DI/100000/43/1181/2016 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) prowadzącej działalność pod firmą (...) w z dnia (...) 31 października 2016 r., złożonym w dniu 31 października 2016 r. dotyczącym dopuszczalności opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Dnia 31 października 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku, wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...) prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 25 listopada 2016 r.

Wnioskodawczyni w treści złożonego wniosku wskazała, że w okresie od (...) dnia (...) do (...) r. zatrudniona była na podstawie umowy o pracę w Kancelarii Adwokackiej adwokata (...) oraz w okresie od (...) dnia (...) r. do dnia (...) r. w Kancelarii Adwokackiej adwokata (...) na stanowisku początkowo asystentki, a po rozpoczęciu aplikacji adwokackiej w (...) Izbie Adwokackiej w styczniu 2012 r. na stanowisku aplikanta adwokackiego.

Dalej wnioskodawczyni dodaje, że w każdej z kancelarii zatrudniona była w wymiarze 1/2 etatu. Zakresem wykonywanych przez wnioskodawczynię czynności objęta była początkowo tylko bieżąca obsługa biura - odbieranie i wysyłanie korespondencji, kompletowanie załączników do pism procesowych, prowadzenie kalendarza spotkań pracodawców. Po zmianie stanowiska na aplikanta adwokackiego do zakresu obowiązków obok powyższych doszło przygotowywanie pism procesowych, po uprzednim udzieleniu wytycznych przez pracodawców, które to pisma każdorazowo były sprawdzane i korygowane przez pracodawców a następnie przez nich podpisywane i przedstawiane w sądzie lub klientom. Jako asystentka a następnie aplikant adwokacki wnioskodawczyni nie uczestniczyła w rozmowach z klientami oraz w ustalaniu strategii prowadzenia spraw. Wszelkie wykonywane przez nią czynności były nadzorowane przez pracodawców a praca świadczona w miejscu i czasie przez nich ustalonym.

Wnioskodawczyni zaznacza, że aplikację adwokacką odbywała od stycznia 2012 r. do grudnia 2014 r., a w marcu 2015 r. zdała egzamin adwokacki uprawniający do wpisu na listę adwokatów. Z końcem marca 2015 r. rozwiązana została umowa o pracę z Kancelarią Adwokacką adwokata (...), a z końcem maja 2015 r. z Kancelarią Adwokacką adwokata (...). Natomiast uchwałą Okręgowej Rady Adwokackiej w (...) z dnia (...) r. wnioskodawczyni została wpisana na listę adwokatów.

Wnioskodawczyni podkreśla, że z początkiem czerwca 2015 r. rozpoczęła działalność gospodarczą pod firmą (...), a następnie po złożeniu ślubowania dokonała w dniu 25 czerwca 2015 r. w CEIDG zmiany działalności gospodarczej na Kancelarię Adwokacką. Wcześniej wnioskodawczyni nie prowadziła nigdy działalności gospodarczej. Wykonując zawód adwokata (...) w indywidualnej Kancelarii Adwokackiej rozpoczęła współpracę z dotychczasowymi pracodawcami. Wnioskodawczyni nie zawierała z nimi umowy o współpracę, a usługi świadczone na ich rzecz zależne były od każdorazowej potrzeby. Wykonując usługi samodzielnie wnioskodawczyni prowadziła zlecone jej sprawy kontaktując się w tym zakresie tylko i wyłącznie z powierzonymi jej klientami. Przygotowując dla nich pisma sądowe lub opinie prawne podpisywała je swoim nazwiskiem. Również na wnioskodawczyni spoczywała pełna odpowiedzialność cywilna za rezultat powierzonych jej spraw. Ponadto od czasu rozwiązania umowy o pracę nie wykonywała nigdy na rzecz byłych pracodawców czynności, które poprzednio wchodziły w zakres jej obowiązków (wysyłanie i odbieranie korespondencji, prowadzenie kalendarza, kompletowanie pism procesowych).

Wnioskodawczyni wskazuje, że od czasu rozpoczęcia wykonywania zawodu adwokata (...) wykonując usługi na rzecz byłych pracodawców miała pełną samodzielność. Czas pracy wnioskodawczyni nigdy nie był w żaden sposób kontrolowany. To samo dotyczy miejsca wykonywania czynności. Przez cały okres wykonywania przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej wystawiła każdemu z byłych pracodawców po 3 faktury.

Wnioskodawczyni zaznacza, że od początku prowadzenia działalności gospodarczej zgłosiła się do ubezpieczenia z kodem 05100 ponieważ chciała opłacać wyższe składki. Wnioskodawczyni dodaje, że od listopada 2015 r. pozostaje na urlopie macierzyńskim, który kończy się w dniu 2 listopada 2016 r.

