczeniem ubezpieczeniowym.

Świadczenie ubezpieczeniowe to realizacja praw, wynikających z umowy przez ubezpieczyciela, ubezpieczonemu lub uposażonym, w przypadku zajścia zdarzeń ustalonych w umowie ubezpieczenia, Wysokość świadczenia określona jest w polisie ubezpieczeniowej. Wartość składki będzie stanowić przychód w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawczym wskazała, że wartość powyższych świadczeń w kwocie odpowiadającej wysokości ich finansowania przez Spółkę (pracodawcę) będzie stanowić przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.:; Dz. U. z 2012 r. poz. 307 z późn. zm.).

Wartość wyże) opisanych świadczeń w części finansowanej przez Spółkę nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz tym samym także na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczególnych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z którym to przepisem "Podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji". Polisy ubezpieczeniowe zarówno indywidualne, grupowe, program opieki medycznej oraz ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie ze swoją naturą przewidują realizację częściowych lub całkowitych wypłat związanych ze świadczeniem ubezpieczeniowym. Świadczenie ubezpieczeniowe to kwota wypłacana przez ubezpieczyciela ubezpieczonemu lub uposażonym, w przypadku zajścia zdarzeń ustalonych w umowie ubezpieczenia. Wysokość świadczenia określona jest w polisie ubezpieczeniowej. Wartość powyższych świadczeń w kwocie odpowiadającej wysokości ich finansowania przez Spółkę (Pracodawcę) będzie stanowić przychód Pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.; Dz, U. z 2012 r. poz. 307 z późn. zm.).

Jednakże w ramach umowy o indywidualne ubezpieczenie na życie jest możliwość nadpłacania składki ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie ma charakter indywidualnego ubezpieczenia na życie oraz dożycie i chociaż każda wpłata na polisę jest świadczeniem niepieniężnym, jednak w ramach nadwyżkowych wpłat na polisę ubezpieczeniową, zgodnie z ogólnymi warunkami umowy ubezpieczeniowej Ubezpieczający czyli firma będzie miała prawo przekazać środki z polisy innemu pracownikowi niebędącym ubezpieczonym lub przekazać je na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, jeśli aktualny ubezpieczony dopuści się jakiegokolwiek z poniższych zachowań;

- ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych (Jak np. stawianie się do pracy pod wpływem alkoholu, spożywanie alkoholu w miejscu pracy, wykonywanie bez zgody innych czynności przeznaczonych na pracę),

- popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem (np. kradzież lub przywłaszczenie mienia pracodawcy),

- zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku (np. kiedy zawodowy kierowca traci prawo jazdy przez prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwym). -bardzo długa niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby (tj. trwająca dłużej niż 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy lub trwająca dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące; gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową - art. 53 § 1 k.p.};

- uchybienia pracownika w pracy wynikające z jego niedbalstwa,

- podejmowanie przez pracownika szkodliwych dla pracodawcy działań,

- brak dyspozycyjności pracownika związana z jego licznymi nieobecnościami w pracy;

- korzystanie z zasobów firmy do własnego użytku tj, używanie różnego rodzaju sprzętu, materiałów niezgodnie z ich przeznaczeniem jest kradzieżą.

Zasada ta dotyczy również zajmowania się prywatnymi sprawami w czasie pracy, za który pracownik jest wynagradzany.

Wszelkie niezwiązane z obowiązkami służbowymi kwestie powinny być załatwiane bez angażowania zasobów pracodawcy.

Te działania mają budować poczucie lojalności w firmie i skutecznie odstraszać pracowników od popełnienia takich zachować względem pracodawcy i pozostałych pracowników. Co za tym idzie w momencie wpłaty nadwyżkowej składki nie można jednoznacznie przypisać przychodu od części nadwyżkowej - na dożycie po stronie ubezpieczonego, ponieważ nie można z całą pewnością stwierdzić, że otrzyma on całość lub nawet część środków z części nadwyżkowej - na dożycie.

Nie można jednocześnie przypisać go przy wypłacie jako przychodu ze źródła łączącego ubezpieczonego I ubezpieczającego, ponieważ w sytuacji, gdy środki i polisy otrzyma osoba niebędąca ubezpieczonym i ubezpieczającym, a osoba trzecia niezwiązana z umową, to przepis ten nie będzie obowiązywał.

Wnioskodawczy ni w załączeniu przesyła dodatkowo decyzję nr 113 z 6 marca 202 4 r., - wydaną w stanie faktycznym i prawnym tożsamym z wnioskiem w niniejszej sprawie,

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stwierdza co następuje:

Zgodnie i przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek □ wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego Indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna}. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy}.

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców" przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe uraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód z tytułu stosunku pracy. Jak stanowi art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców, zasady I tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu Wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowię bądź nie stanowią przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudniania w ramach stosunku pracy (umowa o pracę traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji Indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracowników wartości składki na indywidulne ubezpieczenie na życie i dożycie, ubezpieczenie grupowe na życie oraz program opieki medycznej i ubezpieczenia zdrowotnego w części finansowane) przez pracodawcę pracownikom, uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 w zw. i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. □ systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe I wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy 2 wyłączeniem przychodów wymienionych w par. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 z późn. zm.) jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika natomiast, ii podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, - przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość składki indywidualnego ubezpieczenia na Życie i dożycie, grupowego ubezpieczenia na życie, programu opieki medycznej i ubezpieczenia zdrowotnego w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tych korzyści wynikać będzie z zapisów Regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu obowiązujących w spółce, przewidujących partycypacją pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne 1 rentowe tych osób. Tym samym powyższe znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Powyższe ma również zastosowanie w odniesieniu do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wynika to z brzmienia art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., роz. 475), art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1087) zgodnie z którymi do obowiązkowych składek na ww. Fundusze stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zakład nie rozstrzyga w niniejszej decyzji o charakterze umów zawieranych przez Wnioskodawczynię gdyż nie posiada do tego kompetencji prawnych, ograniczając się do zakresu związanego z ustaleniem podstawy wymiaru składek na poszczególne ubezpieczenia i fundusze.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcą i stanu prawnego obowiązującego w dacie je) wydania wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2013 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja me jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem Jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.