DI/100000/43/152/2019 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki powołanego do pełnienia tej funkcji mocą uchwały zgromadzenia wspólników, oraz z tytułu zwrotu członkowi zarządu kosztów związanych z pełnioną funkcją.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2018, poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) doręczonym dnia 5 lutego 2019 r. uzupełnionym dnia 28 lutego 2019 r. uznaje za prawidłowe w przedmiocie dotyczącym braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki powołanego do pełnienia tej funkcji mocą uchwały Zgromadzenia Wspólników, oraz z tytułu zwrotu członkowi zarządu kosztów związanych z pełnioną funkcją

Dnia 5 lutego 2019 r., do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 lutego 2019 r., doręczonym dnia 28 lutego 2019 r.

Wnioskodawca wskazał, iż jeden z członków zarządu nie jest pracownikiem Wnioskodawcy i oprócz pełnienia swojej funkcji na podstawie uchwały powołania prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług prawniczych, w ramach której odprowadza składki emerytalne, rentowe, chorobowe wypadkowe oraz zdrowotne. Zgodnie z Regulaminem działalności zarządu oraz zakresem czynności członków, wykorzystuje swoją wiedzę w celu zabezpieczenia interesów spółki oraz reprezentowania jej za zewnątrz jak i prowadzenia spraw Spółki, Odpłatnie nie świadczy żadnych usług na rzecz spółki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - brak jest innej cywilnoprawnej umowy ze spółką. Zgodnie z Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników przysługuje mu zwrot kosztów związanych z pełnioną funkcją czyli koszty delegacji, nabycie biletów zakwaterowania, wyżywienia oraz inne koszty związane z reprezentacją spółki na zewnątrz.

Wnioskodawca zadał pytanie czy otrzymane wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie oraz z posiedzenia zarządu podlegają składkom na ubezpieczenia społeczne, a także czy zwrot kosztów poniesionych w delegacji m.in. za samolot, pociąg, hotel oraz diety podlega składkom na ubezpieczenia społeczne.

Zdaniem wnioskodawcy, w obowiązującym stanie prawnym nie ma przeszkód, aby wysokość wynagrodzenia (należna członkom za rządu za sprawowanie funkcji w zarządzie spółki została określona uchwałą wspólników. W wyniku powołania, pomiędzy osobą powołaną na członka zarządu a spółkę, powstaje stosunek o charakterze organizacyjnym, który stanowi wystarczającą podstawę pełnienia przez niego funkcji. Spółka nie jest zobowiązana do zawarcia z członkiem zarządu innej umowy dotyczącej wykonywania obowiązków - umowy o pracę, umowy agencyjnej, umowy zlecenia ani innej umowy, zastosowanie mają przepisy o zleceniu. Pogląd o powstaniu stosunku organizacyjnego członka zarządu wobec spółki przez jego powołanie do składu zarządu, wnioskodawca popiera stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 28 lipca 1999 r. w sprawie pod sygnaturą akt I PKN 71/99. Ponadto po między Członkiem Zarządu, a Spółką nie istnieje inny stosunek prawny oprócz tego wynikającego z powołania. Wobec tego zgodnie z art. 6 ust. 1 oraz art. 11 i 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. p oz. 1778 z późn. zm.), przychód uzyskany tytułem wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki na podstawie powołania do zarządu niej jest podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W piśmie z dnia 28 lutego 2019 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku wskazał, że wynagrodzenie wypłacone członkowi zarządu z tytułu pełnionej funkcji oraz zwrot kosztów delegacji, nabycia biletów, zakwaterowania, wyżywienia oraz inne koszty związane z reprezentacją spółki na zewnątrz wynikają z aktu powołania, z regulaminu działalności zarządu oraz podjęte i uchwały w/s zasad zwrotu kosztów związanych z pełnieniem funkcji Członków Zarządu.

Ponadto, wnioskodawca precyzując własne stanowisko w sprawie wskazał, że jego zdaniem, w obowiązującym stanie prawnym nie ma przeszkód, aby wysokość wynagrodzenia (należna członkom zarządu za sprawowanie funkcji w zarządzie spółki została określona uchwałą wspólników. W wyniku powołania, pomiędzy osobą powołaną na członka zarządu a spółkę, powstaje stosunek o charakterze organizacyjnym, który stanowi wystarczającą podstawę pełnienia przez niego funkcji. Spółka nie jest zobowiązana do zawarcia z członkiem zarządu innej umowy dotyczącej wykonywania obowiązków - umowy o pracę, umowy agencyjnej, umowy zlecenia ani innej umowy, zastosowanie mają przepisy o zleceniu. Przychód uzyskany tytułem wynagrodzenia nie za prowadzenie spraw spółki jak również zwrot członkom zarządu kosztów związanych z pełnioną funkcją (koszty delegacji, na bycie biletów, zakwaterowanie, wyżywienie i inne koszty związane z reprezentacją Spółki na zewnątrz, które wynikają z uchwały nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników o powołaniu na funkcję członka zarządu, regulaminu działalności zarządu oraz podjętej uchwały w/s zasad zwrotu kosztów związanych z pełnieniem funkcji Członków Zarządu (samolot, pociąg, hotel, diety) nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. W postępowaniu wszczętym wskutek wniesienia wniosku Zakład zobligowany jest wydać interpretację treści przepisów prawa co do zakresu i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku, nie może podważać stanu faktycznego, uzupełniać go, zmieniać w oparciu o inne źródła, czy też wiedzę znaną organowi z urzędu. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego.

Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2 ustawy). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dyspozycja treści art. 6 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby będące pracownikami, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu sp. z o.o. powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej. O powyższym decydują strony umowy, poprzez złożenie oświadczeń woli o stosownej treści.

Pogląd, iż powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu znajduje odzwierciedlenie w doktrynie i judykaturze (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r., sygn. akt: I PK 51/04). Częstokroć dochodzi do nawiązania stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym. Osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Zatem, członek zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na podstawie uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i w konsekwencji brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu za pełnioną funkcję. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz powiązanym art. 11 i 12 tej ustawy. Tym samym, wynagrodzenie wypłacone członkowi Zarządu, z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.

Z tego samego względu brak jest podstaw do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe również zwrot członkowi zarządu kosztów związanych z pełnioną na podstawie aktu powołania funkcją czyli zwrot kosztów delegacji, nabycie biletów, zakwaterowania, wyżywienia oraz innych kosztów związanych z reprezentacją spółki na zewnątrz tj. za samolot, pociąg, hotel, diety.

Jak wynika z treści wniosku oraz z pisma z dnia 28 lutego 2019 r. stanowiącego odpowiedź na wezwanie Zakładu do uzupełnienia wniosku, członka zarządu ze spółką nie łączy żaden stosunek organizacyjny poza aktem powołania, a dodatkowe świadczenia, o których mowa powyżej wypłacane są w związku z wykonywaną funkcją członka zarządu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę I stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia, Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art, 34 ust, 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.