DI/100000/43/209/2014 - Wyłączenie z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne składek na grupowe ubezpieczenie zdrowotne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z dnia 3 lutego 2014 r., doręczonym dnia 20 lutego 2014 r. dotyczącym wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dofinansowanej przez pracodawcę pracownikom wartości składki z tytułu grupowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Dnia 12 lutego 2014 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w (...) wpłynął wniosek złożony przez spółkę (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 marca 2014 r. doręczonym dnia 13 marca 2014 r. oraz pismem z dnia 17 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 22 kwietnia 2014 r.

Wnioskodawca wskazał, iż spółka planuje zawrzeć umowę grupowego dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego na rzecz swoich pracowników i ich rodzin. Składka miesięczna za pracowników będzie współfinansowana przez pracodawcę i pracownika. Składka za członków rodzin pracowników będzie opłacana w całości przez pracownika. Zgodnie z treścią regulaminu wynagradzania, osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym uzyskają dostęp do świadczeń medycznych w ramach wybranego przez siebie wariantu, za który będą opłacać część składki w wysokości (...). Różnicę w składce będzie pokrywał pracodawca.

W tym stanie faktycznym wnioskodawca stoi na stanowisku, iż część składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w regulaminie wynagradzania, finansowana przez pracodawcę (jeżeli pracownicy częściowo ponoszą koszt składki za wybrane przez siebie warianty ubezpieczeniowe) nie stanowi podstawy do naliczania składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W piśmie z dnia 12 marca 2014 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca wskazał, iż wartość składki z tytułu grupowego ubezpieczenia zdrowotnego w części finansowanej przez pracodawcę stanowi przychód pracownika ze stosu tiku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, częścią regulaminu wynagradzania obowiązującego u wnioskodawcy są ustanowione przez Prezesa Spółki (...) "zasady przyznawania pracownikom spółki pracowniczego ubezpieczenia zdrowotnego finansowanego przez pracodawcę".

Zatem w piśmie tym, wnioskodawca konsekwentnie wnosi o potwierdzenie czy część składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w regulaminie wynagradzania finansowana przez pracodawcę (jeżeli pracownicy częściowo ponosiliby koszt składki za wybrane przez siebie warianty ubezpieczenia) nie stanowi podstawy do naliczania składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dodatkowo w piśmie z dnia 17 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 22 kwietnia 2014 r. stanowiącym ponowne uzupełnienie do wniosku przedsiębiorca doprecyzował, iż w regulaminie wynagradzania lub innych przepisach o wynagradzaniu znajduje się zapis, z którego wynika uprawnienie do zakupu po cenie niższej niż detaliczna, grupowego dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Dodatkowo wnioskodawca wskazał, iż "Zasady przyznawania pracownikom (...) pracowniczego ubezpieczenia zdrowotnego finansowanego przez pracodawcę" ustanowione przez Prezesa Spółki będące częścią regulaminu wynagradzania należy zaliczyć do kategorii przepisów określonych w § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej cytowanego rozporządzenia takich jak regulamin wynagradzania lub inne przepisy o wynagradzaniu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretację w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznaćj należy za prawidłowe.

Artykuł 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej starowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lut państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu, i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób będących m.in. pracownikami (art. ć ust. 1 wskazanej ustawy) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

* przychodów wymienianych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106, późn. zm.),

* wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych Świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej cytowanego rozporządzenia, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych, niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

Zatem, jeżeli korzyści uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą za nie częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach płacowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszą przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Powyższe ma zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zgodnie natomiast z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121 z późn. zm.) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Ponadto, należy podkreślić, że Zakład wydaje pisemne interpretacje w oparciu o przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe. W tym trybie nie prowadzi postępowania wyjaśniającego lub dowodowego.

Będąc ograniczony przepisem art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie dokonuje ustaleń wykraczających poza zakres przedmiotowy tego artykułu, tym samym nie przesądza czy dany akt wewnętrzny obowiązujący w spółce należy zaliczyć do kategorii przepisów prawa pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przyjmując wyjaśnienia wnioskodawcy w tym zakresie jako element stanu faktycznego.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...) Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.