DI/100000/43/171/2016 - Wyłączenie kwoty odprawy wypłaconej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem spółki z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 4 lutego 2016 r. doręczonym dnia 9 lutego 2016 r. dotyczące ustalenia czy kwota odprawy wypłaconej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem spółki stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dnia 9 lutego 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) z dnia 4 lutego 2016 r. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 lutego 2016 r. doręczonym dnia 1 marca 2016 r.

Wnioskodawca wskazał, iż w związku z planowanym rozwiązaniem umowy o pracę z pracownikiem (...) postanowił zawrzeć porozumienie rozwiązujące z pracownikiem umowę o pracę zawartą w dniu 1 czerwca 2000 r. ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2016 r.

W związku z rozwiązaniem umowy o pracę na mocy wskazanego porozumienia pracodawca wypłacił pracownikowi kwotę (...) zł brutto (słownie: (...) złotych brutto). Na planowaną do wypłacenia pracownikowi kwotę składa się odprawa związana z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie (...) złotych (słownie: (...) tysięcy złotych) oraz kwota ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego za 29 dni w wysokości (...) złotych (słownie: (...) złotych).

Zaplanowana kwota wypłacanego świadczenia na rzecz Pracownika zaspakaja wszelkie roszczenia związane lub wynikające z łączącego strony stosunku pracy. Do zapłaty dojdzie na rachunek bankowy Pracownika, na który przekazywane jest wynagrodzenie za pracę. Wnioskodawca wskazuje dalej, iż uzyskanie odpowiedzi na poniższe pytanie prawne niezbędne jest w związku z koniecznością odprowadzenia właściwych składek na ubezpieczenia społeczne od planowanych do wypłaty na mocy porozumienia świadczeń, tj. odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy.

Przedsiębiorca kieruje pytanie czy w związku planowaną na rzecz Pracownika wypłatą (...) zł brutto tytułem odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie (...) złotych, na podstawie Porozumienia rozwiązującego umowę o pracę z tym pracownikiem, wypłata kwoty (...) zł stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W opinii Wnioskodawcy odpowiedź na pytanie prawne jest negatywna w zakresie (...) zł. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią przychody z tytułu "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy". Świadczenie to natomiast niewątpliwie stanowi przychód, co wynika z art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych: "Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wy nagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.".

Zgodnie z powyższym, ponieważ kwota (...) zł stanowi odprawę związaną z rozwiązaniem stosunku pracy w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do odprowadzania żadnych składek od wskazanej kwoty, tj. zarówno składek na ubezpieczenia społeczne, jak i ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

O prawidłowości tezy dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczy art. 81 ust. 1. ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z którym do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie zaś z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W związku z czym w wyniku zawarcia porozumienia rozwiązującego umowę o pracę opisanego w stanie faktycznym Wnioskodawca zwolniony jest z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od wypłacanej kwoty (...) zł tytułem odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 25 lutego 2016 r. doręczonym dnia 1 marca 2016 r. - odpowiadając na pytanie, czy wartość odprawy związanej z rozwiązaniem stosunku pracy, o której mowa we wniosku będzie stanowić przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, wnioskodawca wskazał, iż w jego opinii odpowiedź ww. na pytanie jest pozytywna. Wynika to wprost z art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych "Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych".

Mając na uwadze treść wniosku z dnia 4 lutego 2016 r. doręczonego dnia 9 lutego 2016 r. oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko wyrażone przez (...) we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jak słusznie podniósł wnioskodawca podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Z przedstawionego wniosku oraz dokonanego uzupełnienia wynika, iż w rzeczonej sprawie istnieje, wymagana przez przepis prawa, więź pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a wypłatą odprawy, a tym samym dokonana przez wnioskodawcę wykładnia przepisów prawa jest prawidłowa. Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, pomimo iż nie jest wskazane wprost w treści przepisu, nie wyklucza zastosowania wyłączenia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia. Z powołanego przepisu wynika bowiem, że z podstawy wymiaru składek wyłączone są świadczenia mające charakter kompensacyjny bezpośrednio związane ustaniem stosunku pracy, a przywołane w przepisie wyliczenie ma charakter przykładowy.

Jednocześnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ustawy z dnia 13 sierpnia 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) analogicznie ustala się składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Powyższe decyduje o tym, iż kwota odprawy, która jest wypłacana w związku z rozwiązaniem z pracownikiem umowy o pracę nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.