Wnioskodawczyni podkreśla, że w związku z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych chciałaby do końca maja 2017 r. skorzystać ze składek preferencyjnych.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawczyni wskazała, że jako adwokat w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zgodnie z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w okresie 24 miesięcy od rozpoczęcia wykonywania działalności ma prawo do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe w zadeklarowanej kwocie nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Przepis powyższy nie ma zastosowania tylko do osób, które prowadzą lub w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność oraz do osób, które wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni dodaje, że nigdy wcześniej nie prowadziła działalności gospodarczej. Ponadto zakres czynności wynikających z umowy o pracę w żadnym wypadku nie mieści się w zakresie czynności adwokata wykonywanych w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 24 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 25 listopada 2016 r. wnioskodawczym wskazała, że w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej pod firmą (...) nie prowadziła innej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej nigdy nie wykonywała na rzecz byłych pracodawców czynności tożsamych z tymi jakie wykonywała będąc zatrudnioną na umowę o pracę na stanowisku asystentki, a później aplikanta adwokackiego. Ponadto wnioskodawczyni dodała, iż z momentem zdobycia uprawnień adwokackich oraz rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie przez okres 3 miesięcy świadczyła na rzecz byłych pracodawców usługi prawne polegające na samodzielnym sporządzaniu pism procesowych oraz opinii prawnych. Nie wykonywała jednak na ich rzecz żadnych innych czynności.

Wnioskodawczyni podkreśla, że będąc aplikantem adwokackim, sporządzała projekty pism procesowych po uprzednim otrzymaniu wytycznych od pracodawców, które to projekty były następnie przez nich sprawdzane, korygowane i podpisywane. Natomiast będąc adwokatem wnioskodawczyni miała w tym zakresie pełną swobodę. Najpierw prowadziła rozmowy z klientami, samodzielnie ustalała strategię przygotowywanego pisma/opinii, a następnie samodzielnie, bez żadnego nadzoru czy kontroli sporządzała pisma oraz podpisywała je. Tych czynności nie wykonywała będąc aplikantem adwokackim ponieważ wynika to z zakresu umiejętności oraz uprawnień. Aplikant adwokacki uczy się pod kierownictwem swojego patrona-pracodawcy, a dopiero adwokat wykonuje usługi prawne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Dalej wnioskodawczyni wskazała, że czynność przygotowania pisma procesowego przez aplikanta adwokackiego pod kierownictwem i nadzorem pracodawców adwokatów nie jest czynnością tożsamą z samodzielnym przygotowaniem pisma procesowego we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność przez adwokata (...). Dodatkowo wnioskodawczyni dodaje, że opinii prawnych jako aplikant adwokacki nigdy nie przygotowywała.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za prawidłowe.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawczynię oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawczynię, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zgodnie z art. 18a ust. 1 cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących działalność gospodarczą, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Powyższe, nie ma zastosowania do osób, które:

Prawa do deklarowania jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie nabędzie więc w świetle cytowanych wyżej przepisów m.in. osoba podejmująca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej i wykonująca na rzecz swego byłego pracodawcy czynności tożsame z tymi, które wchodziły w zakres jej obowiązków pracowniczych u tego pracodawcy, a także w sytuacji gdy w okresie ostatnich 60 m-cy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły jakąkolwiek pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

Wnioskodawczyni wobec wezwania Zakładu z dnia 15 listopada 2016 r. do uzupełnienia stanu faktycznego wniosku wskazała, że w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej pod firmą

nie prowadziła innej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednak należy podkreślić, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez wyliczenie zawarte w art. 6 pkt 2-5 odnosi się do innych form prowadzenia pozarolniczej działalności niż pozarolnicza działalność gospodarcza.

Z przepisu art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika uprawnienie do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, która nie może być jednak niższa niż określone w tym przepisie minimum.

Prawa do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne w kwocie nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia do upływu okresu 24 miesięcy kalendarzowych nie niweluje deklarowanie podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia za wcześniejsze miesiące w kwocie wyższej niż określona przepisem art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wobec powyższego oraz oświadczenia wnioskodawczyni, iż czynności, które wykonuje na rzecz byłych pracodawców w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie są tożsame z czynnościami, które wykonywała na podstawie wcześniejszej umowy o pracę, a także że w okresie ostatnich 60, miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziła innej pozarolniczej działalności, stanowisko wnioskodawczyni w przedmiocie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej należy uznać za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.