DI/100000/43/141/2016 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia w zbiegu z umową o pracę zawartą z innym podmiotem niż zleceniodawca, w przypadku zagwarantowania w umowie o pracę minimalnego wynagrodzenia.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 16 lutego 2016 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych DI/100000/43/141/2016 Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia w zbiegu z umową o pracę zawartą z innym podmiotem niż zleceniodawca, w przypadku zagwarantowania w umowie o pracę minimalnego wynagrodzenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) prowadzącego działalność pod firmą (...) z dnia 1 lutego 2016 r., złożonym w dniu 3 lutego 2016 r. w sprawie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia w zbiegu z umową o pracę zawartą z innym podmiotem niż zleceniodawca, w sytuacji gdzie w umowie o pracę zostało zagwarantowane minimalne wynagrodzenie.

UZASADNIENIE

Dnia 3 lutego 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 1 lutego 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż prowadząc działalność gospodarczą o nazwie (...) i będą jej właścicielem zatrudnia osoby do wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę, umowy o pracę tymczasową (na podstawie Ustawy o Zatrudnianiu Pracowników Tymczasowych) oraz do wykonania zadań regulowanych umową zlecenia, będąc płatnikiem składek. Do naliczania płac oraz należności wnioskodawcy oraz osób, którym zleca pracę i inne czynności stosuje się do Ustawy z dnia 13.10.1998 o Systemie Ubezpieczeń Społecznych. W związku z nowelizacją Ustawy o Systemie Ubezpieczeń Społecznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. zmianie ulega sposób naliczania składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne oraz rentowe) osób wykonujących pracę lub czynności regulowane umową zlecenia u więcej niż jednego pracodawcy.

W związku z tym wnioskodawca kieruje prośbę o interpretację sytuacji, w której:

Od dnia (...) zatrudniać będzie osobę, która wykonuje pracę regulowaną umową o pracę na rzecz innego podmiotu, a będącej wykonywać na rzecz wnioskodawcy działalności czynności regulowane umową zlecenia. Jest to osoba, która dotychczas pracowała i pracuje nadal na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, osiągająca wynagrodzenie przynajmniej minimalne i mająca je zagwarantowane w umowie. Umowa ta zostanie wnioskodawcy przedstawiona do wglądu wraz z oświadczeniem pracownika o podleganiu obowiązkowym Ubezpieczeniom Społecznym z innego tytułu. W związku z oświadczeniem zleceniobiorcy, o pozostawaniu w stosunku pracy w pełnym wymiarze godzin, a co za tym idzie, podleganiu Ubezpieczeniom Społecznym w całości, zlecając danej osobie czynności regulowane umową zlecenia, na wniosek osoby wykonującej te czynności, istnieje możliwość opłacania tylko składki na Ubezpieczenie Zdrowotne.

Przedsiębiorca podkreśla, iż w toku zatrudnienia tej osoby na podstawie umowy zlecenia na rzecz wnioskodawcy działalności, może zdarzyć się sytuacja, kiedy to w danym miesiącu nie osiągnie minimalnego wynagrodzenia z powodu nieobecności nieusprawiedliwionej, obecności usprawiedliwionej niepłatnej, okresu wyczekiwania, urlopu bezpłatnego lub jakiejkolwiek innej nieobecności przewidzianej przez Ustawę Kodeks Pracy u pracodawcy, u którego pozostaje w stosunku pracy z gwarantowanym wynagrodzeniem minimalnym (pełny etat), a na które nie ma wnioskodawca wpływu, jako zleceniodawca. Co więcej, zleceniobiorca nie ma żadnego obowiązku informowania wnioskodawcy o takim zdarzeniu.

Po zapoznaniu się ze zmianami wprowadzonymi do Ustawy z dnia 13.10.1998 r. o Systemie Ubezpieczeń Społecznych oraz informacjom zamieszczonym na stronie www.zus.pl (http://www.zus.pl/defaultasp?p=I&id=5835#p5839) publikowanymi na dzień 11 stycznia 2016 r. wnioskodawca uważa, że w sytuacji, gdy zleceniobiorca wykonujący na rzecz jego działalności czynności i jednocześnie wykonujący pracę na podstawie umowy o pracę z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem na rzecz innego podmiotu w sytuacji przebywania przez niego na absencji, która uniemożliwia uzyskanie przez niego co najmniej minimalnego wynagrodzenia w danym miesiącu, powinien mieć możliwość opłacania z tytułu umowy zlecenia świadczonej na rzecz wnioskodawcy jedynie składki na Ubezpieczenie Zdrowotne, bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego na wcześniej wymienionej umowie o pracę. Wnioskodawca uważa tak, ponieważ umowa o pracę o pełnym wymiarze czasu pracy (pełnym etacie) z zasady gwarantuje uzyskanie co najmniej minimalnego wynagrodzenia, oprócz sytuacji, w której zostanie przerwana przed upływem miesiąca lub pozostawania przez pracownika przez dłuższy czas na absencji, przez którą nie uzyskuje on dochodu (nieobecność nieusprawiedliwiona, nieobecność nieusprawiedliwiona niepłatna, urlop bezpłatny, okres wyczekiwania).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż we wskazanym powyżej trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje interpretacji przepisów wewnętrznych obowiązujących u przedsiębiorcy (nie wynika z nich bowiem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne), jak również nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji uznać należy za prawidłowe.

Stosownie do art. 6 ust, 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 wyżej cytowanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobami z nimi współpracującymi (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia).

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę, spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem, niż pracodawca, jeżeli w ramach tej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy jest obejmowana obowiązkowo tymi ubezpieczeniami wyłącznie ze stosunku pracy, jeżeli wynagrodzenie ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca nie jest niższe, niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Reasumując jeżeli, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonująca umowę zlecenie, zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca i która nie jest wykonywana na jego rzecz, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy. Natomiast z tytułu wykonywania umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają dla niej charakter dobrowolny, jeżeli podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę. Jak wynika z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie zachodzi w takim przypadku podstawa do podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, ani obowiązkowo ani dobrowolnie. Natomiast ubezpieczenie wypadkowe jest dla takiej osoby obowiązkowe (art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Ponadto, jeżeli osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonująca umowę zlecenie, zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca i która to umowa nie jest wykonywana na jego rzecz, ma w umowie o pracę zagwarantowane minimalne wynagrodzenie będzie w dalszym ciągu podlegała ubezpieczeniom społecznym jedynie z tytułu umowy o pracę bez względu na fakt, iż przebywa w danym miesiącu na absencji, która uniemożliwia jej osiągniecie minimalnego wynagrodzenia.

W konsekwencji stanowisko wnioskodawcy przedstawione w przedmiotowym wniosku w zakresie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia w zbiegu z umową o pracę, gdzie zagwarantowano minimalne wynagrodzenie za pracę zawartej z innym podmiotem niż zleceniodawca należy uznać za prawidłowe.

Ponadto, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zawiadamia zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, iż nie jest właściwy rzeczowo do ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu co wynika z treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z dyspozycją treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne w sprawach zasad obliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast w zakresie ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (a w konsekwencji obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne) przedsiębiorca winien zwrócić się do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, co wynika z art. 109a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze. zm.).

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 lit, c) ustawy o systemie ubezpieczeń wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenie zdrowotne należy do zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 66 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w art. 66 § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Pouczenie

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...) . Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub ho protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl