DI/100000/43/254/2018

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r., poz. 2168 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) zawarte we wniosku z dnia 27 lutego 2018 r., złożonym w dniu 6 marca 2018 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń zdrowotnych (pakietów medycznych) w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 6 marca 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 26 marca 2018 r., doręczonym w dniu 3 kwietnia 2018 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że zawarł z podmiotem prywatnym wykonującym działalność leczniczą i udzielającym komercyjnie świadczeń zdrowotnych (dalej: podmiot leczniczy) umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych dla firm. Na podstawie umowy podmiot ten będzie udzielał świadczeń zdrowotnych na rzecz pracowników Wnioskodawcy (osób uprawnionych na mocy umowy zawartej przez Wnioskodawcę z podmiotem leczniczym).

Dalej Wnioskodawca dodaje, że zawrze w obowiązującym w zakładzie pracy regulaminie zapisy regulujące możliwość, warunki i zasady wykupienia przez pracowników odpowiednich pakietów medycznych. Będą one następujące:

Przedsiębiorca wskazuje, że w związku z powyższym dla pracowników korzystających z programu cena nabycia danego pakietu medycznego wynosi część rynkowej ceny tego pakietu, po jakiej pakiet nabędzie Wnioskodawca na podstawie umowy z podmiotem leczniczym. Różnicę pomiędzy wartością rynkową pakietu medycznego, a kwotą ponoszoną przez samego pracownika, pokryje pracodawca (Wnioskodawca).

Wnioskodawca jest zainteresowany w uzyskaniu rozstrzygnięcia, czy wartość powyższego świadczenia - pokrywana przez Wnioskodawcę - różnica pomiędzy ceną rynkową pakietu medycznego, a wartością ponoszoną przez pracownika - stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników spółki.

We własnym stanowisku w sprawie przedsiębiorca wskazał, iż w jego ocenie wartość pakietu medycznego - zarówno w całości, jak i w części ponoszonej przez Wnioskodawcę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a to z uwagi na § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią "korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji".

Zdaniem Wnioskodawcy dofinansowywana przez niego część pakietów medycznych spełnia kryteria wskazane dla przychodów objętych dyspozycją powyższego przepisu. Wnioskodawca będący pracodawcą:

Wnioskodawca zaznacza, że korzyść materialna opisana powyżej będzie wynikać z regulaminu obowiązującego w spółce, zaś pracownicy będą płacić za pakiety medyczne mniej, aniżeli musieliby zapłacić, gdyby nabywali dany pakiet detalicznie, samodzielnie na wolnym rynku.

Wartość, o jaką cena pakietu medycznego jest dla pracownika niższa oraz fakt, że początkowo pracodawca pokrywa całą cenę pakietu, zaś kwota przypadająca na pracownika jest dopiero później potrącana z jego wynagrodzenia, nie ma znaczenia dla wyłączenia ww. korzyści z podstawy wymiaru składek. Wskazany powyżej przepis nie wymienia bowiem żadnych dodatkowych warunków pozwalających na wyłączenie tego typu korzyści z podstawy wymiaru składek.

Zatem niezależnie od wysokości ceny dla pracownika czy też stosunku, w jakim pozostaje ona do rynkowej wartości pakietu medycznego, różnica jest wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie z uwagi na to, że początkowo całą cenę pakietu nabywa Wnioskodawca, a następnie jej część jest potrącana przez Wnioskodawcę z wynagrodzenia pracownika należy przyjąć, że dane świadczenie jest nabywane przez pracownika po niższej cenie od samego Wnioskodawcy (pracodawcy).

Zdaniem Wnioskodawcy opisana powyżej korzyść materialna w przedstawionym stanie faktycznym byłaby wyłączona z podstawy wymiaru składek nawet, jeśliby uznać, że pracownicy nabywają pakiety medyczne od podmiotu leczniczego, skoro odbywa się to za pośrednictwem pracodawcy i na podstawie umowy zawartej między pracodawcą a tym podmiotem leczniczym.

Jednocześnie, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób, w związku z czym powyższe rozważania mają analogiczne zastosowanie w zakresie wyłączenia opisanej korzyści z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Korzyść ta nie będzie również wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe, a to na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Jednocześnie przedsiębiorca podkreśla, że cena płacona przez pracowników przy nabywaniu pakibtów medycznych jest niższa niż cena detaliczna, jaką musieliby uiścić, gdyby chcieli nabyć taki pakiet niezależnie na wolnym rynku, a nie od pracodawcy (lub za jego pośrednictwem). W związku z tym korzyść w postaci różnicy pomiędzy ceną rynkową pakietu medycznego a wartością ponoszoną przez pracownika, która będzie pokrywana przez Wnioskodawcę, stanowić będzie dla pracowników przychód ze stosunku pracy w postaci częściowo odpłatnego świadczenia (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z uwagi jednak na przedstawioną powyżej argumentację kwota dopłaty do pakietu medycznego - bez względu na jej wysokość - będzie wyłączona z podstawy ustalania składek na ubezpieczenie społeczne.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 26 marca 2018 r., doręczonym w dniu 3 kwietnia 2018 r. przedsiębiorca wskazał, że wartość dofinansowania do świadczeń (pakietów medycznych) stanowić będzie przychód pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Natomiast z Regulaminu wynagradzania obowiązującego w spółce wynikać będzie uprawnienie pracowników do zakupu świadczeń (pakietów medycznych). Dofinansowanie nie będzie zależne od woli pracodawcy, a tylko i wyłącznie od woli pracownika w zakresie skorzystania z tego uprawnienia.

Uzupełniając wniosek we własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, że jego zdaniem wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne pracowników podlegać będzie wartość świadczenia (pakietu medycznego) w części finansowanej pracownikom przez pracodawcę.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń zdrowotnych (pakietów medycznych), w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. lOa ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października I998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób. fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne j rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania, lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość świadczeń tj. pakietów medycznych w części współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tej korzyści wynikać będzie z Regulaminu wynagradzania obowiązującego u pracodawcy, przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Stosownie natomiast do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1938 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe wyłączenie, przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie miało zastosowanie również do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy; natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.