DI/100000/43/301/2016 - Możliwość wyłączenia wartości grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie w części finansowanego przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a także składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą (...) z dnia 2 marca 2016 r., doręczonym w dniu 10 marca 2016 r., (uzupełnionym pismem z dnia 22 marca 2016 r., doręczonym w dniu 30 marca 2016 r.) dotyczącym wyłączenia wartości grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie w części finansowanego przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a także składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dnia 10 marca 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 2 marca 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 marca 2016 r., doręczonym 30 marca 2016 r.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza podpisać z firmą ubezpieczeniową umowę grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie, zapewniającą możliwość objęcia pracowników spółki dodatkowym ubezpieczeniem zdrowotnym w ramach tzw. pakietu medycznego. Pracownicy spółki, którzy przystąpią do ubezpieczenia będą mogli korzystać z usług medycznych i szczepień ochronnych objętych ubezpieczeniem w ramach danego pakietu medycznego. Składka miesięczna ma być finansowana przez wnioskodawcę i pracownika.

Zgodnie z postanowieniami regulaminu wynagradzania pracowników wnioskodawcy, pracodawca zobowiązuje się do częściowego finansowania tzw. pakietu medycznego w wysokości stanowiącej różnicę między kwotą składki a kwotą finansowaną przez Spółkę.

Mając na uwadze art. 18 ust. 1 i 2 oraz 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.) oraz na podstawie:

1. § 12a. pkt 1 Regulaminu Wynagradzania pracowników (...) Sp. z o.o. w (...) o brzmieniu: "Pracodawca może częściowo finansować inne dodatkowe świadczenia medyczne przewidziane odrębnymi przepisami w ramach umowy zawartej między Spółką a firmą ubezpieczeniową - tzw. pakiet medyczny, w wysokości nie mniejszej niż wartości składki na ubezpieczenie.

2. § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) - "Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: 26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji",

wnioskodawca uważa, iż różnica, którą spółka będzie finansowała ze środków obrotowych za pracownika, wprawdzie jest przychodem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale wolnym od składki społecznej, zdrowotnej oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia stanu faktycznego, wnioskodawca pismem z dnia 22 marca 2016 r. wskazał jednoznacznie, iż kwota składki na ubezpieczenie w ramach tzw. pakietu medycznego, którą spółka będzie finansowała ze środków obrotowych za pracownika będzie przychodem pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Odnosząc się do § 12a. pkt 1 Regulaminu Wynagradzania pracowników Spółki (...) Sp. z o.o. w Kutnie o brzmieniu: "Pracodawca może częściowo finansować inne dodatkowe świadczenia medyczne przewidziane odrębnymi przepisami w ramach umowy zawartej między Spółką a firmą ubezpieczeniową - tzw. pakiet medyczny, w wysokości nie mniejszej niż (...)% wartości składki na ubezpieczenie", wnioskodawca poinformował, iż Zarząd (...) Sp. z o.o. w (...) w dniu 15 marca 2016 r. wydał Postanowienie nr (...) w sprawie ustalenia zakresu finansowania przez pracodawcę tzw. pakietu medycznego. Mocą ww. Postanowienia pracodawca przystąpił do wykonania § 12a. pkt 1 Regulaminu Wynagradzania przez ustalenie wysokości finansowania składki na ubezpieczenie w kwocie zł (tj. (...)% składki na ubezpieczenie) miesięcznie. W § 2 Postanowienia nr (...) ustalono, że różnica między kwotą składki na ubezpieczenie, a kwotą finansowaną przez pracodawcę w wysokości 1 zł (tj. (...)% składki na ubezpieczenie) jest finansowana przez ubezpieczonych pracowników. Postanowienie weszło w życie z dniem podpisania, tj. 15 marca 2016 r.

W nawiązaniu do wniosku z dnia 2 marca 2016 r. oraz ww. wyjaśnień, wnioskodawca wskazał, iż reprezentuje stanowisko, że różnica w wysokości składki na ubezpieczenie w ramach tzw. pakietu medycznego, którą spółka będzie opłacała za pracownika stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.). Jednakże z racji faktu, że spełnione zostały zdaniem spółki wymogi, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), przychód ten nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Ponadto na podstawie:

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, w zakresie przedstawionego stanu faktycznego, uznać należy za nieprawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej wymienionego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wskazany przepis ma zastosowanie również do składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe. W myśl bowiem art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, przy czym nie znajduje zastosowania ograniczenie wysokości rocznej podstawy wymiaru składek, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy.

Jak wynika z powyższego, konieczną przesłanką wyłączenia danych przychodów z podstawy wymiaru składek, jest uprawnienie pracownika do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji wynikające wprost z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu.

Inaczej mówiąc, wynikanie danego uprawnienia z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu należy rozumieć jako każdorazową gwarancję częściowego finansowania ww. korzyści przez pracodawcę, a nie np. jedynie możliwość takiego finansowania.

Ze wskazanego przez wnioskodawcę § 12a. pkt 1 Regulaminu Wynagradzania Pracowników Spółki (...) Sp. z o.o. w (...) wynika jednoznacznie, iż "pracodawca może częściowo finansować inne dodatkowe świadczenia medyczne Powyższy zapis nie może zostać zatem zinterpretowany, jako gwarantujący pracownikowi jakiekolwiek uprawnienie, a jedynie jako taki, który daje pracodawcy możliwość określonego zachowania.

Ponadto wskazać należy, iż w odpowiedzi na wezwanie do wskazania czy z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu wynika uprawnienie pracowników do zakupu pakietu medycznego po cenie niższej niż detaliczna, o którym traktuje wniosek, wnioskodawca także nie poinformował, iż taka gwarancja istnieje w ww. aktach prawa wewnętrznego spółki.

Tym samym, w odniesieniu do świadczeń, które nie są zagwarantowane przez pracodawcę mocą zakładowego układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, nie znajdzie zastosowania treść § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia.

Powyższe ma zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

W odniesieniu do składek na Fundusz Pracy oraz składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zastosowanie również znajdą powyższe rozważania. Zgodnie bowiem z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.