DI/100000/43/1258/2016 - Możliwość wyłączenia wartości polis ubezpieczeniowych na życie i zdrowie w części finansowanych przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r., 1829) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) z dnia 15 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 17 listopada 2016 r. (uzupełnionym pismem z dnia 30 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 7 grudnia 2016 r.) dotyczącym wyłączenia wartości polis ubezpieczeniowych na życie i zdrowie w części finansowanych przez pracodawcę swoim pracownikom z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Dnia 17 listopada 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku doręczono wniosek z dnia 15 listopada 2016 r. przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 7 grudnia 2016 r.

Wnioskodawca wskazuje, iż zakupił polisy ubezpieczeniowe na życie i zdrowie dla pracowników. Polisy te są polisami grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie. Przedmiotem tych polis są dwa zakresy:

współubezpieczonych (to jest członków rodziny a także partnerów).

Spółka wskazuje, że uprawnienia do korzystania z tych polis wynikają z regulaminu wynagradzania. W spółce został wprowadzony regulamin wynagradzania gdzie wprowadzono dodatkowe świadczenia, tj. ubezpieczenie na życie oraz zdrowie ubezpieczonego pracownika. Przedmiotowe ubezpieczenia są dodatkowym świadczeniem, jakie pracodawca zobowiązał się zapewnić pracownikom. Warunkiem przystąpienia do polis jest częściowa odpłatność za ubezpieczenie. Konstrukcja tej odpłatności polega na tym, iż pracodawca opłaca polisę w składkach miesięcznych, następnie pobiera częściową odpłatność od pracownika. Spółka

wskazuje, że świadczenia nie są zatem darmowe, są świadczeniami odpłatnymi w wielkości ustalonej przez pracodawcę, z zastrzeżeniem, iż odpłatność za polisę nie jest rozdzielona, a pracownik jest zobowiązany do ponoszenia opłaty za ubezpieczenie, w jednej kwocie. Wysokość odpłatności za zakupione polisy ubezpieczeniowe dla pracowników nie wynika wprost z regulaminu wynagradzania, a jest ustalona na podstawie zarządzenia zarządu. Prawa do ubezpieczenia przysługują zawsze, to znaczy do czasu obowiązania zarządzenia zarządu spółki. Wnioskodawca podkreśla, iż zarządzenie nie zostało wydane na czas określony i obowiązuje do chwili, do której zarząd może decydować o jego uchyleniu. Spółka wskazuje, iż świadczenia powyższe stanowią przychód pracownika, są opodatkowane, a spółka jako płatnik odprowadza zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym, wnioskodawca sformułował pytanie czy świadczenia wynikające z polisy dotyczącej ubezpieczenia na życie i zdrowie pracownika wchodzą do podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie, wnioskodawca wskazał, iż w zakresie świadczeń wynikających z polisy dotyczącej ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego (pracownika), zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych pracowników stanowi przychód w rozumieniu art. 4 - zgodnie z tym przepisem - przychód ten oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowani, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy wykonywaniu umowy. Źródła przychodów wskazuje rozdział 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.). Od zasady, że podstawą wymiaru składek są przychody, rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przewiduje wyjątki. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 tego rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Wnioskodawca wskazuje, iż jego pracownicy będą każdorazowo upoważnieni do zakupienia polis po cenie niższej niż cena detaliczna oferowana przez zakład ubezpieczeniowy pracodawcy. Świadczenia te stanowią przychód podatnika, są doliczane do przychodów podatnika, od których jest odprowadzana zaliczka na podatek dochodowy.

Jak wskazuje spółka, z konstrukcji § 2 pkt 26 cytowanego rozporządzenia wynika, iż wyłączeniu na tej podstawie mogą podlegać takie świadczenia, które spełniają łącznie dwa warunki, tj. gdy zostaną przyznane pracownikom na podstawie układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz gdy pracownik ponosi częściową odpłatność za otrzymane świadczenia.

Koszt świadczeń, które będą udostępniane pracownikom spółki na podstawie zapisów w regulaminie wynagradzania i częściowo finansowane przez pracowników, spełnia zdaniem przedsiębiorcy wymogi określone w § 2 pkt 26 ww. rozporządzenia, zatem należy jego zdaniem uznać, iż świadczenia te nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe otrzymujących go pracowników.

Podsumowując powyższe wnioskodawca wskazuje, iż świadczenia z polis ubezpieczeniowych obejmujących pracowników, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W związku z brakami stanu faktycznego, dnia 24 listopada 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystosował pismo, w którym wezwał do jednoznacznego wskazania czy pakiety ubezpieczenia na życie i zdrowie, o których mowa we wniosku, zostały przygotowane przez wnioskodawcę w ramach przedmiotu działalności przedsiębiorcy dla własnych pracowników, czy też zostały zakupione u podmiotu trzeciego z wyraźnym przeznaczeniem udostępnienia go swoim pracownikom za częściową odpłatnością oraz czy uprawnienie do zakupu polis ubezpieczeniowych na życie i zdrowie przez pracowników po cenach niższych niż detaliczne - partycypacji pracownika w kosztach nabycia świadczenia - będzie wynikało z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu obowiązujących w spółce.

Odpowiadając na powyższe wezwanie, wnioskodawca wskazał w piśmie z dnia 30 listopada 2016 r., że pakiety ubezpieczenia na życie i zdrowotnego, o których mowa we wniosku, zostały zakupione u podmiotów trzecich z wyraźnym przeznaczeniem udostępnienia go swoim pracownikom za częściową odpłatnością oraz, że uprawnienie do zakupu polis ubezpieczenia na życie i zdrowie przez pracowników po cenach niższych niż detaliczne będzie wynikało z regulaminów wynagradzania obowiązujących w spółce. Wnioskodawca wskazał również, że w regulaminie wynagradzania zostanie wprowadzony zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu ubezpieczeń na życie i zdrowie: Pracownik jest uprawniony do zakupu ubezpieczeń na życie i ubezpieczeń zdrowotnych w wysokości, która jest kwotą niższą niż cena ubezpieczenia, pokrywanej przez pracodawcę. Pracodawca zobowiązuje się do sfinansowania pozostałej części kwoty, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia ubezpieczenia na życie i zdrowotnego, a kwotą uiszczoną przez pracownika".

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje.

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, w zakresie przedstawionego stanu faktycznego, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236, z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej wymienionego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracowników wynikające z regulaminu wynagradzania przybiera postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne polis ubezpieczenia na życie i zdrowie i stanowi przychód pracownika zatrudnionego w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wyżej wymienionej wartości.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.